Lợi ích đã rõ

Thực thi nhà hàng không khói thuốc: Chế tài xử phạt phải mạnh hơn

Cuộc tranh đấu dài kỳ

Tại các nhà hàng ăn uống là một trong những nơi chịu ảnh hưởng của khói thuốc nhiều nhất. Hình ảnh những người phì phèo điếu thuốc không còn xa lạ, vô hình trở thành nét đặc trưng tại những điểm quán xá. Thực tế, nhiều người hút thuốc không ý thức được tác hại của khói thuốc lá với người hút thụ động do vậy vẫn ngang nhiên hút thuốc tại nơi công cộng.

Có rất nhiều các cửa hàng đã thực hiện treo biển cấm hút thuốc tại những vị trí quan trọng.

Trước mối nguy hại đó, mô hình nhà hàng không khói thuốc được vận động hình thành. Việc công bố thành công bước đầu của mô hình này được sự đồng tình ủng hộ của nhiều người, đặc biệt với cánh chị em phụ nữ và người lớn tuổi. Với nhiều người, khói thuốc rất khó chịu, tạo ác cảm và không an toàn khi tiếp xúc, nhất là ở những nơi ăn uống cần thư giãn, trò chuyện, khói thuốc gây ảnh hưởng xấu tới tâm trạng của họ. Chị Hoàng Thị Lan (Đống Đa – Hà Nội) cho biết: “Hiện nay, đi đến nhiều quán ăn, không tránh khỏi cảnh hút thuốc của mọi người, tôi thấy rất lo lắng. Nhất là khi có thai, tôi được khuyến cáo không được tiếp xúc với khói thuốc vì sẽ ảnh hưởng đến em bé. Cho nên tôi rất ủng hộ và mong muốn đi đến cửa hàng nào thực hiện mô hình trên”.

Tất cả có 8 tiêu chí để đánh giá, xây dựng nhà hàng không khói thuốc, trong đó nổi bật nhất là tiêu chí cần có những hình phạt đối với nhân viên hút thuốc và tiếp thị thuốc lá, không nhận tiền hỗ trợ của các công ty thuốc lá. Sau 3 năm triển khai thực hiện Luật Phòng chống tác hại thuốc lá, đã có nhiều nhà hàng thực hiện thành công mô hình không khói thuốc như: Nhà hàng Lẩu nấm Gia Khánh (quận Ba Đình), nhà hàng Hải Mã (quận Cầu Giấy), Cơm chay nàng Tấm (quận Hoàn Kiếm), Lẩu Sauna (quận Tây Hồ)…

Bản thân mô hình đã thể hiện rõ được những ý nghĩa của mình trong việc giảm nguy cơ cháy nổ, đặc biệt là đảm bảo sức khỏe cho người làm việc cũng như khách hàng. Dù đã nhận được nhiều sự quan tâm và đồng tình, nhưng chuyện đồng bộ mô hình này trên phạm vi lớn vẫn là một điều khó khăn và e ngại, nhiều chủ cửa hàng vẫn lo sợ việc giảm doanh thu, mất lòng khách hàng nếu áp dụng mô hình trên. Anh Đoàn Minh Thái (chủ cửa hàng cà phê Oreo – Nhổn) băn khoăn cho biết: “Với những người nghiện thuốc lá, tôi nghĩ khó có thể tác động được họ không hút thuốc tại cửa hàng. Dù đã có biển cấm hút, họ nhìn thấy nhưng vẫn ngang nhiên rút điếu thuốc ra châm, nếu có góp ý thì nhận lại sự phàn nàn, rất ảnh hưởng đến công việc của quán. Do đó, bản thân tôi cũng thấy ngại nếu như thực hiện mô hình này”.

Trên thực tế, mâu thuẫn giữa chủ cửa hàng và người hút thuốc vẫn liên tục diễn ra, mọi người cho rằng, trận chiến này sẽ mang lại kết quả ngọt ngào cho xã hội.

Khó trước mắt, lợi ích về sau

Đại đa số dư luận cho rằng, nếu chủ cửa hàng kinh doanh thực sự quan tâm đến vấn đề này trên tinh thần chấp hành quy định pháp luật và tạo môi trường kinh doanh trong lành, bảo đảm sức khỏe cho mọi người thì sẽ làm được. Với cách bố trí không gian phù hợp cho đối tượng hút thuốc hay không hút thuốc, đặt nội quy ở những nơi quan trọng và có thái độ cứng rắn với người vi phạm nội quy thì mô hình sẽ được thực hiện thành công.

Với những cửa hàng đã thực hiện, đa phần chủ quán cho rằng, mô hình tạo nên điểm khác biệt cho quán, dù có nhiều bất cập trong việc góp ý, phản ánh với khách hàng nhưng lượng khách không hề giảm mà khách quen lại nhiều hơn. Là một chủ cửa hàng thực hiện quy định không khói thuốc từ năm 2007, ông Dương Mạc An Tôn – Quản lý nhà hàng Lẩu Sauna, thẳng thắn thừa nhận: “Việc thực hiện nhà hàng không khói thuốc rất khó khăn, nhưng nếu làm được sẽ tạo nên một sự khác biệt. Nhà hàng lẩu Sauna rất đông thực khách là các chị em phụ nữ và chính sách không khói thuốc được chị em ủng hộ nhiệt tình. Họ thường xuyên đưa đồng nghiệp, gia đình, con cái đến ăn ở đây vì môi trường nhà hàng trong lành”.

Trao đổi về vấn đề trên, bà Phạm Thị Hoàng Anh – Giám đốc tổ chức Healthbridge Canada tại Việt Nam cho biết: “Mô hình nhà hàng không khói thuốc là một phần rất quan trọng để bảo vệ quyền được sống trong môi trường trong lành của những người không hút thuốc, giúp giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc. Chính sách nhà hàng không khói thuốc đã được áp dụng ở nhiều nơi trên Thế giới và thể hiện được những tác động tích cực về nhiều mặt. Qua quá trình nghiên cứu cũng chỉ rõ, khi thực hiện các quy định về nhà hàng không khói thuốc, cửa hàng không bị ảnh hưởng đến doanh thu, lợi nhuận, cũng như công việc của cửa hàng”.

Hồng Hải