TRỰC TUYẾN: Những điểm mới về bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động

Đối tượng nào được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng? "Điểm danh" 100 đơn vị chậm đóng tiền bảo hiểm cho người lao động Hà Nội: Phấn đấu phát triển thêm 4.000 người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình

Buổi đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến với chủ đề: "Những điểm mới về bảo hiểm xã hội và an toàn vệ sinh lao động" là cơ hội quý để các cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) có thể cập nhật, trang bị những kiến thức hữu ích liên quan đến chế độ tiền lương, Bảo hiểm xã hội (BHXH), an toàn vệ sinh lao động cần thiết cho bản thân trong quá trình triển khai công việc, tham gia quan hệ lao động.

Các đại biểu tham dự buổi Đối thoại, giao lưu

Tham dự buổi Đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến có các đại biểu: Ông Nguyễn Văn Bình - Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô; ông Phạm Anh Minh, Chủ tịch Công đoàn ngành Công Thương Hà Nội; ông Đinh Tuấn Anh - Phó Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô; ông Nguyễn Quốc Lý, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long.

Đặc biệt, tham dự buổi đối thoại, giao lưu còn có gần 300 cán bộ công đoàn, CNVCLĐ ngành Công thương Hà Nội.

Công nhân, viên chức, lao động ngành Công thương Hà Nội tham gia buổi đối thoại, giao lưu.

Tham gia giải đáp câu hỏi của cán bộ, CNVCLĐ có các chuyên gia: TS. Nguyễn Huy Khoa - Phó Trưởng Khoa Luật, Trường Đại học Công đoàn, Chi Hội Luật gia Tổng LĐLĐ Việt Nam; TS. Đỗ Thị Lan Chi - Phó Trưởng khoa An toàn lao động và sức khoẻ nghề nghiệp, Trường Đại học Công đoàn; Luật sư Đặng Văn Thành - Đoàn luật sư thành phố Hà Nội.

8h30: Phát biểu khai mạc buổi Đối thoại, giao lưu trực tuyến, Phó Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô Đinh Tuấn Anh cho biết, bảo hiểm xã hội (BHXH) và an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) không chỉ là những chế độ hỗ trợ mà còn là nền tảng đảm bảo đời sống, sức khỏe, sự ổn định và phát triển bền vững của người lao động.

Ông Đinh Tuấn Anh, Phó Tổng Biên tập Báo Lao động Thủ đô phát biểu khai mạc buổi Đối thoại, giao lưu

Những điểm sửa đổi và bổ sung trong chính sách BHXH hiện nay đang hướng đến mục tiêu mở rộng đối tượng tham gia, nâng cao quyền lợi, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn để người lao động tiếp cận các chế độ. Đây là bước tiến nhằm giúp công nhân, người lao động yên tâm cống hiến, có sự bảo vệ dài lâu, nhất là trong các tình huống khó khăn như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động hay nghỉ hưu.

Về ATVSLĐ, lĩnh vực công thương có những đặc thù riêng, với nhiều công việc đòi hỏi sự cẩn trọng, tuân thủ nghiêm ngặt quy trình an toàn để tránh rủi ro trong quá trình làm việc.

Các quy định mới về an toàn lao động tập trung vào việc nâng cao ý thức phòng ngừa tai nạn, cải thiện điều kiện làm việc và tăng cường trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc đảm bảo môi trường lao động an toàn, lành mạnh. Song, để các chính sách này thực sự đi vào thực tiễn, không chỉ cần sự tuân thủ từ phía các cơ quan quản lý và doanh nghiệp mà còn cần sự chủ động của người lao động trong việc bảo vệ chính mình.

Quang cảnh buổi Đối thoại, giao lưu

“Cuộc đối thoại hôm nay là dịp để các anh chị em công nhân, người lao động trực tiếp đặt câu hỏi, chia sẻ những khó khăn trong quá trình thực hiện các chính sách này. Tôi mong rằng mọi người hãy mạnh dạn lên tiếng, vì mỗi ý kiến đóng góp không chỉ có ý nghĩa đối với cá nhân mà còn giúp hoàn thiện cơ chế, tạo điều kiện cho cộng đồng người lao động có một môi trường làm việc an toàn, công bằng và vững bền hơn”, Phó Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô nhấn mạnh.

8h40: Phát biểu tại Lễ phát động, ông Nguyễn Quốc Lý - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long cho biết, nhận thức sâu sắc rằng, người lao động chính là tài sản quý giá nhất, là nguồn lực then chốt tạo nên sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Sự cống hiến, nhiệt huyết và trách nhiệm của mỗi anh chị em đã góp phần không nhỏ vào những thành tựu mà Công ty TNHH phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long đạt được trong suốt thời gian qua.

Ông Nguyễn Quốc Lý - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long phát biểu.

Chính vì vậy, việc đảm bảo quyền lợi và xây dựng một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh cho người lao động luôn là ưu tiên hàng đầu trong chiến lược phát triển của Công ty. Hội nghị đối thoại trực tiếp, giao lưu trực tuyến ngày hôm nay là một diễn đàn cởi mở để chúng ta cùng nhau trao đổi những thông tin, giải đáp thắc mắc và lắng nghe những ý kiến đóng góp từ phía người lao động về việc thực hiện Luật BHXH và Luật ATVSLĐ tại doanh nghiệp.

“Ban Lãnh đạo Công ty TNHH phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long luôn sẵn sàng lắng nghe và tiếp thu những ý kiến chân thành, những đề xuất mang tính xây dựng từ phía anh chị em công nhân lao động. Chúng tôi tin rằng, sự đồng hành và sẻ chia của tất cả mọi người sẽ là động lực to lớn để doanh nghiệp ngày càng phát triển bền vững, mang lại những lợi ích thiết thực cho người lao động và đóng góp vào sự phát triển chung của ngành công thương Thủ đô”, ông Nguyễn Quốc Lý bày tỏ.

Ban tổ chức tặng hoa các chuyên gia của buổi Đối thoại, giao lưu

9h00: Hỏi, đáp giữa chuyên gia và người lao động

Các chuyên gia buổi Đối thoại, giao lưu

Chị Đàm Thị Kim Dung, Công ty Goshi Thăng Long, hỏi: Bạn tôi bị tai nạn lao động cách đây 2 tháng và đang điều trị. Bạn tôi thắc mắc không biết quy trình giám định mức suy giảm khả năng lao động theo quy định của pháp luật. Xin chuyên gia cho biết Luật BHXH sửa đổi năm 2024 có gì khác biệt so với Luật BHXH trước đây và thời gian giải quyết có nhanh hơn không?

Chị Đàm Thị Kim Dung đặt câu hỏi với các chuyên gia

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Tôi xin nhấn mạnh một chút về câu chuyện tai nạn lao động. Trường hợp của chị liên quan đến hai vấn đề: thứ nhất là tai nạn lao động, và thứ hai là quy trình giám định mức suy giảm khả năng lao động, sau đó là chế độ bảo hiểm được hưởng như thế nào.

Khi nói đến tai nạn lao động và quyền hưởng các chế độ liên quan, một yếu tố quan trọng cần quan tâm là nguyên nhân của tai nạn. Có ba nguyên nhân, nếu rơi vào thì người lao động sẽ không được hưởng chế độ tai nạn lao động:

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi

- Do mâu thuẫn của chính nạn nhân với người gây tai nạn mà không liên quan đến việc thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ lao động.

- Do người lao động cố ý tự hủy hoại sức khỏe của bản thân.

- Do sử dụng ma túy hoặc các chất gây nghiện khác trái với quy định của pháp luật.

Nếu không thuộc ba trường hợp trên, người lao động bị tai nạn sẽ được hưởng chế độ tai nạn lao động từ hai nguồn: Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động và đơn vị sử dụng lao động.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Khi có rủi ro xảy ra, theo Luật BHXH và Luật ATVSLĐ, nếu tai nạn xảy ra do lỗi của người lao động, thì sẽ không gọi là bồi thường mà chỉ là hỗ trợ.

Đối với các trường hợp khác, sau khi giám định mức suy giảm khả năng lao động, quyền lợi được xác định như sau:

- Nếu người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên, sẽ được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

- Từ 5 - 10%: được bồi thường ít nhất 1,5 tháng lương.

- Từ 11 - 80%: cứ tăng thêm 1%, được bồi thường thêm 0,4 tháng lương.

- Từ 81% trở lên: được bồi thường ít nhất 30 tháng lương.

- Trường hợp người lao động chết thì thân nhân sẽ được nhận khoản bồi thường tương ứng.

- Nếu tai nạn do lỗi của người lao động, thì đơn vị sử dụng lao động vẫn phải bồi thường tối thiểu 40% mức nêu trên, tương ứng với từng mức suy giảm.

Sau khi điều trị và phục hồi chức năng, nếu người lao động còn nguyện vọng tiếp tục làm việc, thì người sử dụng lao động phải bố trí công việc phù hợp.

Từ năm 2024, mức lương cơ sở không còn được áp dụng. Thay vào đó, quyền lợi sẽ được tính theo mức lương tham chiếu, phù hợp với định hướng cải cách tiền lương và BHXH.

---

Chị Phạm Phương Nga, Công ty Goshi Thăng Long, hỏi: Trong trường hợp người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng trái quy định, người lao động có những quyền lợi gì và thủ tục pháp lý để đòi lại quyền lợi đó như thế nào?

Chị Phạm Phương Nga đặt câu hỏi

Chuyên gia Đặng Văn Thành: Theo Điều 41 Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động có trách nhiệm bồi thường và khắc phục hậu quả theo quy định. Cụ thể:

Thứ nhất, trường hợp người lao động muốn trở lại làm việc, theo khoản 1 Điều 41, người sử dụng lao động phải:

- Trả tiền lương;

- Đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động trong những ngày họ không được làm việc;

- Trả thêm cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng 2 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

Chuyên gia Luật sư Đặng Văn Thành

Ngoài ra, nếu người sử dụng lao động vi phạm quy định về thời hạn báo trước, họ phải trả thêm một khoản tiền tương ứng với tiền lương theo hợp đồng trong những ngày không báo trước.

Sau khi được nhận lại làm việc, nếu người lao động đã nhận các khoản tiền trợ cấp từ người sử dụng lao động khi bị chấm dứt hợp đồng trước đó, thì phải hoàn trả các khoản này.

Thứ hai, trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, người sử dụng lao động vẫn phải:

- Trả tiền lương, BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp trong những ngày người lao động không được làm việc;

- Trả thêm cho người lao động ít nhất 2 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động;

- Đồng thời, phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 46 Bộ luật Lao động năm 2019 để chấm dứt hợp đồng lao động đúng quy trình.

---

Nguyễn Đức Thành, Công ty Goshi Thăng Long, hỏi: Trường hợp người sử dụng lao động yêu cầu lao động nữ đi làm trong thời gian được nghỉ 60 phút (theo quy định dành cho lao động nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi), và người lao động đồng ý đi làm vào thời gian nghỉ này thì việc trả lương được thực hiện như thế nào? Thời gian làm việc đó có được tính vào giờ làm thêm của người lao động hay không?

Anh Nguyễn Đức Thành đặt câu hỏi về tiền lương

Chuyên gia Đặng Văn Thành: Theo quy định, lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ giữa giờ 60 phút. Tuy nhiên, nếu người lao động đồng ý làm việc trong thời gian nghỉ này, và người sử dụng lao động cũng chấp thuận, thì có thể trả thêm tiền công cho thời gian làm việc đó.

Nếu doanh nghiệp áp dụng hình thức trả lương theo giờ thì tính lương theo số giờ làm thêm. Tuy nhiên, về mặt pháp lý, hiện nay Bộ luật Lao động chưa có quy định cụ thể về việc này, nên cần cân nhắc thỏa thuận rõ ràng giữa hai bên.

---

Chị Vương Thị Ngân, Công ty Goshi, hỏi: Xin chuyên gia cho biết, nếu sau 6 tháng nghỉ thai sản, người lao động có sức khỏe yếu, không thể quay trở lại làm việc ngay, thì có được hưởng thêm chế độ gì nữa không?

Chị Vương Thị Ngân nêu câu hỏi

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Đây là câu hỏi liên quan đến quyền lợi của lao động nữ, được nhiều người quan tâm. Luật BHXH đã quy định rằng, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội và đủ điều kiện sẽ được hưởng chế độ thai sản. Thời gian nghỉ thai sản là 6 tháng; trong trường hợp sinh đôi thì từ con thứ hai trở đi, mỗi con được cộng thêm 1 tháng nghỉ.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa

Tuy nhiên, nếu sau khi nghỉ thai sản mà người lao động chưa đủ sức khỏe để đi làm trở lại, thì trong vòng 30 ngày đầu tiên kể từ khi đi làm lại, có thể được hưởng thêm chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe, với thời gian từ 5 đến 10 ngày tùy trường hợp.

Cụ thể, theo quy định của Luật BHXH, số ngày nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản sẽ do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở quyết định. Trường hợp đơn vị chưa thành lập công đoàn cơ sở thì do người sử dụng lao động quyết định.

Thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản được quy định như sau:

- Tối đa 10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên;

- Tối đa 7 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật;

- Tối đa 5 ngày đối với các trường hợp còn lại.

Về mức hưởng, theo quy định hiện hành, chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản được tính theo ngày, với mức hưởng mỗi ngày bằng 30% mức lương cơ sở.

---

Anh Trần Công Hoàn hỏi: Xin chuyên gia cho biết, tại sao lại có cách tính lương hưu khác nhau giữa khu vực công và khối doanh nghiệp?

Anh Trần Công Hoàn đặt câu hỏi đến các chuyên gia

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Chế độ hưu trí là một trong những chính sách an sinh xã hội dành cho người cao tuổi. Tuy nhiên, hiện nay có sự khác biệt trong cách tính lương hưu giữa khu vực nhà nước và khu vực doanh nghiệp, xuất phát từ đặc điểm của từng khu vực.

Cụ thể, ở khu vực nhà nước, lương cơ bản thường tăng theo thâm niên và hệ số. Trong khi đó, ở khu vực doanh nghiệp, tiền lương chủ yếu được tính theo năng suất và hiệu quả lao động. Do đó, nếu lương hưu được tính dựa trên một số năm cuối cùng của thời gian làm việc, thì có thể có người sẽ được lợi, nhưng cũng có nhiều người khác sẽ thiệt hơn, nhất là khi thu nhập thực tế không ổn định.

Đối với người lao động làm việc theo bảng lương nhà nước, cách tính lương hưu phụ thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH. Cụ thể như sau:

- Trước năm 1995: tính bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.

- Từ năm 1995 đến hết 2000: bình quân của 6 năm cuối.

- Từ năm 2001 đến hết 2006: bình quân của 8 năm cuối.

- Từ năm 2007 đến hết 2015: bình quân của 10 năm cuối.

- Từ năm 2016 đến hết 2019: bình quân của 15 năm cuối.

- Từ năm 2020 đến hết 2024: bình quân của 20 năm cuối.

- Từ năm 2025 trở đi: tính bình quân toàn bộ thời gian đóng BHXH.

Đối với người lao động làm việc tại doanh nghiệp tư nhân, cách tính lương hưu cũng sẽ tương tự kể từ năm 2025, tức là tính theo bình quân toàn bộ thời gian tham gia BHXH.

Theo đó, qua các lần sửa đổi luật, có thể thấy xu hướng chung là tiến tới việc đồng bộ giữa khu vực Nhà nước và khu vực ngoài Nhà nước về cách thức đóng và hưởng BHXH, nhằm đảm bảo công bằng, minh bạch và bền vững cho hệ thống an sinh xã hội.

---

Chị Lê Thị Thắng, Công ty Goshi, hỏi: Xin chuyên gia cho biết, người lao động khi bị tai nạn lao động và nghỉ việc trong 6 tháng thì khi về hưu có bị trừ thời gian công tác không?

Chị Lê Thị Thắng đặt câu hỏi

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi: Khi người lao động bị tai nạn và đủ điều kiện để được xác nhận là tai nạn lao động, một trong những trách nhiệm của người sử dụng lao động là tiếp tục trả lương cho người lao động. Trong thời gian đó, người lao động vẫn được đóng BHXH và không bị gián đoạn quá trình đóng. Do vậy, thời gian nghỉ vì tai nạn lao động không bị trừ vào thời gian công tác khi tính lương hưu.

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Trong thời gian điều trị tai nạn lao động, người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả tiền lương nếu tai nạn đó xảy ra do nguyên nhân khách quan, thuộc về đơn vị hoặc lỗi của người sử dụng lao động. Ngược lại, nếu tai nạn xảy ra do lỗi của người lao động, thì doanh nghiệp chỉ có trách nhiệm hỗ trợ.

NLĐ Công ty Goshi Thăng Long tham gia buổi Đối thoại, giao lưu.

Ngoài ra, khi bị tai nạn lao động, người lao động sẽ được hưởng các quyền lợi từ BHXH. Nếu có tham gia bảo hiểm y tế, chi phí điều trị trong thời gian nghỉ sẽ do bảo hiểm y tế chi trả. Đối với những khoản mà bảo hiểm y tế không chi trả, nếu tai nạn đủ điều kiện xác định là tai nạn lao động, thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả phần còn lại.

Sau khi quay trở lại làm việc, nếu người lao động chưa đủ sức khỏe để đảm nhận công việc cũ, hai bên có thể thỏa thuận để chuyển sang công việc phù hợp hơn. Trong trường hợp sức khỏe bị suy giảm từ 60% trở lên, người lao động sẽ được hưởng trợ cấp hằng tháng theo quy định.

Hiện nay, rất nhiều tai nạn lao động xảy ra do sự bất cẩn hoặc thiếu ý thức từ phía người lao động. Vì vậy, các cấp Công đoàn và doanh nghiệp cần tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức và kiến thức phòng ngừa tai nạn lao động cho người lao động.

Đồng chí Nguyễn Văn Bình - Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô tặng quà người lao động tham gia trả lời câu hỏi phần giao lưu tại chương trình

---

Một bạn đọc gửi câu hỏi: Người lao động từ chối ký phụ lục hợp đồng lao động khi thấy có những điều khoản bất lợi so với hợp đồng lao động không xác định thời hạn đang ký kết, nhưng lại bị người sử dụng lao động viện lý do này để ra thông báo đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Xin chuyên gia cho biết, người sử dụng lao động làm vậy có đúng không? Người lao động cần làm gì để bảo vệ quyền lợi của mình trong trường hợp này?

Chuyên gia Đặng Văn Thành: Hợp đồng lao động và phụ lục hợp đồng lao động đều là những vấn đề liên quan đến thoả thuận của hai bên, do đó nếu muốn sửa đổi các điều khoản thì phải có sự đồng thuận của các bên. Nếu người sử dụng lao động vin vào điều kiện này để đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thì tức là đang làm trái với các quy định của pháp luật.

Trong trường hợp không thể thoả thuận được, có thể sử dụng một trong ba phương pháp: yêu cầu hoà giải viên, trọng tài viên hoặc khởi kiện ra toà án. Nếu một trong các bên không thực hiện quyết định của hoà giải viên hoặc trọng tài viên thì có thể khởi kiện ra toà án.

Theo quan điểm của tôi, trong trường hợp này, người lao động nên khởi kiện ra toà án. Khi khởi kiện ra toà án cũng cần lưu ý thời điểm khởi kiện, đó là chỉ trong vòng 1 năm kể từ khi xảy ra vụ việc.

Đồng chí Phạm Anh Minh - Chủ tịch Công đoàn ngành Công thương Hà Nội tặng quà người lao động

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa bổ sung: Có hai trường hợp xảy ra khi muốn sửa đổi hợp đồng lao động, đó là ký hợp đồng mới hoặc làm phụ lục hợp đồng lao động. Vấn đề đặt ra là những khó khăn phát sinh khi sửa đổi mà không tìm được sự đồng thuận.

Theo quy định của pháp luật, chủ sử dụng lao động chỉ có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với 7 lý do, mà cả 7 lý do này đều không bao gồm trường hợp như đã nêu ở trên. Ngoài ra, tôi cũng xin bổ sung một trường hợp duy nhất mà dù cả hai bên không thống nhất nhưng vẫn phải sửa đổi, đó là nếu trong hợp đồng lao động có những quy định không phù hợp với quy định của pháp luật.

Ông Đinh Tuấn Anh - Phó Tổng biên tập Báo Lao động Thủ đô tặng quà người lao động tham gia trả lời câu hỏi phần giao lưu tại chương trình.

Bạn đọc Trịnh Thị Nga hỏi: Xin chuyên gia làm rõ chế độ tai nạn lao động khi người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp điều trị lần đầu và khi bị tái phát sau thời gian điều trị.

Chị Trịnh Thị Nga nêu câu hỏi

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa: Trong trường hợp người lao động bị tai nạn lao động phải điều trị, sau đó tái phát, thì quyền lợi sẽ được giải quyết theo chế độ ốm đau.

Tuy nhiên, đối với những trường hợp người lao động bị ốm đau, tai nạn phải nghỉ việc do tự hủy hoại sức khỏe, do say rượu hoặc sử dụng chất ma túy, tiền chất ma túy theo danh mục do Chính phủ quy định, thì sẽ không được hưởng chế độ ốm đau.

---

Chị Đỗ Thị Hương, Công ty Goshi, hỏi: Xin chuyên gia cho biết, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu có được tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động không? Trường hợp không được tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động thì có được đóng BHXH tự nguyện cho đến khi đủ điều kiện hưởng lương hưu không?

Chị Đỗ Thị Hương nêu câu hỏi

Chuyên gia Nguyễn Duy Khoa trả lời: Trong trường hợp người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu, theo quy định của Luật BHXH năm 2014 và sắp tới là Luật BHXH năm 2024, thì không có giới hạn về độ tuổi trần khi tham gia đóng bảo hiểm xã hội. Do đó, nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc và có hợp đồng lao động hợp pháp thì vẫn được tiếp tục tham gia đóng BHXH bắt buộc.

Trường hợp người lao động không tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động thì vẫn có thể tham gia BHXH tự nguyện cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Toàn cảnh buổi Đối thoại, giao lưu

Chuyên gia Đỗ Thị Lan Chi bổ sung: Khi người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu nhưng tiếp tục ký hợp đồng lao động, thì sẽ được xác định là “người lao động cao tuổi”. Do đó, điều kiện làm việc cũng cần phải được điều chỉnh cho phù hợp.

Ví dụ, nếu trước đây người lao động làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm, thì khi trở thành người lao động cao tuổi, doanh nghiệp phải bố trí công việc phù hợp hơn, trừ khi người lao động có giấy chứng nhận đủ sức khỏe và tự nguyện tiếp tục làm công việc đó.

---

Phạm Thị Thanh Hoa hỏi: Người sử dụng lao động có quyền xử lý kỷ luật khi người lao động vắng mặt không? Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật lao động được quy định như thế nào?

Chị Phạm Thị Thanh Hoa nêu câu hỏi

Chuyên gia Đặng Văn Thành trả lời: Khi xử lý kỷ luật người lao động, người sử dụng lao động phải thông báo trước ít nhất 5 ngày để người lao động biết về thời gian, địa điểm và thành phần tham dự cuộc họp xử lý kỷ luật.

Trường hợp người lao động có mặt nhưng thành phần tham gia cuộc họp bị thiếu, hai bên cần thống nhất lại thời gian và địa điểm tổ chức. Nếu hai bên không thống nhất được, người sử dụng lao động có quyền ấn định thời gian, địa điểm tổ chức lại cuộc họp.

Nếu sau 3 lần thông báo mà người lao động vẫn không đến dự họp thì người sử dụng lao động vẫn có thể tiến hành cuộc họp xử lý kỷ luật theo quy định.

Về quy trình, ngay sau khi phát hiện hành vi vi phạm, người sử dụng lao động phải lập biên bản sự việc. Sau đó, tiến hành thu thập các tài liệu, chứng cứ liên quan và thực hiện thông báo cho người lao động về việc tổ chức cuộc họp xử lý kỷ luật theo đúng quy định pháp luật.

Ông Nguyễn Quốc Lý, Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH phụ tùng xe máy - ô tô Goshi Thăng Long tặng quà người lao động

Vương Thị Thanh Huyền hỏi: Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, người lao động làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định. Vậy xin hỏi chuyên gia: Quy định trên được hiểu là pháp luật cho phép người lao động có quyền lựa chọn nghỉ hưu trước tuổi, hay là bắt buộc phải nghỉ?

Chuyên gia Nguyễn Huy Khoa trả lời: Theo đó, người lao động có đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường.

Như vậy, người lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm từ đủ 15 năm trở lên có quyền lựa chọn nghỉ hưu sớm, nhưng không quá 5 tuổi so với độ tuổi nghỉ hưu thông thường, chứ không phải bắt buộc phải nghỉ.

Phát biểu bế mạc tại buổi giao lưu trực tuyến, Phó Chủ tịch Công đoàn ngành Công thương Hà Nội Nguyễn Toàn Thắng cho biết, buổi đối thoại hôm nay là hoạt động nhằm hưởng ứng Tháng Công nhân, Tháng An toàn vệ sinh lao động năm 2025. Ông Nguyễn Toàn thắng phát biểu bế mạc chương trình “Chúng tôi mong rằng, buổi đối thoại, giao lưu hôm nay sẽ cung cấp nhiều thông tin hữu ích về bảo hiểm xã hội, an toàn lao động, pháp luật lao động… để người lao động ngành Công thương Hà Nội có thêm các kiến thức, bảo vệ mình trong quan hệ lao động. Thời gian tới, Công đoàn ngành Công thương Hà Nội sẽ tiếp tục đồng hành cùng người lao động tổ chức nhiều hoạt động nhằm tuyên truyền pháp luật, kiến thức đến đông đảo CNVCLĐ”, ông Nguyễn Toàn Thắng nhấn mạnh.

---