"Vợ nhặt" thời hiện đại

Cuộc sống nổi trôi

Cho đến tận bây giờ, hơn 40 năm đã trôi qua, nhưng khi nhắc lại mối lương duyên “trời định” để ông bà đến với nhau rồi thành vợ chồng, ông Nguyễn Văn Thành vẫn không thể lý giải được cái cảm giác lạ lùng, cũng như cái quyết định nhanh và liều lĩnh của mình. Ngồi trong chiếc thuyền chòng chành mà ông bà gọi là “nhà”, nhỏ bé, rít điếu thuốc lào, nhả khói vào không trung, ông Thành bắt đầu kể về cuộc đời đầy sóng gió, cũng như bến đỗ hạnh phúc của mình khi bỗng nhiên “nhặt được vợ”.

Sinh ra trong gia đình nghèo đông anh em ở xứ Mường, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa. Năm ông 10 tuổi, bố mẹ bỗng mắc trọng bệnh rồi qua đời cách nhau chưa đầy 2 tháng. Cuộc sống khó khăn, ông một mình bỏ quê, bươn trải vào mãi miền Nam tìm hướng mưu sinh. “Ngày ấy còn nhỏ, thấy các anh chị vì đói mà bỏ nhà đi hết, tôi cũng bỏ đi, vừa là để tìm mọi người, vừa là đi để biết mình còn sống. Cứ như thế, tôi lang thang khắp chốn, đói lả không biết bao lần”, đưa ánh mắt nhìn ra mé sông, sóng đập vào mạn thuyền nghiêng ngả, ông Thành tâm sự. Vào miền Nam được một thời gian ông Thành xin tham gia vào đội lính ngụy chế độ cũ. Được một thời gian, thấy hết sự dã man, tàn bạo, ông Thành xin ra quân. Tuy nhiên, chế độ ngụy lại bắt giam ông vì tội chống lại chế độ. Sau khi mãn hạn tù, ông quay trở lại quê hương với mong muốn được đoàn tụ gia đình. Nhưng một lần nữa ông lại quyết định ra đi khi ngôi nhà vắng hoe, bụi thời gian phủ kín.

54421Đến bến xe Thanh Hóa, đang không biết lựa chọn sẽ đi đâu về đâu thì ông gặp một người tên Cường, rủ lên bãi vàng Cẩm Ngọc, huyện Cẩm Thủy để khai thác. Vốn là người từng trải, lại giỏi võ và không ngại va chạm nên chỉ một thời gian ngắn ông đã vươn lên thành chủ bưởng. Khi công việc đang tiến triển tốt thì bãi của ông bị nhóm khác đem quân đến chiếm. Cuộc chiến tranh dành địa bàn diễn ra ác liệt, vài phu vàng của ông thiệt mạng, ông cũng bị thương tích đầy mình, phải tháo chạy khi chưa kịp mang theo chút tiền, vàng nào. Thất thế ở bãi vàng, không một xu dính túi, ông lang thang ra Hà Nội kiếm sống.

“Những ngày đầu ra Hà Nội, không người thân thích, không tiền trong túi. Tôi lang thang ở khắp các bến tàu, bến xe. Ai thuê gì làm đấy, miễn là ra tiền và không vi phạm pháp luật. Sau mỗi buổi làm việc, tôi thường đến các vỉa hè, hay những căn nhà bỏ hoang để ngủ. Được một thời gian, thì tôi chuyển về khu vực cầu Long Biên và bãi giữa sông Hồng tìm nơi tá túc”, ông Thành chia sẻ.

Về ven sông Hồng mưu sinh qua ngày bằng nghề mò cua bắt ốc, ông nghĩ cả đời này chỉ sống lẻ loi một mình như thế. Ấy vậy mà, ngày 26/9/1969, chắc do duyên trời đã định nên ông đã tìm được một nửa của đời mình.

Bến bờ hạnh phúc

“Hôm ấy, khi tôi trên đường đi bán ốc về thì bắt gặp một người phụ nữ gầy gò, nhỏ bé, đang quét đường mót thóc, mồ hôi ướt đẫm áo. Không hiểu sao, trong tôi dâng lên một cảm xúc khác thường, nó gần gũi lạ kỳ, làm con tim tôi loạn nhịp. Khi tiến đến gần, hỏi han thì biết người đó tên là Thủy, quê ở Thái Bình và cũng có hoàn cảnh hết sức khó khăn. Dù rất run, nhưng tôi cố tỏ ra cứng rắn, nhìn thẳng vào mắt người phụ nữ đó, tự tin đặt vấn đề: “Hay là bà về ở cùng với tôi”. Nghe thấy tôi “tỏ tình”, bà ấy đứng đơ người một lúc rồi bật khóc. Từ đó chúng tôi thành vợ thành chồng…”, đưa ánh mắt trìu mến nhìn vợ, ông Thành chia sẻ.

Để lưu giữ lại cái mốc lịch sử hiếm có trong cuộc đời khi có vợ, ông Thành đã xăm ngày 26/9/1969 vào cánh tay của mình. Ngồi bên cạnh chồng, bà Thủy khi chen ngang vào câu chuyện, giọng vui vẻ: “Tôi cũng chẳng được ăn học gì đâu, nhưng cũng biết được câu chuyện “vợ nhặt” nào đó trên sách. Tôi thấy rằng cô kia còn sướng hơn tôi khi còn được ăn mấy chặp bánh đúc, còn mình tự nhiên theo không người ta như thế…”. Nói là nói vậy, nhưng sau đó chính bà Thủy lại đính chính và khẳng định chắc nịch rằng: Sống với nhau hơn 40 năm, dù cuộc sống có muôn vàn khó khăn, nhưng tôi chưa một lần có suy nghĩ ân hận khi theo ông ấy về làm vợ.

Hai cuộc đời bất hạnh, vá víu lại rồi về ở với nhau. Con cái không có, vốn liếng làm ăn thì lại càng không. Ông bà lại tiếp tục mò cua bắt ốc, nhặt rác mưu sinh. Hiểu được giá trị gia đình, nên cả hai ông bà đều nâng niu, tôn thờ, chăm sóc lẫn nhau. Chính từ những tình cảm chân thành, xuất phát từ trái tim ấy, nên dù khó khăn, vợ chồng ông bà vẫn luôn vui vẻ, yêu đời, tếu táo nói chuyện với nhau.

Đưa ánh mắt trìu mến nhìn vợ, ông Thành không giấu được niềm vui: “Dù cuộc sống khó khăn, nhưng tôi luôn thấy hạnh phúc. Mỗi ngày đi làm về nhìn thấy bà ấy ngồi đợi tôi ở mép cửa, là mọi mệt nhọc tan biến mất”.

Trong cuộc trò chuyện, chúng tôi luôn thấy ông bà đưa ánh mắt nhìn nhau, đầy yêu thương. Và cũng chính trong chiếc thuyền nhỏ bé, được vá víu bằng những tấm bạt, thanh gỗ mà ông bà nhặt được trong những lần đi lượm ve chai, chúng tôi thật bất ngờ khi thấy một bài thơ tình do ông Thành viết, cùng với mảnh giấy ghi “Tổ ấm của tôi” được treo trang trọng ngay bên hông chiếc thuyền.

Nhìn con thuyền nhỏ thủng lỗ chỗ, ông Thành có vẻ ái ngại với chúng tôi, nhưng lại lấy lại nụ cười tươi và bảo: Mái thuyền bục, ngoài ngày nắng vỡ đầu, mưa gió lạnh căm, thì những hôm trăng thanh gió mát, tôi và bà ấy thả trôi con thuyền rồi nằm ngửa mặt lên ngắm, thấy… lãng mạn.

Trời đông đã về chiều, gió từ sông thổi lên càng lúc càng mạnh, khiến con thuyền như run rẩy, co lại vì rét. Nhưng trong lòng chúng tôi lại dâng lên niềm vui, niềm cảm phục về tình yêu của ông bà, cũng như rút ra được giá trị sống, quan điểm hạnh phúc gia đình khi ông Thành cầm tay vợ, giọng chắc nịch: “Giờ đây con thuyền là nhà, còn cuộc sống của tôi là bà ấy. Dù nghèo đói, nhưng tôi thấy hạnh phúc với tổ ấm của mình”…

Tuấn Trung