--> -->

Tháo “điểm nghẽn” để nâng cao năng suất lao động

Theo các chuyên gia, hiện nay, chất lượng nguồn nhân lực vẫn là một trong những “điểm nghẽn” để tăng năng suất lao động, thậm chí điều này có thể khiến các nguồn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam bị suy giảm. Để nâng cao năng suất lao động, ngoài vấn đề kỹ năng, cần rèn luyện cho người lao động tác phong công nghiệp, nâng cao ý thức, kỷ luật lao động…
Khỏe để lao động Tăng năng suất lao động qua chính sách tiền lương

Chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế

Tại diễn đàn Nâng cao năng suất lao động Quốc gia do Chính phủ và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa phối hợp tổ chức mới đây, Tiến sĩ Phạm Xuân Khánh - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội cho biết, hiện Việt Nam có nguồn cung lao động dồi dào và khả năng thích nghi cao, được đánh giá là tiếp thu nhanh những tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong sản xuất và kỹ năng quản lý. Cùng với đó, cơ cấu lao động đang chuyển dịch theo hướng tích cực.

Tháo “điểm nghẽn” để nâng cao năng suất lao động
Sinh viên trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội trong giờ thực hành.

Tỷ lệ lao động tham gia trong độ tuổi vẫn duy trì ở mức cao. Tuy nhiên, có thực tế là các doanh nghiệp vẫn rơi vào tình trạng thiếu lao động do dư thừa lao động có chất lượng thấp, lao động không có trình độ chuyên môn chiếm tỷ lệ lớn. Tỷ lệ lao động đã qua đào tạo còn thấp; thiếu đội ngũ có trình độ chuyên môn giỏi trong các lĩnh vực, khả năng tự tìm kiếm việc làm, chuyển đổi nghề nghiệp còn nhiều hạn chế.

“Điều này dẫn đến tình trạng nhiều doanh nghiệp đã phải thuê lao động nước ngoài. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp ngày càng gia tăng. Các nguồn đầu tư FDI vào Việt Nam sẽ bị suy giảm nghiêm trọng, nếu không có sự thay đổi về chất lượng đào tạo kịp thời, nguy cơ tụt hậu về nguồn nhân lực, mất đi lợi thế về chi phí lao động giá rẻ”, Tiến sĩ Phạm Xuân Khánh nhìn nhận.

Chất lượng nguồn nhân lực còn những hạn chế khiến năng suất lao động chưa thể bật tăng. Theo Tiến sĩ Nguyễn Tú Anh - Vụ trưởng Vụ Dự báo và Phân tích kinh tế, Ban Kinh tế Trung ương, còn một dư địa rất lớn để dịch chuyển lao động từ khu vực có năng suất lao động thấp hơn, sang khu vực năng suất lao động cao hơn để tăng năng suất lao động.

Chuyên gia dẫn chứng 66,5% lao động nằm trong các ngành có năng suất lao động thấp hơn bình quân cả nước. Đặc biệt, ngành nông, lâm, thủy sản có năng suất lao động chỉ bằng 39,73% năng suất lao động bình quân cả nước, nhưng có số lao động chiếm 27,54% tổng lao động có việc làm. Hay ngành bán buôn, bán lẻ chiếm 15,6%, nhưng năng suất lao động chỉ bằng 57% mức bình quân cả nước…

“Như vậy chúng ta vẫn còn nhiều dư địa để tăng năng suất lao động bằng việc dịch chuyển lao động từ khu vực dư thừa lao động, có năng suất thấp sang những ngành có năng suất cao hơn, hoặc đang thiếu lao động”, Tiến sĩ Nguyễn Tú Anh cho hay.

Nhiều giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Theo các chuyên gia, để đáp ứng quá trình dịch chuyển này, việc đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là vấn đề cần được ưu tiên. Tiến sĩ Nguyễn Tú Anh nhấn mạnh, cần nâng cao nhận thức cho người lao động về sự cần thiết phải học nghề, học kỹ năng lao động để có đủ điều kiện dịch chuyển lao động. Bởi thực tế hiện nay, số người học nghề khi bị thất nghiệp rất thấp. Đơn cử năm 2023, trong 85.000 người nhận trợ cấp thất nghiệp chỉ có 778 người có ý định học nghề, và 487 người thực sự học nghề.

Còn theo Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội Phạm Xuân Khánh, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cần áp dụng đồng thời nhiều giải pháp. Về đào tạo, cần xây dựng một số cơ sở đào tạo chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế, thực hiện được chức năng trung tâm vùng, quốc gia về đào tạo và thực hành chất lượng cao. “Có thể vừa đào tạo cho sinh viên, đào tạo lại, đào tạo nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động các doanh nghiệp. Trong đó, chú trọng ưu tiên đầu tư đồng bộ cho một số ngành nghề công nghệ cao, công nghiệp mũi nhọn như công nghệ bán dẫn, năng lượng thông minh, chế biến chế tạo mà Chính phủ đang ưu tiên đầu tư phát triển”, ông Khánh góp ý.

Ông Khánh cũng đề xuất thành lập Hội đồng kỹ năng ngành, nghề trong một số lĩnh vực với sự tham gia của cơ quan quản lý Nhà nước, để dự báo nhu cầu nhân lực theo cơ cấu ngành, nghề, giới tính, và trình độ đào tạo phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội theo từng giai đoạn. Việc này cũng làm căn cứ cho các cơ sở đào tạo xây dựng chương trình đào tạo đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động của doanh trước mắt và lâu dài. Cùng với đó, cần ban hành các danh mục nghề nghiệp bắt buộc phải sử dụng lao động qua đào tạo để hạn chế tuyển dụng lao động phổ thông không qua học nghề, vừa góp phần tăng năng suất lao động cho doanh nghiệp, vừa bảo đảm an toàn lao động cho người lao động.

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Mai Thiên Ân - Trưởng phòng sản xuất Công ty TNHH Intel Products Việt Nam (trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh), bổ sung thêm rằng, ngoài vấn đề kỹ năng, cần rèn luyện cho người lao động tác phong công nghiệp, nâng cao ý thức, kỷ luật lao động. Đây là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao năng suất lao động, nhất là trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra yêu cầu cao về chuyên môn hóa, và tuân thủ quy trình đối với người lao động trong quá trình sản xuất.

“Doanh nghiệp muốn nâng cao chất lượng sản phẩm và thương hiệu đòi hỏi người lao động phải có trình độ học vấn, tay nghề, kỹ năng mềm và ý thức lao động tốt. Người lao động muốn nâng cao thu nhập cho bản thân phải có kỹ năng nghề nghiệp, thái độ, ý thức và tác phong tốt”, ông Ân nói. Từ đó, doanh nghiệp kiến nghị cần có thêm các hình thức giảng dạy, trang bị tác phong công nghiệp cho người lao động từ sớm, để trở thành "thói quen, nếp nghĩ, nếp làm" ngay từ còn ngồi trên ghế nhà trường.

Tú Anh

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tiền đạo Dimitar Berbatov tái ngộ fan Việt tại sự kiện “Together We Rise”

Tiền đạo Dimitar Berbatov tái ngộ fan Việt tại sự kiện “Together We Rise”

Vừa qua, tiền đạo khoác áo Manchester United - Dimitar Berbatov đã xuất hiện trong sự kiện đặc biệt mang tên "Together We Rise" tại Việt Nam, thu hút hàng trăm trái tim yêu bóng đá Việt tham dự.
SCADA “trái tim số” trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô

SCADA “trái tim số” trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, hệ thống SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition - Giám sát điều khiển và thu thập dữ liệu) đã và đang trở thành “trái tim số” không thể thiếu trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô.
Tiếp tục thêm khách hàng trúng voucher 20 triệu đồng từ Trà Xanh không độ

Tiếp tục thêm khách hàng trúng voucher 20 triệu đồng từ Trà Xanh không độ

Chị Nguyễn Thị Kim Loan (sinh năm 1970, phường Hải Châu, Đà Nẵng) trở thành khách hàng thứ 6 trúng giải Nhì từ chương trình khuyến mãi “Không Độ, hè không stress” với phần thưởng là 1 voucher trị giá 20 triệu đồng.
Giải pháp triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính

Giải pháp triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính

Ngày 24/7, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì Hội đồng thẩm định độc lập dự thảo Nghị quyết về giải pháp tiếp tục triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính trong thời gian chưa ban hành Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Sau hơn 3 tuần vận hành, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được đánh giá hoạt động trơn tru, thông suốt, bước đầu có kết quả tích cực. Tuy nhiên với khối lượng công việc lớn, việc ứng dụng chuyển đổi số chính là cầu nối “sống còn”, nền tảng kiến tạo mô hình chính quyền mới - minh bạch, linh hoạt, gần dân và vì dân.
HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

Ngày 24/7, Hội đồng nhân dân (HĐND) phường Ô Chợ Dừa khóa I, nhiệm kỳ 2021-2026 đã tổ chức Kỳ họp thứ hai để xem xét nhiều nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền.
Người lao động phấn khởi gia nhập tổ chức Công đoàn

Người lao động phấn khởi gia nhập tổ chức Công đoàn

Chiều 24/7, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội đã tổ chức Lễ ra mắt Công đoàn cơ sở Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu FANI. Hoạt động thiết thực này diễn ra trong không khí chào mừng kỷ niệm 96 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam và trong niềm vui mừng, phấn khởi của toàn thể người lao động Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu FANI.

Tin khác

Gia tăng nhu cầu nhân sự trong lĩnh vực thương mại dịch vụ

Gia tăng nhu cầu nhân sự trong lĩnh vực thương mại dịch vụ

Trong số 26 doanh nghiệp tham gia tuyển dụng tại Phiên giao dịch việc làm do Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tổ chức ngày 21/7 có 18 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại dịch vụ, chiếm tỷ lệ cao nhất: 69,2%.
Hà Nội: Một số ngành có nhu cầu nhân lực cao

Hà Nội: Một số ngành có nhu cầu nhân lực cao

Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội nhận định, thị trường lao động Hà Nội trong tháng 7/2025 tăng trưởng ổn định nhờ sự tăng trưởng tích cực của các nhóm ngành dịch vụ, du lịch lữ hành, đầu tư công và FDI. Dự báo một số ngành sẽ có nhu cầu nhân lực cao như dịch vụ du lịch, lữ hành, y tế - chăm sóc sức khỏe, công nghiệp chế biến chế tạo, thương mại dịch vụ.
Giăng “bẫy” việc làm, mặt tối của thị trường lao động số

Giăng “bẫy” việc làm, mặt tối của thị trường lao động số

Gần đây, trên các nhóm chia sẻ việc làm qua TikTok, Facebook, Zalo,... liên tục xuất hiện tin tuyển dụng hấp dẫn. Nhiều sinh viên và lao động phổ thông rơi vào “bẫy” việc làm tinh vi trên mạng xã hội chỉ sau vài cú nhấp chuột.
Tạo việc làm cho người lao động để giữ nhịp tăng trưởng

Tạo việc làm cho người lao động để giữ nhịp tăng trưởng

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã tổ chức nhiều phiên giao dịch việc làm, qua đó giới thiệu và tạo cơ hội việc làm mới cho hàng chục nghìn người lao động (NLĐ) trên địa bàn.
Kiến nghị bỏ mức trần thu nhập để thu hút nhân tài về nước

Kiến nghị bỏ mức trần thu nhập để thu hút nhân tài về nước

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh rằng lời kêu gọi chung chung "về nước đóng góp" sẽ không hiệu quả nếu thiếu những dự án. Bà kiến nghị cần có những cơ chế, đơn đặt hàng cụ thể.
Tăng lương tối thiểu vùng: Lợi ích kép cho cả người lao động và doanh nghiệp

Tăng lương tối thiểu vùng: Lợi ích kép cho cả người lao động và doanh nghiệp

Đối với người lao động, việc tăng lương tối thiểu vùng sẽ giúp họ có thêm khoản chi tiêu, giảm bớt khó khăn trong cuộc sống, còn đối với doanh nghiệp, mặc dù có áp lực nhưng việc tăng lương cũng sẽ mang lại lợi ích thiết thực khi giữ được chân người lao động và góp phần thúc đẩy năng suất lao động. Chính bởi vậy, thông tin Hội đồng lương Quốc gia đã chốt trình Chính phủ phương án tăng lương tối thiểu vùng với mức 7,2%, thực hiện từ 1/1/2026 đã thu hút sự quan tâm, chú ý của cả doanh nghiệp và người lao động, cả hai bên đều cho rằng đây là mức tăng hợp lý.
Rộng mở cơ hội việc làm dành cho lao động trẻ Thủ đô

Rộng mở cơ hội việc làm dành cho lao động trẻ Thủ đô

Với mục tiêu giúp người lao động trên địa bàn thành phố Hà Nội có cơ hội tìm hiểu, lựa chọn việc làm phù hợp, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội phối hợp với lãnh đạo 5 Trung tâm Dịch vụ việc làm các tỉnh: Ninh Bình, Thái Nguyên, Quảng Bình, Cao Bằng và Lạng Sơn tổ chức Phiên giao dịch việc làm theo hình thức trực tiếp và trực tuyến, qua đó kết nối hiệu quả cung - cầu lao động.
Thủ tục kéo dài thời gian giữ chức vụ đến tuổi nghỉ hưu của công chức, viên chức 2025

Thủ tục kéo dài thời gian giữ chức vụ đến tuổi nghỉ hưu của công chức, viên chức 2025

Mới đây, Bộ Nội vụ đã công bố thủ tục kéo dài thời gian giữ chức vụ đến tuổi nghỉ hưu của cán bộ, công chức, viên chức năm 2025.
Lao động từ 16 tuổi đều được "định danh" trong dữ liệu quốc gia

Lao động từ 16 tuổi đều được "định danh" trong dữ liệu quốc gia

Luật Việc làm năm 2025 đã đưa vào một nội dung quan trọng về đăng ký lao động. Theo đó, tất cả lao động Việt Nam từ 16 tuổi trở lên đều được đăng ký gắn với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đây là nền tảng xây dựng cơ sở dữ liệu lao động quốc gia.
Phát huy nguồn lực người lao động cao tuổi

Phát huy nguồn lực người lao động cao tuổi

Sau khi nghỉ hưu, nhiều người cao tuổi có sức khỏe, khả năng và điều kiện vẫn mong muốn được tiếp tục đóng góp trí và lực cho sự phát triển của xã hội. Bên cạnh đó, cũng còn một bộ phận không nhỏ người cao tuổi không có lương hưu và trợ cấp xã hội có nhu cầu làm việc để tự nuôi sống bản thân. Những yếu tố này đòi hỏi Việt Nam cần có những chính sách phù hợp để tận dụng, phát huy nguồn lực người cao tuổi, bảo đảm quyền, chế độ cho họ đồng thời cũng để thích ứng với thời kỳ dân số già đang diễn ra mạnh mẽ.
Xem thêm
Phiên bản di động