Luật Thủ đô 2024

Tại Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), thành phố Hà Nội ưu tiên ưu đãi đầu tư đối với các dự án mới vào lĩnh vực thể thao, văn hóa, giáo dục, y tế, công nghệ và một số ưu đãi cho nhà đầu tư chiến lược.

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã được trình Quốc hội xem xét lần đầu tại Kỳ họp thứ 6. Qua hai phiên thảo luận tại tổ và tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, có 117 ý kiến tham gia góp ý vào dự án Luật. Trong đó, các ý kiến của đại biểu Quốc hội đều thống nhất cao với sự cần thiết ban hành Luật Thủ đô (sửa đổi).

"Hiền tài là nguyên khí quốc gia", nên trong chiến lược phát triển Thủ đô không thể thiếu chiến lược thu hút, trọng dụng nhân tài và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao như một khâu đột phá bảo đảm cho sự thành công. Vì vậy, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) cần xây dựng các cơ chế đặc thù tương xứng, cụ thể và khả thi về thu hút, trọng dụng nhân tài và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đại biểu Quốc hội mong muốn lãnh đạo Thủ đô nên ưu tiên lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục, khoa học công nghệ hơn là lĩnh vực kinh tế. Tập trung bảo tồn các di sản văn hóa Thăng Long - Hà Nội, các giá trị văn hóa người Hà Nội...

Ngoài thẩm quyền đầu tư theo quy định của pháp luật, Điều 43 Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đẩy mạnh phân quyền cho Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội. Trong đó, phân quyền cho Hà Nội quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án sử dụng vốn đầu tư công tối đa 20 nghìn tỷ đồng.

Tại Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV, nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đến vấn đề thu hút, trọng dụng nhân tài quy định trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Các ý kiến đề nghị cần đưa ra các tiêu chí, tiêu chuẩn để xem xét như thế nào là người tài ở tất cả các lĩnh vực; trước hết là phải thu hút đúng người, sau đó mới bố trí, sử dụng đúng người thì chắc chắn mới đem lại hiệu quả và có bước đột phá.

Pháp luật hiện hành chưa có quy định riêng về cơ chế tài chính áp dụng đối với các cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao, cơ sở giáo dục công lập có nhiều cấp học nên việc quản lý tài chính đối với các cơ sở giáo dục này trên địa bàn Thủ đô tương đối khó khăn. Do đó, Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã đưa vào quy định Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội quyết định vấn đề này.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) được trình Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp thứ 6. Một trong những nội dung mới tại dự thảo lần này là quy định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền Thành phố. Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Khương Thị Mai (Đoàn tỉnh Nam Định) bày tỏ đồng tình với đề xuất này và cho rằng, quy định sẽ góp phần tăng tính chủ động, linh hoạt cho Hà Nội trong thực hiện các nhiệm vụ để đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Các dự án đầu tư theo hình thức Hợp đồng BT (Hợp đồng xây dựng - chuyển giao) thu hút rất nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư. Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) nếu được thông qua sẽ giúp Hà Nội huy động được nguồn lực của khu vực tư nhân giúp giảm áp lực về vốn đầu tư công đối với nhiều dự án đầu tư cơ sở hạ tầng.

Là Thủ đô có diện tích lên tới trên 3.000 km2, khoảng gần 10 triệu dân, tới đây sẽ còn tăng thêm thì việc có một đạo luật mới - Luật Thủ đô (sửa đổi) để tạo hành lang pháp lý đưa Hà Nội ngày càng phát triển, xứng đáng với vị thế, vai trò và xứng tầm khu vực là điều quan trọng.

Đại biểu Quốc hội cho rằng, cần thiết bổ sung vào Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) một điều khoản để làm sao cho việc quy hoạch đô thị ven sông Hồng, sông Đuống trở thành điểm đột phá, nâng tầm cảnh quan không gian và phát triển Hà Nội văn minh, hiện đại hơn.

Để nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công, khoản 1 Điều 42 dự thảo Luật quy định cho phép thành phố Hà Nội áp dụng quản lý, vận hành và khai thác tài sản công theo phương thức nhượng quyền kinh doanh, quản lý đối với các công trình, hạ tầng văn hóa, thể thao do Nhà nước đầu tư trên địa bàn Thủ đô.

Cùng với xu thế hội nhập, xu thế của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0), nhằm tạo đột phá về cơ chế để Hà Nội có thể mạnh dạn thử nghiệm các sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới, Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã đưa ra một số quy định có tính đột phá hướng tới mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo.

Đại biểu Quốc hội cho rằng, Thủ đô Hà Nội là trung tâm đầu não chính trị, hành chính quốc gia, là đô thị đặc biệt quan trọng, là cửa ngõ giao lưu, hội nhập quốc tế... Do đó, việc phân cấp, ủy quyền cho Hà Nội nhiều hơn nữa là rất cần thiết.

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) có nhiều quy định mang tính đột phá về giao thông góp phần tạo cơ hội phát triển xứng tầm cho Hà Nội cũng như góp phần thúc đẩy liên kết và phát triển Vùng Thủ đô.

Góp ý về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, Dự thảo Luật đã quy định tương đối đầy đủ 9 nhóm chính sách với nhiều nội dung mang tính đột phá đặc thù có kế thừa bổ sung và phát triển so với luật hiện hành. Tuy nhiên, Dự thảo Luật cần làm rõ những nét riêng có của văn hóa Thủ đô.