Trung tâm điều hành xe buýt thời 4.0

	Xử lý vi phạm lấn làn buýt BRT: Cần có giải pháp triệt để
	Vận tải hành khách bằng xe buýt: Gỡ nút thắt để tăng sức hấp dẫn

Cuộc lột xác ngoạn mục

Nếu hàng không có hệ thống điều hành bay dưới mặt đất, thì xe buýt Hà Nội cũng có Trung tâm điều khiển hiện đại không kém. Đầu xuân, tôi có dịp ghé thăm Trung tâm điều hành xe buýt thuộc Tổng công ty vận tải Hà Nội (Transerco) quả thật chúng tôi thực sự choáng ngợp bởi sự hiện đại, quả không “hổ danh” với thời cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cách mạng 4.0).

Trung tâm điều hành xe buýt Transerco, đơn vị quản lý hàng nghìn chuyến xe buýt mỗi ngày của Thủ đô Hà Nội.

Từ cách thiết kế hiện đại nhưng lại hết sức thân thiện, giúp nâng cao năng suất làm việc, khác hẳn những văn phòng làm việc tiêu chuẩn thường thấy. Chỉ trong vài phút đồng hồ ngắn ngủi có mặt tại đây, 4 nhân viên trong ca trực của mình đã hỗ trợ hàng chục tuyến xe buýt tìm hướng và lộ trình phù hợp trong giờ cao điểm buổi sáng.

Điều đặc biệt là dù điều hành cả nghìn chiếc xe buýt, nhưng với sự tích hợp đồng bộ công nghệ kết nối hiện đại, Trung tâm điều hành này mỗi ngày chỉ có 8 nhân sự được chia theo 2 khung thời gian: 5 giờ - 14 giờ và 14 giờ - 22 giờ 30.

Xe buýt Thủ đô ngày càng văn minh, hiện đại. Ảnh: V.T

Chia sẻ với chúng tôi, một nhân viên tại đây cho biết, Trung tâm điều hành xe buýt của Transerco là đầu não điều hành mọi hoạt động của 92 tuyến với trên 1.100 xe. Tất cả các xe buýt đều được lắp đặt hệ thống thiết bị giám sát hành trình, truyền dữ liệu trực tuyến tình trạng hoạt động của xe về Trung tâm điều hành. Riêng đối với tuyến BRT còn được kết nối cả thông tin hình ảnh trên xe và hình ảnh tại các camera lắp đặt dọc hành lang tuyến.

Theo đó, nếu như màn hình chính hiển thị đầy đủ các thông tin về toàn bộ các tuyến xe buýt trên đường thì các màn hình nhỏ hơn hiển thị về các trạng thái hoạt động của xe từ thông tin về vị trí của xe, tình trạng vận hành, tình trạng ùn tắc giao thông hay trạng thái hoạt động tổng quan.

Từ những thông tin này, các nhân viên trong ca trực hoàn toàn có thể dự đoán trước lộ trình các xe buýt có đi vào những cung đường ùn tắc hay không. Đơn cử như nếu hoạt động trong tình trạng bình thường, biểu tượng xe sẽ hiển thị màu đỏ. Nếu xe dừng lại lâu vì nguyên nhân nào đó sẽ chuyển sang màu đen, còn nếu gặp phải tình trạng tắc đường, màu sắc của xe sẽ tự động chuyển màu đen và có gắn sao vàng.

Dựa trên sự phân tích của phần mềm, nhân viên Trung tâm sẽ nhận biết được trạng thái hoạt động của các xe và đưa ra các quyết định điều hành tối ưu nhằm đảm bảo tốt dịch vụ cung cấp cho khách hàng, đảm bảo biểu đồ xe chạy. Hệ thống phần mềm thông minh còn có chức năng giám sát, phát hiện những trường hợp vi phạm tiêu chí dịch vụ như: Không dừng đỗ đúng điểm, chạy sai lộ trình, xuất bến không đúng giờ, chạy quá tốc độ, mở cửa khi xe đang chạy.

“Mỗi tuyến buýt sẽ được thiết lập hai đường hiển thị lộ trình trên màn hình: Chiều đi (màu xanh lá cây) và chiều về (màu xanh dương), trong lộ trình đó, nếu biểu tượng xe nổi màu đỏ nghĩa là xe đang di chuyển, màu vàng là xe chạy sai lộ trình và màu tím là xe chạy quá tốc độ. Trên cơ sở đó, bất kỳ tuyến buýt nào mắc phải vi phạm cũng đều bị phát hiện và thông tin sẽ được chuyển cho các đơn vị quản lý tuyến để chấn chỉnh, xử lý kịp thời” - một nhân viên nói.

Rõ sự tiện lợi

Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng Trung tâm điều hành xe buýt – Transerco, với việc thực hiện mô hình điều hành tập trung, áp dụng công nghệ tiên tiến trong điều hành xe buýt đã giúp cho công tác kiểm soát, điều hành, xử lý thông tin trong hoạt động xe buýt hiệu quả hơn. Trung tâm được đầu tư nhiều thiết bị hiện đại, trong đó có hệ thống GPS, ứng dụng phần mềm công nghệ hiện đại có thể điều hành cùng lúc hàng chục tuyến buýt đang vận hành trên đường.

“Với hệ thống định vị GPS, ngay tại Trung tâm điều hành, cán bộ trung tâm có thể kiểm soát các thông tin về vị trí của xe, tình trạng vận hành, tình trạng ùn tắc giao thông qua sự giúp đỡ của phần mềm. Từ đó, giúp đưa ra các quyết định điều hành tối ưu nâng cao hiệu quả điều hành, góp phần làm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn” – Trưởng Trung tâm điều hành xe buýt Transerco nhấn mạnh.

Nhấn mạnh về vai trò và ý nghĩa của Trung tâm điều hành xe buýt Transerco – ông Nguyễn Hoàng Hải - Giám đốc Trung tâm quản lý và điều hành giao thông đô thị cho rằng, sự ra đời của Trung tâm điều hành xe buýt Transerco có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc phát triển xe buýt Thủ đô theo hướng hiện đại và văn minh, đồng thời cũng giúp công tác quản lý vận tải công cộng, hiệu quả hơn rất nhiều.

Được biết, cùng với Trung tâm Điều hành xe buýt Transerco, ứng dụng tìm kiếm xe buýt trên điện thoại thông minh cũng đã được trình làng với tên gọi Timbuyt. Ứng dụng miễn phí với nhiều tiện ích bất ngờ này đã được đưa lên các cửa hàng ứng dụng của cả hệ điều hành Androi lẫn iOS, sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh. Lãnh đạo Transerco cho hay, Timbuyt có tính tương tác cao với hành khách tương tự ứng dụng của Uber, Grab; được sử dụng chung cho mạng lưới xe buýt của toàn TP, kể cả các đơn vị không thuộc Transerco.

Đặc biệt hơn, ứng dụng Timbuyt có thể sử dụng được ngay cả khi điện thoại di động không có kết nối internet. Dù ngoại tuyến người dùng vẫn có thể tìm kiếm đường đi của xe buýt cũng như tra cứu thông tin các tuyến buýt về lộ trình, điểm dừng đỗ, thời gian, tần suất hoạt động. Phần mềm có tính năng tự động nhắc khi xe buýt sắp tới điểm dừng, nhắc báo điểm chuyển tuyến hoặc điểm xuống xe giúp hành khách không bị bỏ lỡ, xuống nhầm điểm dừng.

Thông qua ứng dụng, khách hàng còn có thể tra cứu thông tin về hoạt động của các tuyến xe buýt trên toàn mạng như lộ trình, thời gian hoạt động, biểu đồ chạy xe chi tiết, giá vé… cũng như vị trí các điểm bán vé tháng và hướng dẫn thủ tục đăng ký vé tháng. Ngoài ra ứng dụng cũng cung cấp tiện ích đăng ký làm vé tháng qua mạng, giao vé tận nhà rất tiện lợi cho hành khách.

Có thể nói, việc ứng dụng công nghệ thông tin không những giúp cho việc quản lý, vận hành xe buýt hiệu quả hơn mà còn đem lại cho người dân sự tiện lợi tối đa khi tiếp cận với xe buýt. Không ngoa khi nói rằng, so với chỉ 2 - 3 năm về trước, xe buýt Hà Nội hiện nay đã đổi mới một cách đáng kinh ngạc. Không chỉ phục vụ đi lại, xe buýt còn cung cấp nhiều dịch vụ gia tăng rất hữu ích, thu hút ngày càng đông người dân đến với VTHKCC bằng xe buýt.

Vẫn biết, còn nhiều việc phải làm để đưa VTHKCC bằng xe buýt lên một tầm cao mới xứng đáng như kỳ vọng nhưng với nhiều biện pháp đồng bộ đã được triển khai, xe buýt Thủ đô đã dần trở nên thân thiện, văn minh và hiện đại hơn. Đây chính là tiền đề để thu hút người dân đến với phương tiện VTHKCC này, góp phần đem lại cho người dân sự tiện lợi tối đa.

Tuấn Dũng