Kỳ cuối: Cần chặn đứng trước khi quá muộn

	Kỳ 1: Nguy hại khôn lường
	Hà Nội: Kiên quyết xử lý nạn “bóng cười”
	Tăng cường tuyên truyền, kiểm tra việc sử dụng, kinh doanh shisha, bóng cười, cỏ Mỹ

Quản lý chặt các cơ sở hoạt động trá hình

Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, người hút “shisha” mắc các bệnh răng miệng, ung thư phổi cao gấp 5 lần so với người không sử dụng. Người lạm dụng “bóng cười” dễ bị co giật, ngất, mất kiểm soát, trầm cảm,... Trong khi đó, theo một thống kê của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, toàn thành phố hiện có gần 5.800 cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện, gồm vũ trường, bar có sử dụng nhạc mạnh, karaoke, massage, tẩm quất, khách sạn, nhà nghỉ…

Nhiều bạn trẻ vẫn sử dụng bóng cười (ảnh minh họa)

Bên cạnh, những cơ sở kinh doanh lành mạnh, một số cơ sở hoạt động trá hình, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tệ nạn xã hội. Qua kiểm tra, Công an thành phố Hà Nội đã phát hiện, xử phạt hành chính hàng trăm trường hợp kinh doanh các chất gây nghiện như “bóng cười”, “shisha”, “cỏ Mỹ”, “tem giấy”,... với số tiền lên tới hàng tỷ đồng.

Đáng nói, dù tiềm ẩn nhiều nguy cơ, nhưng quy trình cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện về an ninh trật tự chưa chặt chẽ. Đa số các hành vi vi phạm ở cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện mới dừng ở mức xử phạt hành chính, chưa đủ sức răn đe.

Theo ông Phùng Quang Thức, Chi cục trưởng Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội, để phòng ngừa hoạt động kinh doanh các chất gây nghiện núp bóng cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện, chính quyền sở tại, công an, quản lý thị trường và các đoàn kiểm tra liên ngành cần phối hợp chặt chẽ; tăng cường kiểm tra, giám sát, chủ động phát hiện những sai phạm.

Bà Bùi Bích Thủy, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội quận Hoàn Kiếm thì cho biết, việc quản lý hoạt động mua bán, sử dụng “shisha”, “bóng cười”,… liên quan đến nhiều cơ quan, đơn vị. Muốn ngăn chặn, các bên phải cùng vào cuộc với trách nhiệm cao nhất.

Nên sớm đưa vào danh mục cấm

Nhiều chuyên gia cho rằng, sử dụng “bóng cười” hết sức nguy hiểm, có thể gây chết người, tuy nhiên lực lượng chức năng chỉ phạt hành chính là chưa đủ răn đe, cần phải có chế tài thật mạnh để xử lý. Bởi, khi hít khí sẽ có khả năng tác động mạnh lên một điểm của hệ thần kinh gây cười, tạo cảm giác lâng lâng sảng khoái cho người sử dụng.

Nếu thường xuyên sử dụng N2O có thể gây ra các rối loạn như cảm giác châm chích ở đầu các chi và đi đứng loạng choạng, rối loạn khí sắc, rối loạn trí nhớ, rối loạn giấc ngủ, rối loạn nhịp tim và hạ huyết áp, thiếu máu,… Tuy nhiên, N2O không nằm trong danh mục các chất ma túy và tiền chất được ban hành theo Nghị định số 73/2018 mà là hóa chất được quản lý chuyên ngành bởi Bộ Công Thương, chủ yếu sử dụng để gây tê, giảm đau trong lĩnh vực y tế hoặc dùng để đóng gói, bảo quản thực phẩm.

Theo BS Nguyễn Trung Nguyên, các cơ quan chức năng nên có quy định cấm sử dụng N2O vì mục đích giải trí, cấm sử dụng trên người khi không có chỉ định của bác sĩ. BS Nguyên cũng cho biết, ở Mỹ, cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm (FDA) đã cấm sử dụng N2O cho mục đích giải trí. Ở Anh, N2O cũng đã được đưa vào danh sách cùng với các chất ma túy và cấm sử dụng để giải trí.

Chất 5F-MDMB-PICA là một trong những loại cần sa tổng hợp có trong “cỏ Mỹ” đã được Nhật Bản và Singapore đưa vào danh mục quản lý về ma túy. Ở nước ta cũng cần phải đưa khí N2O vào dạng chất cấm không cho phép sử dụng cho mục đích giải trí. Cho tới nay, trong y văn chưa khẳng định có thể chữa khỏi hoàn toàn các tổn thương trên tủy sống, dây thần kinh cho các trường hợp ngộ độc do sử dụng khí N2O hay không.

BS Nguyễn Trung Nguyên cũng kiến nghị, các đơn vị chức năng nghiên cứu, báo cáo đề xuất cơ quan có thẩm quyền đề nghị Chính phủ bổ sung chất 5F-MDMB-PICA cùng với một số chất ma túy mới khác vào danh mục các chất ma túy tại Việt Nam theo quy định tại mục 3, Điều 3 Nghị định số 73/2018/NĐ-CP ngày 15/5/2018 của Chính phủ.

Với tốc độ xuất hiện nhanh chóng các chất ma túy mới và lây lan như hiện nay, chúng ta cần liên tục cập nhật danh mục các chất ma túy mới của các nước khác và có biện pháp chuẩn bị trước, không nhất thiết phải đợi cho tới khi phát hiện có ở Việt Nam thì đã quá muộn.

“Riêng đối với giới trẻ cần tuyệt đối tránh xa các chất ma túy, kể cả bóng cười, ngay cả khi sử dụng một lần cũng không được vì dùng một lần cũng có thể tử vong vì độc tính rất mạnh. Người dùng rất dễ sử dụng lần hai, lần ba sẽ thành nghiện hoặc để lại tác hại lâu dài cho cơ thể và rất nhiều hậu quả khác về bản thân, gia đình, xã hội”, BS Nguyên chỉ rõ.

Tăng cường tuyên truyền, kiểm tra chặt chẽ

Trước thực trạng đáng báo động này, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch 110/KH-UBND yêu cầu cả hệ thống chính trị vào cuộc, tuyên truyền, vận động nhân dân nhận biết tính chất nguy hại của các chất gây nghiện, ủng hộ lực lượng chức năng đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm.

Và, tại Kế hoạch 45/KH-UBND ngày 20/2/2019 về “Phòng, chống ma túy trên địa bàn thành phố Hà Nội”, thành phố tiếp tục chỉ đạo các ngành, địa phương quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh các loại chất gây nghiện, chất hướng thần, các loại thuốc có chứa tiền chất ma túy.

Gần đây nhất, ngày 26/4/2019, UBND thành phố Hà Nội ban hành Văn bản số 1650/UBND-KGVX về việc tăng cường công tác tuyên truyền, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật liên quan sử dụng, kinh doanh “bóng cười”, “shisha”, “cỏ Mỹ”, “tem giấy”.

UBND Thành phố yêu cầu các Sở, ban, ngành đoàn thể thành viên Ban Chỉ đạo 138 Thành phố và UBND các huyện, quận, thị xã tiếp tục thực hiện Kế hoạch số 110/KH-UBND ngày 26/5/2017 của UBND Thành phố về tăng cường công tác quản lý, xử lý vi phạm liên quan đến “bóng cười”, “shisha”, “cỏ Mỹ”, ‘‘tem giấy”.

Công an thành phố Hà Nội có trách nhiệm chỉ đạo công an các đơn vị quận, huyện, thị xã phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường phòng ngừa, phát hiện, xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan hoạt động kinh doanh khí N2O “bóng cười”; phối hợp với các đơn vị thực hiện công tác tuyên truyền, cảnh báo tác hại về ma túy và các chất gây nghiện khác, nắm tình hình trên mạng internet, mạng xã hội.

Chủ trương đã rõ, hy vọng với sự vào cuộc quyết liệt của các lực lượng chức năng Hà Nội các bên liên quan sẽ tăng cường đấu tranh, chủ động phòng ngừa, từng bước đưa “shisha”, “bóng cười” và các chất gây nghiện khác ra khỏi đời sống, góp phần xây dựng môi trường xã hội an toàn, lành mạnh.

H. Phong