Loay hoay tìm giải pháp phát triển bền vững

	Yêu cầu sửa quy định về điều kiện thành lập trường mầm non tư thục.
	Công nhân không gửi con vào nhóm trẻ gia đình thì gửi ở đâu?

Còn nhiều khó khăn

Đề án “Hỗ trợ, phát triển nhóm trẻ độc lập tư thục ở khu vực khu công nghiệp, khu chế xuất giai đoạn 2014 - 2020” được triển khai thực hiện tại các quận, huyện có khu công nghiệp, khu chế xuất như Bắc Từ Liêm, Hoàng Mai, Long Biên, Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn, Gia Lâm, Chương Mỹ, Nam Từ Liêm, Quốc Oai, Thường Tín, Thạch Thất.

Tổng số trường mầm non tại 12 quận, huyện có khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp là 40 trường. (Ảnh minh họa)

Các địa phương này có 17 khu công nghiệp, khu công nghệ cao, trong đó có 9 khu công nghiệp đang hoạt động với khoảng 149.500 công nhân lao động. Số lao động nữ chiếm tới 70% tổng số lao động tại các khu công nghiệp, phần lớn là các lao động ngoại tỉnh và đang ở độ tuổi sinh đẻ.

Số liệu thống kê của Hội Liên hiệp phụ nữ thành phố Hà Nội cho thấy, tổng số trường mầm non tại 12 quận, huyện có khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp là 40 trường, trong đó có 25 trường mầm non công lập (1 trường mầm non công lập xây dựng dành cho con em công nhân huyện Đông Anh), 15 trường mầm non tư thục do tổ chức, cá nhân ngoài khu công nghiệp và doanh nghiệp sản xuất đang hoạt động. Có 52 nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục (trong đó Hội phụ nữ đang giúp đỡ 44 nhóm). Tổng số trẻ huy động ra lớp của 12 quận, huyện là 22.236 trẻ, trong đó có 6.040/13.789 trẻ là con nữ công nhân khu công nghiệp - khu chế xuất. Về cơ bản, số lượng trẻ là con nữ công nhân lao động được chăm sóc, nuôi dưỡng tại các cơ sở giáo dục mầm non công lập và ngoài công lập đảm bảo, số lượng trẻ nhỏ dưới 12 tháng tuổi chủ yếu được chăm sóc tại gia đình.

Theo bà Hoàng Thanh Hương (Trưởng phòng Giáo dục Mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội), trong nhiều năm gần đây, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã tham mưu với Thành phố các đề án, kế hoạch chung để phát triển hệ thống các trường mầm non trên địa bàn, trong đó có cả các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Cũng từ sự phối hợp giữa Sở và Ban Quản lý các khu công nghiệp, nhiều khu công nghiệp tại các địa phương đã xây dựng trường mầm non, tạo điều kiện để con của các công nhân được học tại các trường công lập. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng công khai danh sách các trường mầm non, nhóm trẻ trên địa bàn Thành phố để việc quản lý được quy củ hơn.

Tuy nhiên, công tác quản lý, chỉ đạo hoạt động các nhóm trẻ độc lập tư thục tại khu công nghiệp, khu chế xuất gặp rất nhiều khó khăn như: Đặc thù dân số cơ học tăng nhanh, luôn biến động do công nhân chủ yếu làm việc theo hợp đồng; việc dự báo dân số và nhu cầu đến trường của trẻ không dễ dàng; Đề án chủ yếu tập trung vào khảo sát, tập huấn, chưa chú trọng đến kinh phí hỗ trợ về cơ sở vật chất; số lượng cán bộ phụ trách việc thẩm định, giám sát của Ủy ban nhân dân các phường, xã ít, không có chuyên môn nghiệp vụ về chuyên ngành…

Quanh vấn đề này, nói sâu về những khó khăn về việc xây dựng các trường mầm non tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, ông Nguyễn Văn Thuận (Trưởng phòng quản lý Ban Quản lý các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội) cho rằng, khó khăn lớn nhất là không có quỹ đất bởi các khu công nghệp được phê duyệt trước đây gần như không có quỹ đất dành cho xây dựng trường mầm non cũng như các công trình ổn định, mang tính chất an sinh xã hội.“Khó khăn khá đa dạng, có khu công nghiệp đã quy hoạch được khu đất để xây dựng trường thì lại không có vốn. Cũng có một số doanh nghiệp mong muốn lập nhóm trẻ trong khu công nghiệp nhưng lại vướng quy định, bởi khu công nghiệp chỉ đơn thuần là để sản xuất, không phù hợp để tổ chức nhóm trẻ tại đây” - ông Nguyễn Văn Thuận cho biết thêm.

Đâu là giải pháp?

Đánh giá cao những lợi ích mang lại từ các nhóm trẻ độc lập tư thục, bà Trần Thị Thu Hà (Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Sóc Sơn)cho biết, trên địa bàn huyện Sóc Sơn không chỉ có khu công nghiệp Nội Bài mà còn có các khu công nghiệp ở các tỉnh lân cận của tỉnh Thái Nguyên, tỉnh Bắc Ninh. Vì vậy trong những năm gần đây, số lượng người dân đi làm tại các khu công nghiệp tăng lên nhiều. Số công nhân nữ trên địa bàn huyện Sóc Sơn là trên 8.000 người, nhu cầu gửi trẻ, đặc biệt là trẻ dưới 36 tháng tuổi rất cao. Nhìn chung số trường lớp trên địa bàn huyện đã đáp ứng được số trẻ ra lớp, tuy nhiên, nhu cầu gửi trẻ của một số gia đình có bố mẹ làm công nhân cần gửi sớm, đón muộn thì các trường công lập chưa đáp ứng được. Vì vậy, các nhóm trẻ độc lập tư thục đã góp phần giải quyết những nhu cầu trên.

Tuy nhiên, việc phát triển nhóm trẻ độc lập tư thục ở khu công nghiệp, khu chế xuất vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc hầu hết các giáo viên của các nhóm trẻ độc lập tư thục mới tốt nghiệp, tuổi đời còn trẻ nên kinh nghiệm chăm sóc trẻ dưới 36 tháng còn hạn chế. Bên cạnh đó, các nhóm trẻ tư thục độc lập chỉ dừng lại ở việc trông giữ, chăm sóc trẻ là chính, chưa thực hiện tốt nội dung giáo dục để trẻ được phát triển toàn diện về trí tuệ và nhân cách. Các nhóm trông giữ trẻ tại gia đình cũng chưa đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn, người giữ trẻ lớn tuổi nên không có trình độ, cơ sở vật chất hạn chế nên không đủ điều kiện để cấp giấy phép thành lập nhóm trẻ, lớp mẫu giáo tư thục độc lập…

Quanh vấn đề này, bà Đặng Thị Hường (Chủ nhóm trẻ tư thục Thăng Long Kid, huyện Đông Anh) cũng cho rằng, bên cạnh những thuận lợi từ phía chính quyền trong việc thành lập nhóm trẻ và nguồn trẻ tương đối ổn định, nhóm trẻ của bà còn có những khó khăn như: Áp lực về thời gian dạy trẻ kéo dài do các phụ huynh là công nhân không đón được con theo giờ hành chính, nhu cầu gửi sớm, đón muộn, học ngày thứ bảy… Hơn nữa, do đặc thù công việc, cha mẹ học sinh thường xuyên có sự thay đổi nơi làm việc, chỗ ở nên giáo viên tiếp cận với các trẻ không được lâu dài, giáo viên thường xuyên phải làm quen với trẻ mới và giúp trẻ bắt nhịp với nền nếp, sinh hoạt của nhà trường. Điều này phần nào gây nên những khó khăn, vất vả đối với giáo viên.

Đánh giá những kết quả mà các cấp Hội phụ nữ Hà Nội đạt được trong thực hiện đề án, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai (Trưởng Ban Gia đình xã hội, Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam) cho biết, các nhóm lớp trẻ độc lập tư thục tại các khu công nghiệp, khu chế xuất của Hà Nội đã hỗ trợ được phần lớn nhu cầu gửi con của các công nhân.“Sự vào cuộc, công tác giám sát cộng đồng đã được các cấp Hội Liên hiệp phụ nữ Hà Nội thực hiện sát sao. Trong các năm qua, không có hiện tượng bạo hành trẻ xảy ra tại 40 nhóm lớp trẻ này” - bà Nguyễn Thị Tuyết Mai chia sẻ.

Rõ ràng, những thuận lợi cũng như hạn chế trong phát triển nhóm trẻ độc lập tư thục ở khu công nghiệp, khu chế xuất là một trong những điều được quan tâm đặc biệt hiện nay. Tuy nhiên, trước những khó khăn, để các nhóm trẻ độc lập tư thục có điều kiện phát triển, đảm bảo chất lượng, các cơ quan chức năng, các địa phương cần quan tâm hơn nữa, hỗ trợ cho các nhóm trẻ về trang thiết bị, tập huấn chuyên môn để nâng cao chất lượng chăm sóc, dạy dỗ trẻ, sớm giải tỏa nhu cầu gửi trẻ đang ngày càng cấp thiết của người lao động trong khu công nghiệp.

Phạm Thảo