--> -->
Để không còn tình trạng bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em

Kỳ 2: Những “khoảng trống” chính sách cần lấp đầy

Thông qua nhiều hình thức, việc chủ động phòng, chống bạo lực, xâm hại đối với phụ nữ và trẻ em đang được các cấp, ngành, địa phương tích cực triển khai. Tuy nhiên, trên khía cạnh pháp lý, khi bảo vệ các nạn nhân nhiều chuyên gia cho rằng, hiện vẫn còn những bất cập và “khoảng trống” ở các văn bản quy phạm pháp luật cần sớm tháo gỡ.
ky 2 nhung khoang trong chinh sach can lap day Kỳ 1: Hãy cùng nhau hành động!
ky 2 nhung khoang trong chinh sach can lap day Chủ động phòng, chống bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em

Những bất cập cần tháo gỡ

Từ thực tế nảy sinh ở các vụ việc cho thấy, tại những nơi công cộng, phụ nữ và trẻ em thường là đối tượng gặp nhiều nguy cơ, trong đó, quấy rối tình dục là vấn đề đáng lo ngại nhất. Đơn cử như, đầu tháng 3/2019, chị P.H.V., sinh viên một trường đại học ở Hà Nội bị đối tượng Đỗ Mạnh Hùng sàm sỡ trong thang máy của chung cư Golden Palm (quận Thanh Xuân).

Vụ việc chưa kịp lắng xuống, những ngày đầu tháng 4/2019, dư luận lại bức xúc trước vụ việc bé gái khoảng 7 tuổi bị đối tượng Nguyễn Hữu Linh có hành vi ứng xử thiếu chuẩn mực khi cùng đi thang máy tại chung cư Galaxy 9. Cùng thời điểm, chị Hồ Thị L. huyện Nghi Lộc (tỉnh Nghệ An) đang điều khiển xe máy trên đường, thì bất ngờ bị một đối tượng lạ mặt dùng hung khí khống chế, rồi xâm hại...

ky 2 nhung khoang trong chinh sach can lap day
An toàn cho phụ nữ và trẻ em là hạnh phúc, bình an của mỗi gia đình, góp phần phát triển bền vững đất nước. Ảnh Giang Nam

Theo kết quả khảo sát của Tổ chức ActionAid Việt Nam (Tổ chức quốc tế chống đói nghèo) tại các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh, cũng cho thấy hơn 80% trẻ em gái được hỏi đều khẳng định từng bị quấy rối tình dục ở những nơi công cộng. Tình trạng tương đồng trên cũng được thể hiện trong thống kê của Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) với trung bình mỗi năm, cả nước phát hiện khoảng 2.000 trường hợp trẻ em bị bạo lực, xâm hại, trong đó xâm hại tình dục chiếm hơn 60%.

Phần lớn vụ việc được phát hiện đều có tính chất nghiêm trọng, trong đó có cả những vụ xảy ra ở nơi công cộng. Đối với phụ nữ, nghiên cứu của Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam chỉ rõ, khoảng 30% phụ nữ Việt Nam từng bị bạo lực tình dục, đa số phụ nữ từng bị quấy rối ở nơi công cộng.

Tuy nhiên, theo luật sư Nguyễn Văn Tú – Giám đốc Công ty Luật Fanci, qua hệ thống văn bản pháp luật như: Bộ luật Hình sự 2015, Luật lao động, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Trẻ em, Luật Phòng chống bạo lực gia đình… với 1 vụ việc phải có các hành vi như đụng chạm cơ thể thì mới xử lý được.

Nói cách khác, hệ thống pháp lý đang can thiệp ở khía cạnh quan hệ tình dục có xâm lấn. Đây là khoảng trống trong các văn bản quy phạm, đơn cử như quấy rối tình dục tấn công vào tư tưởng nạn nhân.

“Trong các tình tiết về định tội, chúng ta thường quan tâm xem nạn nhân bị thương tổn sức khỏe bao nhiêu phần trăm? Có làm nạn nhân bị ảnh hưởng, có làm nạn nhân có thai hay không…? Đây là chúng ta đang định danh tội phạm dựa trên hệ quả. Tuy nhiên, những ảnh hưởng mà nạn nhân gánh chịu nhiều nhất lại là tâm lý. Nếu có giám định về thần kinh, tâm lý và ảnh hưởng liên quan… thì mới đánh giá hết được hệ quả. Do vậy, cần phải sớm đưa vào áp dụng thực tế trong trong việc định danh khung hình phạt để có hướng xử lý tương xứng” – luật sư Nguyễn Văn Tú chia sẻ.

Cùng quan điểm trên, theo luật sư Lê Thị Ngân Giang – Giám đốc Công ty Luật Hòa An, hiện với quy định về hành vi quấy rối tình dục còn rất mờ nhạt. Hành vi xâm hại là trực tiếp ảnh hưởng đến danh dự và nhân phẩm nạn nhân song đôi khi vụ việc lại bị lái sang khía cạnh ảnh hưởng trật tự công cộng với mức bồi thường rất thấp.

Cần nhiều nỗ lực

ky 2 nhung khoang trong chinh sach can lap day
Vụ "Cưỡng ôm hôn cô gái trẻ trong thang máy" xảy ra tại quận Thanh Xuân (hình ảnh do camera an ninh ghi lại)

Khách quan nhìn nhận, tình trạng bất bình đẳng giới và bạo lực, xâm hại phụ nữ và trẻ em vẫn còn diễn ra ở nhiều khu vực, vùng miền và các thành phần trong xã hội. Phụ nữ, trẻ em không chỉ là nạn nhân chính của bạo lực trong gia đình mà còn là đối tượng bị mua bán, xâm hại tình dục và chịu nhiều hình thức bạo lực ngoài phạm vi gia đình. Các nguyên nhân của tình trạng bạo lực trên cơ sở giới bắt nguồn từ sự bất bình đẳng giới, định kiến giới, coi trọng sự thống trị của nam giới cũng như hạ thấp vai trò, vị trí của phụ nữ và trẻ em.

Trở lại với những vụ xâm hại phụ nữ và trẻ em, những câu hỏi đang được đặt ra ở đây là: Vì sao tình trạng này vẫn liên tục xảy ra? Vì sao gia đình các nạn nhân hay chính bản thân các em không lên tiếng tố giác? Quanh vấn đề này, theo tìm hiểu được biết, có rất nhiều vụ xâm hại tình dục mà đối tượng gây án thường hăm dọa, đánh đập hoặc dùng tiền mua chuộc để các nạn nhân là trẻ em không kể lại với người thân.

Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, tính từ ngày 1/1/2015 đến ngày 30/6/2019, trên địa bàn Thành phố có 322 trẻ bị xâm hại với các hình thức khác nhau. Điều đó cho thấy, tình hình xâm hại trẻ em trên địa bàn thành phố diễn biến phức tạp.

Cũng theo báo cáo, thời gian qua, Thành phố Hà Nội đã ban hành 15 văn bản chỉ đạo, liên quan trực tiếp đến công tác phòng, chống xâm hại trẻ em. Thành phố yêu cầu Ủy ban nhân dân các địa phương xảy ra các vụ bạo lực, xâm hại trẻ em nghiêm trọng có trách nhiệm báo cáo ngay sau khi vụ việc xảy ra và báo cáo bằng văn bản về kết quả giải quyết chậm nhất sau 3 ngày vụ việc được phát hiện.

Công tác hỗ trợ, can thiệp khi trẻ có nguy cơ bị xâm hại hoặc bị xâm hại được quan tâm. Trẻ em trong các vụ việc xâm hại đều được đánh giá, xác định mức độ tổn thương, các vấn đề cần can thiệp hỗ trợ và lập kế hoạch can thiệp, hỗ trợ. Đến nay, 30/30 quận, huyện, thị xã; 540/584 xã, phường, thị trấn đã có quyết định thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo công tác trẻ em. Tính đến hết tháng 6/2019, trên địa bàn thành phố Hà Nội có 1.694 cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em.

Bên cạnh đó, phần lớn còn do tâm lý e ngại, xấu hổ nên một số gia đình cố tình che giấu thông tin khi có vụ việc xâm hại tình dục xảy ra… Những việc làm này đều gây nhiều khó khăn cho các cơ quan chức năng trong quá trình điều tra, xử lý.

Theo luật sư Lê Ngọc Luân – Giám đốc Công ty Luật Golden Key, một trong những lý do khiến những vụ việc rơi vào “bế tắc” ngay khi manh nha, một phần xuất phát từ chính những điều tra viên thiếu kinh nghiệm khi thu thập lời khai ban đầu của nạn nhân. Lấy ví dụ ngay tại một vụ án mà bản thân đang tiếp nhận, luật sư Lê Ngọc Luân chia sẻ, nạn nhân là cháu bé 3 tuổi, dù cháu đã khai và nhận dạng chính xác nhiều lần nghi can xâm hại tình dục mình.

Các kết quả điều tra cũng ghi rõ điểm này. Tuy nhiên, cơ quan điều tra và Viện kiểm sát lại ra quyết định không khởi tố vụ án, điều này buộc luật sư Lê Ngọc Luân và đồng nghiệp phải khiếu nại lên Viện trưởng Viện kiểm sát. “Rất may, họ đã hủy quyết định không khởi tố vụ án để điều tra lại. Nhưng điều này cho thấy, ở cấp cơ sở, do nhận thức chưa đầy đủ trong quá trình tiếp nhận và điều tra vụ án nên trở thành một tác nhân gây kéo dài các vụ án” - luật sư Lê Ngọc Luân nhấn mạnh.

Trao đổi thêm về vấn đề này, Trung tá Khổng Ngọc Oanh – Trưởng bộ phận Phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) cho biết, về vấn đề tố tụng, công tác tiếp nhận và giải quyết tin báo, xác minh ban đầu là “chìa khóa” để mở ra các vấn đề quanh vụ việc.

“Chúng tôi chỉ có khoảng 20 ngày để triển khai giai đoạn xác minh tin báo. Tuy nhiên, phải thừa nhận về lĩnh vực này ở một số địa phương, do cơ quan cấp cơ sở như huyện, xã, phường… nơi tiếp nhận thông tin ban đầu chưa được tập huấn nhiều. Nhiều cán bộ còn vô cảm, chưa tin tưởng, chưa có nghiệp vụ dẫn đến khó lấy lời khai nạn nhân. Riêng với công tác giám định ban đầu, cá nhân tôi cũng đã có nhiều kiến nghị với cấp trên, đó là đẩy mạnh và sớm có kết quả giám định của cơ quan chuyên môn. Bởi chỉ khi có được kết quả giám định, các bước điều tra và mở rộng vụ việc mới có thể được triển khai” - Trung tá Khổng Ngọc Oanh chia sẻ.

Giang Nam

Còn nữa…

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Cơ quan Nhà nước phải tiên phong trong sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Cơ quan Nhà nước phải tiên phong trong sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, ngày 28/5, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Giá xăng dầu trong nước ngày 29/5 có thể tăng khoảng 350 đồng/lít?

Giá xăng dầu trong nước ngày 29/5 có thể tăng khoảng 350 đồng/lít?

Giá xăng dầu trong nước tại kỳ điều hành ngày mai (29/5) được dự báo tăng nhẹ. Nếu không tác động đến Quỹ bình ổn thì giá xăng có thể tăng từ 50 - 100 đồng/lít. Trong khi đó, giá dầu được dự đoán tăng mạnh hơn ở mức từ 300 - 350 đồng/lít.
Nguyễn Thùy Linh áp sát top 10 thế giới, viết tiếp kỳ tích cho cầu lông Việt Nam

Nguyễn Thùy Linh áp sát top 10 thế giới, viết tiếp kỳ tích cho cầu lông Việt Nam

Với phong độ chói sáng trong mùa giải 2025, tay vợt số 1 Việt Nam Nguyễn Thùy Linh đã vươn lên hạng 11 trên bảng xếp hạng (BXH) BWF World Tour và chỉ còn cách top 10 đúng 590 điểm, mở ra hy vọng lịch sử cho cầu lông Việt Nam.
Cựu Phó Vụ trưởng Nguyễn Lộc An khai về việc nữ đại gia xăng dầu khoe sổ đỏ, đòi tặng nhà

Cựu Phó Vụ trưởng Nguyễn Lộc An khai về việc nữ đại gia xăng dầu khoe sổ đỏ, đòi tặng nhà

Ngày 28/5, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm với cựu Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) Nguyễn Lộc An cùng các đồng phạm trong vụ án sai phạm cấp phép kinh doanh xăng dầu.
“Cha tôi, người ở lại” tập cuối: Kết thúc có hậu, thấm đẫm tình yêu thương

“Cha tôi, người ở lại” tập cuối: Kết thúc có hậu, thấm đẫm tình yêu thương

Tập 45 - tập cuối của “Cha tôi, người ở lại” sẽ lên sóng tối 28/5, khép lại hành trình đầy cảm xúc với những nút thắt được tháo gỡ trong ấm áp, yêu thương - nhưng không thiếu những bất ngờ “cười ra nước mắt”.
Quận Bắc Từ Liêm tổng kết năm học 2024 - 2025

Quận Bắc Từ Liêm tổng kết năm học 2024 - 2025

Ngày 28/5, quận Bắc Từ Liêm tổ chức tổng kết năm học, tuyên dương, khen thưởng cán bộ quản lý, công chức, giáo viên, nhân viên, học sinh giỏi tiêu biểu ngành Giáo dục và Đào tạo năm học 2024 - 2025.
Sửa Luật Quy hoạch: Từ bỏ tư duy không quản được thì cấm

Sửa Luật Quy hoạch: Từ bỏ tư duy không quản được thì cấm

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội) đề nghị quy định rõ "quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch có tính chất kỹ thuật chuyên ngành phải lập đồng thời".

Tin khác

Cần giải quyết dứt điểm việc cư dân Skylight "tố" Ban quản trị liên quan đến phí và Quỹ bảo trì

Cần giải quyết dứt điểm việc cư dân Skylight "tố" Ban quản trị liên quan đến phí và Quỹ bảo trì

Vụ việc "lùm xùm" liên quan đến phí chung cư giữa cư dân chung cư Skylight, 125D Minh Khai, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội với Ban quản trị lẽ ra sẽ được làm sáng tỏ và giải quyết dứt điểm để người dân không phải "vác đơn" đến cơ quan công quyền và báo chí nếu lãnh đạo quận, Phòng Quản lý Đô thị quận Hai Bà Trưng giải quyết đúng quy trình, quy định của pháp luật, cụ thể là Luật Tiếp công dân và Luật Tố cáo.
San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 3: Cần xem xét trách nhiệm người đứng đầu

San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 3: Cần xem xét trách nhiệm người đứng đầu

"UBND huyện Ba Vì tiếp tục chỉ đạo UBND xã Minh Quang yêu cầu ông Nguyễn Trọng Hiếu múc bỏ toàn bộ đất, đá đã đổ vào lòng hồ Đầm, khắc phục dứt điểm sai phạm theo quy định của pháp luật". Đây là nội dung trong báo cáo gửi thành phố Hà Nội của UBND huyện Ba Vì, sau chỉ đạo của UBND Thành phố liên quan đến nội dung Báo Lao động Thủ đô phản ánh về tình trạng san lấp trái phép tại hồ Đầm (xã Minh Quang). Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, những vi phạm này chưa được xử lý dứt điểm. Có lẽ đã đến lúc cần phải xem xét trách nhiệm người đứng đầu ở địa phương này.
San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 2: Động cơ nào khiến xã, huyện "phớt lờ" quyết định của UBND thành phố Hà Nội?

San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 2: Động cơ nào khiến xã, huyện "phớt lờ" quyết định của UBND thành phố Hà Nội?

Không chỉ có dấu hiệu buông lỏng quản lý, cố tình “né tránh” cung cấp thông tin cho báo chí, để sai phạm tại khu vực hồ Đầm (xã Minh Quang, Ba Vì) tồn tại; chính quyền địa phương còn có dấu hiệu “phớt lờ” Quyết định 1614/QĐ-UBND của thành phố Hà Nội về việc không được san lấp hồ, ao, đầm trên địa bàn Thủ đô, trong đó, hồ Đầm là 1 trong 2 hồ trên địa bàn xã Minh Quang nằm trong danh mục cấm san lấp. Vậy “trên bảo”, “dưới” có thực sự nghe?
San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 1: Dân lấp hồ, Chủ tịch xã Minh Quang ở đâu?

San lấp trái phép hồ Đầm - Kỳ 1: Dân lấp hồ, Chủ tịch xã Minh Quang ở đâu?

Hồ Đầm (xã Minh Quang, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội) do Ủy ban nhân dân (UBND) xã Minh Quang quản lý, và hiện cho một người dân địa phương thầu lại để nuôi thả cá. Tuy nhiên, mới đây hàng chục mét khối đất, đá được người dân đổ xuống để san lấp, ngăn dòng chảy… Vậy nhưng, chính quyền địa phương không xử lý vi phạm kịp thời, điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi, phải chăng có dấu hiệu tiếp tay cho sai phạm?
Vì sao cơ quan chức năng chưa ngăn chặn quyết liệt nhóm đối tượng nhiều lần đập phá nhà dân?

Vì sao cơ quan chức năng chưa ngăn chặn quyết liệt nhóm đối tượng nhiều lần đập phá nhà dân?

Ngay tại Thủ đô, một nhóm đối tượng đã nhiều lần đến phá nhà và đánh người ngay tại nhà người dân ở ngõ 180 đường Tây Mỗ, phường Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Sự việc khiến một người phải bó bột cánh tay, một người khác phải nhập viện, thế nhưng nhóm đối tượng kia thì vẫn nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.
Nhà thuốc gia truyền Khôi Nguyên sẽ bị cấm hoạt động

Nhà thuốc gia truyền Khôi Nguyên sẽ bị cấm hoạt động

Cơ quan chức năng huyện Ba Vì (Hà Nội) đã phát hiện nhiều vi phạm tại Nhà thuốc gia truyền Khôi Nguyên (xã Ba Trại, huyện Ba Vì) và sẽ ra quyết định xử phạt hành chính 60 triệu đồng, đồng thời cấm cơ sở hoạt động đến khi có giấy phép hành nghề.
Ông Lưu Tuấn Nguyên thừa nhận sai phạm

Ông Lưu Tuấn Nguyên thừa nhận sai phạm

Ngày 27/2 vừa qua, Báo Lao động Thủ đô đã đăng tải bài viết “UBND huyện Ba Vì đang chỉ đạo xác minh người xưng là lương y Lưu Tuấn Nguyên chửi bới, rủa bệnh nhân... chết”. Để rộng đường dư luận, phóng viên đã trực tiếp về xã Ba Trại, huyện Ba Vì để tìm hiểu, xác minh những thông tin bạn đọc phản ánh. Tại đây, chúng tôi đã phát hiện ra nhiều chuyện “thú vị”, rất cần sự vào cuộc của các cơ quan chức năng.
Các bến, bãi, trạm trộn bê tông không phép ở Sóc Sơn - Kỳ 4: "Quả bóng" trách nhiệm

Các bến, bãi, trạm trộn bê tông không phép ở Sóc Sơn - Kỳ 4: "Quả bóng" trách nhiệm

Mặc dù các công trình vi phạm trong lĩnh vực sử dụng đất, không có giấy phép hoạt động, không có đánh giá tác động môi trường; xong, khi đề cập đến trách nhiệm thì không chỉ chính quyền địa phương, mà ngay cả các đơn vị liên quan như Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Nội… cũng có dấu hiệu “né tránh” trách nhiệm.
Kỳ 3: 2 trạm trộn bê tông xả thải ra sông Cầu?

Kỳ 3: 2 trạm trộn bê tông xả thải ra sông Cầu?

Không chỉ để các cá nhân xây dựng bến cảng, bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng không phép ở thôn Hòa Bình; tại khu vực này, các cơ quan chức năng còn có dấu hiệu “làm ngơ” để Công ty Cổ phần Thương mại và xây dựng Phong Sơn lấn chiếm hành lang thoát lũ, xây dựng 2 trạm trộn bê tông “chui” gây ô nhiễm môi trường, khiến nhiều người dân bức xúc.
Kỳ 2: Hàng loạt bãi vật liệu xây dựng “ăn theo” cảng Hòa Bình

Kỳ 2: Hàng loạt bãi vật liệu xây dựng “ăn theo” cảng Hòa Bình

Không chỉ cảng Hòa Bình “vô tư” hoạt động không phép, ngay sát khu vực cảng (thôn Hòa Bình, xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn), hàng loạt bãi chứa, trung chuyển vật liệu xây dựng cũng ngang nhiên tồn tại “ăn theo” cảng Hòa Bình gây bức xúc dư luận. Đáng nói, các vi phạm này hình thành ngay sát trụ sở UBND xã Trung Giã, tuy nhiên dường như vi phạm không bị xử lý, vì sao?
Xem thêm
Phiên bản di động