--> -->

Thuế thu nhập cá nhân còn bất cập đến bao giờ?

Chịu tổn thất nặng nề qua các năm dịch bệnh, giá cả tăng đột biến, đời sống khó khăn, thế nhưng người làm công ăn lương lại là đối tượng chính nộp thuế thu nhập cá nhân. Các bất cập trong chính sách thuế, biểu thuế, mức giảm trừ gia cảnh… đã tạo nhiều áp lực cho người lao động.
Cần cải cách toàn diện về thuế thu nhập Đề xuất sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân có lợi cho người lao động Quy định mới trong nộp thuế thu nhập cá nhân

Nghèo vẫn phải… nộp thuế!

Theo số liệu mới đây của Tổng cục Thuế, số thuế thu nhập cá nhân năm 2022 cả nước thu được là 166.733 tỷ đồng (theo dự toán là 118.075 tỷ đồng), tăng 27% so với năm trước và đạt 138% dự toán, tức vượt thu tới 48.658 tỷ đồng.

Trong đó, người làm công ăn lương đóng góp đến 70% nguồn thu thuế thu nhập cá nhân. Nguồn thu từ thuế thu nhập cá nhân chiếm khoảng 10% tổng thu cân đối ngân sách, chỉ xếp sau thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng.

Nộp thuế sẽ là niềm tự hào nếu người nộp thuế có mức sống dư giả, thế nhưng, cuộc sống người lao động luôn gặp khó khăn. Năm 2022, giá xăng, dầu nhảy múa, chỉ số giá tiêu dùng tăng, hệ số lương cơ sở không thay đổi nhưng số thuế thu được từ người làm công ăn lương vẫn tăng. Điều đó đã tạo ra áp lực, khó khăn cho người lao động.

Thuế thu nhập cá nhân còn bất cập đến bao giờ?
Người lao động làm thủ tục nộp thuế TNCN. Ảnh: Hà Phong

Nguyên nhân là do những chính sách thuế lạc hậu, không thay đổi kịp thời, không theo kịp với trượt giá. Cụ thể, qua 10 năm Luật Thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực thì người lao động chỉ được tăng mức giảm trừ gia cảnh một lần, từ 9 triệu đồng/tháng lên 11 triệu đồng/tháng (người phụ thuộc bằng 40%).

Mức giảm trừ gia cảnh này không đủ chi tiêu cơ bản cho người lao động, nhưng người lao động vẫn phải nộp thuế nếu vượt mức giảm trừ gia cảnh. Kết quả số thuế thu nhập cá nhân thu được đã tăng đến 3,6 lần, khiến đời sống người lao động khó khăn!

Người làm công không đủ chi phí thì không thể tích lũy, muốn mua xe phải trả góp, muốn mua nhà phải trả lãi… Theo Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 thì kể từ giữa năm 2020, mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng, người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng là quá thấp so với mức sống hiện nay. Thế nhưng, Bộ Tài chính đang “đủng đỉnh” đưa vào Dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân dự kiến trình Quốc hội thông qua vào năm 2025. Có nghĩa là người lao động phải “chờ dài cổ” và trong quá trình chờ thì dù nghèo vẫn… nộp thuế!

Còn nhiều bất hợp lý

Tiến sĩ Nguyễn Đình Sơn (Viện Nghiên cứu Nhà nước và Pháp luật) cho rằng, hiệu quả của một sắc thuế là phải đảm bảo các tiêu chí về tính đơn giản, dễ thực thi; chi phí tuân thủ thấp; tính công bằng… Thế nhưng, với sắc thuế thu nhập cá nhân thì có đến 7 bậc, sau khi giảm trừ gia cảnh thì tính thuế 5% cho 5 triệu đồng tăng thêm và 10% cho 5 triệu đồng kế tiếp; rồi 15% cho 8 triệu đồng tiếp theo; 20% cho 14 triệu đồng tiếp theo; 25% cho 20 triệu đồng tiếp theo; đến 30% cho 28 triệu đồng tiếp theo; cuối cùng là 35% đối với khoản thu nhập trên 80 triệu đồng/tháng.

Bậc thuế tăng dần nhưng mức tiền không giống nhau khiến việc tính toán, thực thi rất khó khăn. Với quy định mức giảm trừ gia cảnh thấp như hiện nay, thì người làm công ăn lương có thu nhập thấp nếu có thêm các khoản tiền thưởng, tiền hoa hồng bị tạm thu thuế 10% thì cuối năm buộc phải quyết toán thuế mới được hoàn thuế chỉ vài triệu đồng, rõ ràng vừa tốn công sức xã hội, vừa tốn chi phí bộ máy Nhà nước khi thực thi chính sách thuế.

Luật sư Nguyễn Ngọc Quỳnh (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) khẳng định, thuế suất thuế thu nhập cá nhân đối với người làm công ăn lương cao nhất đến 35%, cao hơn thuế thu nhập doanh nghiệp (chỉ 20%) là điều quá bất hợp lý. Trong khi, doanh nghiệp sản xuất thì mọi chi phí đi lại, mua sắm công cụ làm việc được khấu trừ, sau đó có lãi mới tính thuế 20%; còn người lao động dù thu nhập có bao nhiêu cũng chỉ được khấu trừ 11 triệu đồng/tháng, mà mức này lại không đủ trang trải cho những chi phí cơ bản của cuộc sống. Những chi phí thuê nhà, mua xe, quần áo, lãi suất ngân hàng… của người làm công ăn lương không được đưa vào chi phí khấu trừ.

Luật sư Nguyễn Ngọc Quỳnh phân tích thêm, thuế suất thu nhập cá nhân đối với chuyển nhượng bất động sản là 2% trên giá bán (trước đây cũng chỉ 25% trên lợi nhuận); 0,1% giá chuyển nhượng chứng khoán; 20% phần chênh lệch (sau khi đã khấu trừ giá vốn) khi chuyển nhượng vốn góp; 10% cho thu nhập là hoa hồng, quà tặng, trúng thưởng…

Điều này cho thấy người làm công ăn lương đang “gồng mình” với mức thuế suất cao nhất, chỉ cần có thu nhập trên 80 triệu đồng/tháng là phải nộp thuế 35%. Trong khi đó, những người trúng xổ số hàng trăm tỷ đồng “tiền từ trên trời rơi xuống”, không phải bỏ công sức nhưng chỉ nộp thuế 10%.

Do vậy, Luật sư Nguyễn Ngọc Quỳnh cho rằng, Nhà nước cần sớm sửa đổi các quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, làm sao để người lao động tái tạo sức lao động, động viên họ làm việc và có tích lũy để đảm bảo cuộc sống là điều cấp bách.

Hà Phong

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

TRỰC TUYẾN: Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội lắng nghe, giải quyết nguyện vọng của công nhân lao động

TRỰC TUYẾN: Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội lắng nghe, giải quyết nguyện vọng của công nhân lao động

Chiều nay, 28/5, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (Khu công nghệ cao Hòa Lạc - Thạch Thất, Hà Nội), Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã chủ trì Hội nghị Chủ tịch UBND Thành phố gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động Thủ đô năm 2025.
Thanh Trì: Khen thưởng 36 Công nhân giỏi và 103 Gia đình CNVCLĐ tiêu biểu

Thanh Trì: Khen thưởng 36 Công nhân giỏi và 103 Gia đình CNVCLĐ tiêu biểu

Sáng 28/5, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, đoàn đại biểu Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Thanh Trì đã làm lễ báo công, dâng Bác.
Đổi mới công tác tuyên truyền, tạo sức lan tỏa trong đoàn viên, người lao động

Đổi mới công tác tuyên truyền, tạo sức lan tỏa trong đoàn viên, người lao động

Việc thi đua xây dựng “Gia đình công nhân, viên chức, lao động tiêu biểu” cần gắn với việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; động viên, khích lệ nữ CNVCLĐ thi đua lao động giỏi, lao động sáng tạo, tích cực học tập nâng cao trình độ mọi mặt.
Giữ hồn quê trong đôi cánh chuồn chuồn tre

Giữ hồn quê trong đôi cánh chuồn chuồn tre

Từ xa xưa, chuồn chuồn tre đã gắn bó với đời sống người dân Thạch Xá (huyện Thạch Thất). Nghề làm chuồn chuồn tre không chỉ là kế sinh nhai, mà còn là niềm tự hào của người dân nơi đây - một nghề truyền thống đang được “chắp cánh” để bay xa cùng du lịch địa phương.
Giá vàng thế giới giảm, mất mức giá 3.300 USD/ounce

Giá vàng thế giới giảm, mất mức giá 3.300 USD/ounce

Giá vàng thế giới đã giảm xuống dưới mức 3.300 USD/ounce sau khi dữ liệu mới nhất cho thấy lòng tin người tiêu dùng Mỹ cải thiện tốt hơn dự kiến trong tháng này.
Cơ chế vượt trội cần lời giải

Cơ chế vượt trội cần lời giải

Hà Nội đang đứng trước thời điểm quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị, nhất là trong bối cảnh 3 văn kiện quan trọng là Luật Thủ đô và 2 Quy hoạch của Thủ đô đều đã được phê duyệt. Xuyên suốt các văn kiện này, Hà Nội đã xác định mô hình phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) như là một giải pháp quan trọng để xây dựng một thành phố hiện đại, bền vững… Định hướng đã rõ, chủ trương lớn cũng đã được thông qua, nhưng để đạt được “lợi ích thực tế” vẫn còn chặng đường dài phải đi.
Tỷ giá USD hôm nay (29/5): Giá USD thị trường tự do tăng trở lại

Tỷ giá USD hôm nay (29/5): Giá USD thị trường tự do tăng trở lại

Tỷ giá USD hôm nay (29/5): Trên thị trường tự do, giá USD sáng nay tăng 30 đồng cả hai chiều, tỷ giá USD/VNĐ giao dịch quanh mốc 26.270 - 26.370 đồng/USD.

Tin khác

Ngân hàng tăng cường ngăn chặn lừa đảo qua tài khoản

Ngân hàng tăng cường ngăn chặn lừa đảo qua tài khoản

Trước tình hình các đối tượng ngày càng tinh vi, lợi dụng không gian số để thực hiện các chiêu trò lừa đảo qua tài khoản ngân hàng, nhiều ngân hàng đang tăng tốc triển khai các biện pháp ngăn chặn, phối hợp liên ngành để bảo vệ người dùng. Trong đó, chuyển đổi số được xác định là chìa khóa để tăng cường bảo mật và củng cố niềm tin trong hệ thống tài chính - ngân hàng hiện đại.
TP.HCM: Dự kiến thu hơn 22.200 tỷ đồng nhờ đấu giá 4 khu "đất vàng"

TP.HCM: Dự kiến thu hơn 22.200 tỷ đồng nhờ đấu giá 4 khu "đất vàng"

Trong 5 tháng đầu năm 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã trình Hội đồng thẩm định giá đất, cụ thể Thành phố cho 4 trường hợp, dự kiến thu ngân sách khoảng 22.223 tỷ đồng.
Biển số siêu VIP 88A-888.88 được chốt giá hơn 21 tỷ đồng sau 30 phút đấu giá

Biển số siêu VIP 88A-888.88 được chốt giá hơn 21 tỷ đồng sau 30 phút đấu giá

Chiều 22/5, biển số ngũ quý 88A-888.88 của tỉnh Vĩnh Phúc chính thức được đưa lên sàn đấu giá trực tuyến và nhanh chóng trở thành tâm điểm của giới chơi biển số đẹp cả nước. Sau 30 phút đấu giá chính thức cùng 10 vòng gia hạn, chiếc biển siêu VIP này đã được một tài khoản trả giá cao nhất lên tới 21,325 tỷ đồng.
Tăng khả năng tiếp cận vốn xanh, vốn bền vững

Tăng khả năng tiếp cận vốn xanh, vốn bền vững

Hôm nay (21/5), Thời báo Ngân hàng phối hợp Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức Tọa đàm “Thực hành Báo cáo Phát triển bền vững trong lĩnh vực ngân hàng với giải pháp AI”. Sự kiện thu hút hơn 300 đại biểu từ các cơ quan quản lý, tổ chức tài chính, doanh nghiệp fintech và tổ chức quốc tế.
Ngân hàng Nhà nước công bố sổ tay quản lý rủi ro cho tín dụng xanh

Ngân hàng Nhà nước công bố sổ tay quản lý rủi ro cho tín dụng xanh

Ngày 21/5, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức GIZ và Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) tổ chức tọa đàm “Đẩy mạnh triển khai Kế hoạch hành động của ngành ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030” và công bố Sổ tay hướng dẫn hệ thống quản lý rủi ro môi trường - xã hội trong hoạt động cấp tín dụng.
Trình bổ sung hơn 4.327 tỷ đồng vốn viện trợ không hoàn lại vào chi thường xuyên năm 2025

Trình bổ sung hơn 4.327 tỷ đồng vốn viện trợ không hoàn lại vào chi thường xuyên năm 2025

Theo nội dung Tờ trình do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tại phiên làm việc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, tổng số vốn đề nghị bổ sung vào ngân sách nhà nước cho năm 2025 từ nguồn viện trợ không hoàn lại là 4.327,121 tỷ đồng.
Ngày 10/6, SHB chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức bằng tiền năm 2024

Ngày 10/6, SHB chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức bằng tiền năm 2024

Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB) vừa thông báo sẽ chi trả cổ tức năm 2024 với tỷ lệ 5% bằng tiền mặt, ngày 10/6 là ngày đăng ký cuối cùng để cổ đông nhận cổ tức, ngoài ra ngân hàng này cũng sẽ trả cổ tức 13% bằng cổ phiếu.
Có thể bị phạt tiền đến 400 triệu đồng khi kinh doanh vàng miếng nhưng không có giấy phép

Có thể bị phạt tiền đến 400 triệu đồng khi kinh doanh vàng miếng nhưng không có giấy phép

Ngân hàng Nhà nước đề xuất phạt tiền từ 300-400 triệu đồng khi kinh doanh mua, bán vàng miếng nhưng không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng.
Tạm dừng dịch vụ thuế, ứng dụng hóa đơn điện tử đến 15/6

Tạm dừng dịch vụ thuế, ứng dụng hóa đơn điện tử đến 15/6

Cục Thuế - Bộ Tài chính vừa có thông báo hỏa tốc về kế hoạch tạm dừng các hệ thống ứng dụng ngành thuế, phục vụ việc chuyển địa điểm trung tâm dữ liệu của Cục Thuế. Thời gian tạm ngừng từ ngày 23/5 đến 15/6.
Ngân sách Nhà nước thu hơn 5.200 tỷ đồng từ đấu giá biển số xe

Ngân sách Nhà nước thu hơn 5.200 tỷ đồng từ đấu giá biển số xe

Từ tháng 9/2023 đến giữa tháng 5/2025, hoạt động đấu giá biển số xe đã giúp ngân sách nhà nước thu về hơn 5.200 tỷ đồng. Chính sách khai thác tài sản công này đang cho thấy hiệu quả rõ rệt, thu hút sự quan tâm lớn từ người dân và xã hội.
Xem thêm
Phiên bản di động