Từ phương Nam hướng về Hà Nội

Bà Nguyễn Thị Nguyệt (phường Cô Giang, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh):

Nơi nuôi dưỡng ý chí trưởng thành

Hà Nội là nơi giúp tôi trưởng thành rất nhiều trong giai đoạn kháng chiến và đây cũng là nơi cưu mang những người con miền Nam tập kết ra miền Bắc vào năm 1954. Sau khi du học ở nước ngoài về, tôi ở lại Hà Nội làm việc đến năm 1975 mới vào lại thành phố Hồ Chí Minh. Giai đoạn ở Hà Nội, tôi vô cùng ấn tượng tình cảm của người Hà Nội với sự nhẹ nhàng, lịch thiệp, sâu sắc và không kém cởi mở.

Năm 1954, Bác Hồ viết thư thăm hỏi, động viên và căn dặn bộ đội, cán bộ và các gia đình từ miền Nam ruột thịt tập kết ra Bắc. Thời điểm này tôi đang ở Hà Nội. Đây là điều vô cùng quý giá khi đồng bào hai miền gặp nhau, qua đó đoàn kết với nhau hơn, tạo ra một khối thống nhất trong tư tưởng cũng như hành động, góp phần làm nên cuộc kháng chiến thành công của dân tộc. Tình cảm của tôi dành cho Hà Nội rất đặc biệt khi đã gắn bó với nơi này trong thời kỳ gian khó nhất. Hiện nay dù tuổi đã cao, sức yếu nhưng tình cảm dành cho Hà Nội vẫn còn sâu đậm, không hề phai mờ trong tôi.

**********************

Ông Duy Phương (Phóng viên VOV - Cơ quan thường trú tại thành phố Hồ Chí Minh):

Hà Nội đã tạo nên hồn cốt trong tôi

Nhà tôi ở Thủ đô, chỉ mấy bước chân là ra đến Hồ Tây. Xa Hà Nội hơn 6 năm nay để làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh, dù ngày nay việc đi lại giữa hai thành phố rất thuận lợi, chỉ vài ba tiếng đồng hồ là về đến nhà, nhưng một người Hà Nội như tôi vẫn luôn nhớ nhung và dành nhiều tình cảm về nơi mình sinh ra, trưởng thành. Nỗi nhớ, hay hoài niệm về Hà Nội không rõ ràng thành hình hài, mà hòa lẫn vào từng hàng cây ven Hồ Tây, từng gánh hàng hoa trên phố Phan Đình Phùng, từng con ngõ nhỏ hun hút rêu phong.

Bởi vì tất cả đều là kỷ niệm của một thời tôi từng gắn bó, từng có mối tình đầu với những lần hò hẹn hồn nhiên. Nếu như thành phố Hồ Chí Minh là thành phố của sự sôi động, khoáng đạt thì Hà Nội lại chậm rãi, nhiều lúc trầm mặc, hệt như cái se se lạnh đầu mùa Thu, vừa đủ khiến lòng man mác và thư thái vậy.

Khoảng thời gian đặc biệt nhất trong tôi, có lẽ là thời sinh viên đầy trong sáng và hoài bão. Tôi theo học tại ngôi trường Học viện Báo chí và Tuyên truyền, nơi có những thầy cô tâm huyết với nghề, truyền lửa đam mê cho những thế hệ người làm báo trẻ. Những sản phẩm báo chí đầu tay còn nhiều ngô nghê nhưng tràn đầy niềm hào hứng. Rồi cũng có những tác phẩm “đủ chín” để các cơ quan báo chí sử dụng. Hơn tất cả, thứ đọng lại mãi mãi một thời sinh viên chính là tình bạn bè, những cô cậu sinh viên từ mọi miền đất nước tụ về Hà Nội để cùng chia sẻ vui buồn trong học tập lẫn cuộc sống. Giờ đây, mỗi khi có dịp trở về Hà Nội, tôi lại tiếp nạp thêm một chút hồn cốt của mảnh đất kinh kỳ ngàn năm. Để khi vào lại thành phố Hồ Chí Minh, những hồn cốt ấy lại tiếp tục được thắp lên, không những sưởi ấm tâm hồn mà còn giúp tôi thêm vững tin vào hành trang cuộc đời làm báo ở đất phương Nam.

**********************

Ông Nguyễn Dương Anh Đức (quận 11, thành phố Hồ Chí Minh):

Nhớ tiếng leng keng tàu sớm, khuya...

Ba tôi người Huế, tập kết ra Bắc rồi lấy mẹ tôi là người Hà Nội gốc. Tôi sinh ra ở Đống Đa, nơi cách Ga Hàng Cỏ không quá xa, đủ để đêm đêm nghe đều tiếng tàu lửa khi rời ga, hoặc âm thanh ghì hãm vào đường ray “két… két” khi đầu xe lửa chạy chậm rồi dừng hẳn trong ga. Nghe tiếng chen chân, nói lại của hành khách, lúc rôm rả, khi thưa vắng… cũng có thể cảm nhận được chuyến tàu hôm đó là chuyến Bắc Nam hay ga lẻ Phủ Lý, Chợ Si… đi ra.

Nhớ nhất vào những đêm đông cuối năm, khi cái lạnh thấu xương tỏa khắp ngõ hẻm, ngoài đường phố vẫn còn người mưu sinh bán dạo, nhặt phế liệu. Từ ô cửa, tôi ngó nhìn xuống dưới và bắt gặp người đàn ông bán xôi. Ông dựng xe đạp trên vỉa hè, ngồi thu mình, co ro giữa trời mưa phùn, rồi lấy chiếc điếu cày, vê thuốc, châm hút. Khói tỏa đặc trên đầu một lúc lâu rồi mới tản ra theo gió. Bất chợt ông nhìn lên cửa, bắt gặp tôi làm tôi giật mình. Nhưng nhanh chóng, ông nhoẻn nụ cười, tuy khắc khổ mà vô cùng hiền hậu.

Tôi sống ở Hà Nội được 5 năm, sau đó theo ba mẹ vào thành phố Hồ Chí Minh. Tuy ngắn ngủi nhưng những ký ức về Hà Nội luôn đọng mãi trong tôi. Sau này mỗi lần về Hà Nội, tôi vẫn thường lân la những con đường mà tôi từng đi qua, lòng ngập tràn bao cảm xúc khó tả. Giờ Hà Nội thay đổi quá nhanh, nhưng tôi vẫn nhớ về nét hồn cốt vốn tạo nên văn hóa người Hà Nội.

**********************

Ông Trần Xuân Tình (PV báo Lao động Thủ đô – Văn phòng thành phố Hồ Chí Minh):

Những năm tháng không thể nào quên

Rời quê hương miền Trung theo học ở Hà Nội, những sinh viên xa nhà như chúng tôi không khỏi bỡ ngỡ, lo lắng, thậm chí đầy sợ sệt trước không gian phố phường tấp nập Hà Nội. Nhớ ngày đầu làm thủ tục nhập học, tay xách rương sắt vào ở Ký túc xá Mễ Trì, (Ký túc xá của Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn) để ở, những tân sinh viên đứa nào cũng lơ ngơ.

Rồi khi đã “quen Hà Nội”, chúng tôi không còn chỉ biết mỗi giảng đường, thư viện, ký túc xá mà còn thuộc lòng nhiều tuyến phố. Ở đó vào mỗi độ đông về, khi dòng người thưa vãn lúc đêm dần khuya, âm thanh “xôi khúc đây, xôi khúc đây” quen thuộc của người đạp xe đạp bán dạo lại vang lên. Đâu đó ở đầu ngõ hẻm, nơi quán nước còn chong ngọn đèn dầu, vài bóng người thu mình trong cái lạnh tê tái. Mọi người trầm ngâm hỏi han những chuyện trong ngày hoặc bàn tán bao nhiêu chuyện “Đông Tây kim cổ”. Đẹp nhất là những ngày đầu Thu, nhiều tuyến phố Hà Nội thơ mộng trong làn gió nhẹ, lá vàng rơi đều, dòng người chậm rãi đi qua. Gánh hàng rong chở hoa, bánh cốm hoặc những thức ăn đậm chất Hà thành lại khiến lòng người mê đắm khó tả.

Giờ đây tạm xa Hà Nội để làm việc tại thành phố Hồ Chí Minh, lòng tôi vẫn luôn khắc khoải về Hà Nội, nơi tôi trải nghiệm 4 năm trên mái trường đại học, để lại trong tôi biết bao cảm xúc khó quên về những tháng ngày hoài bão, khát vọng của tuổi trẻ.