Để báo chí hoàn thành sứ mệnh của mình

	Lễ trao Giải Báo chí quốc gia sẽ diễn ra tối 21.6
	Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội gặp mặt báo chí

Tuy nhiên, trước thời kỳ mới, tình hình mới, để báo chí tiếp tục hoàn thành sứ mệnh vẻ vang của mình, Nhà nước cần có cơ chế, chính sách để các cơ quan báo chí có điều kiện phát triển.

Báo chí đã góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Không phải ngẫu nhiên, tại Đại hội lần thứ X Hội Nhà báo Việt Nam (9 -11.8. 2015) trong bài phát biểu chỉ đạo, Tổng Bí Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Nền báo chí cách mạng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh đạo đã luôn đồng hành cùng những chặng đường đấu tranh kiên cường của Đảng ta, nhân dân ta, vì độc lập dân tộc, vì Chủ nghĩa xã hội.

Báo chí luôn thực hiện nghiêm tôn chỉ tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Trong các cuộc kháng chiến anh dũng chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc, báo chí nước ta đã trở thành một binh chủng quan trọng trên mặt trận tư tưởng; nhiều tác phẩm báo chí đã thực sự là “lời hịch cách mạng”, “tiếng gọi non sông” thúc giục đồng bào cả nước cùng ra trận. Từ trong máu lửa chiến tranh, hàng trăm nhà báo - chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, góp phần tô thắm thêm trang sử vẻ vang của báo chí cách mạng và của dân tộc.

Trong thời kỳ đổi mới, gần 30 năm qua, những người làm báo tiếp tục là đội quân chủ lực trong việc định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Sự nghiệp đổi mới của chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử”.

Phóng viên tác nghiệp tại Trung tâm báo chí Đại hội Đảng lần thứ XII.

Đặc biệt, theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng:“Thực hiện Nghị quyết Đại hội 11 của Đảng “Chú trọng nâng cao tính tư tưởng, phát huy mạnh mẽ chức năng thông tin, giáo dục, tổ chức và phản biện xã hội của các phương tiện thông tin đại chúng vì lợi ích của nhân dân và đất nước”, báo chí đã phản ánh kịp thời diễn biến mọi mặt của đời sống xã hội, phản ánh và cổ vũ các nhân tố mới, điển hình tiên tiến và những thành tựu của công cuộc đổi mới.

Đã tích cực tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phản ánh những ý kiến đóng góp tâm huyết của các nhà khoa học, các giới đồng bào.

Kịp thời phê phán, đấu tranh với các hiện tượng tiêu cực, những thói hư tật xấu trong xã hội; phê phán, bác bỏ những thông tin, quan điểm sai trái, âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực phản động, thù địch, góp phần vào việc củng cố lòng tin của nhân dân đối với sự nghiệp đổi mới.

Báo chí đã có những đóng góp quan trọng trong công tác thông tin về chủ quyền biển đảo, thông tin tuyên truyền đối ngoại, thông tin về những thành tựu của công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, về các giá trị văn hóa truyền thông của dân tộc ra thế giới, thúc đẩy hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.

Nhiều cơ quan báo chí còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, ủng hộ đồng bào bị thiên tai, giúp đỡ những địa phương, những người có hoàn cảnh khó khăn. Đội ngũ hùng hậu hơn 22 ngàn nhà báo - hội viên trong cả nước đã thể hiện bản lĩnh chính trị vững vàng, yêu Tổ quốc, tin tưởng và trung thành với Đảng, với dân tộc, tinh thông nghề nghiệp, tiếp cận nhanh và làm chủ được công nghệ làm báo hiện đại”.

Phải tạo ra sự công bằng cho mỗi cơ quan báo chí

Cùng với sự phát triển của nền kinh tế và bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế một cách toàn diện, chưa bao giờ nền báo chí Việt Nam phát triển như hiện tại. Theo thống kê, cả nước có trên 700 cơ quan thông tấn, báo chí đủ mọi loại hình (báo in, tạp chí, báo điện tử, trang tin điện tử, phát thanh, truyền hình) với hàng trăm ấn phẩm.

Theo thể chế của mỗi quốc gia, Việt Nam không có báo tư nhân, nên mỗi cơ quan thông tấn, báo chí đều thuộc quản lý của một cơ quan chủ quản. Và dẫu thuộc cơ quan nào, mẫu số chung của các cơ quan báo chí đều tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; bảo vệ lợi ích quốc gia, cỗ vũ cái đẹp, đấu tranh với cái xấu để góp phần thúc đẩy xã hội tốt đẹp hơn…

Mặc dù được Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền, tổ chức chính trị, đoàn thể tạo điều kiện cho các cơ quan báo chí phát triển, song trên thực tế thời gian qua đang có sự “bất tương xứng” trong cơ chế giữa các cơ quan báo chí với nhau.

Nhớ lại tại kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIII, khi các đại biểu thảo luận về dự án Luật Báo chí (sửa đổi) nhiều đại biểu đã nêu câu hỏi: Tại sao cùng báo chí với nhau có hệ thống báo chí được bao cấp (nhân sự, tiền lương, khâu phát hành), có hệ thống báo chí đa phần phải “tự bơi”- ( tự hạch toán độc lập)?.

Thậm chí, một vị đại biểu ở Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội còn nói rằng mọi so sánh đều là khập khiễng, song hệ thống báo Đảng, phát thanh, truyền hình đa phần được hưởng ngân sách, có biên chế, còn hệ thống báo của tổ chức chính trị, đoàn thể thì phải hoạt động theo cơ chế lấy thu bù chi?

Vị này nói, chúng ta không thể duy trì sự bao cấp cho các cơ quan báo chí như hệ thống các báo vừa nêu trong bối cảnh cả nước đang có khá nhiều cơ quan báo chí, nhưng với chức năng chính trị của mình, thì nên chăng trong Luật Báo chí nói chung, đặc biệt là cơ chế nói riêng phải có chính sách thỏa đáng cho các cơ quan báo chí.

Chẳng hạn, cần phải quy định, cơ quan chủ quản hàng năm phải hỗ trợ một phần tài chính cho công tác xuất bản đối với cơ quan báo chí mà mình là đơn vị chủ quản.

Thực tế đang diễn ra tình trạng, các cán bộ, nhân viên của cơ quan chủ quản thì hưởng ngân sách Nhà nước và phụ cấp theo mã ngạch của ngành, nhưng cơ quan báo chí của cơ quan chủ quản thì lại không được hưởng lương từ đơn vị chủ quản, phải hoạt động theo mô hình đơn vị sự nghiệp có thu. Vì thế, dẫn đến tình trạng rất ít cơ quan tự chủ được tài chính, đa số phải tự bươn chải trong điều kiện khó khăn.

Vẫn biết, thể chế chúng ta không cho phép thành lập cơ quan báo chí tư nhân, vì vậy khi mỗi cơ quan báo chí ra đời, Nhà nước, cụ thể là Chính phủ phải có cơ chế để các cơ quan chủ quản có trách nhiệm về mặt tài chính để cơ quan báo chí mà mình lập ra có điều kiện phát triển.

Hoặc phải có cơ chế thể chế hóa Luật Báo chí để các cơ quan báo chí mở rộng hợp tác, kinh doanh, dịch vụ để thúc đẩy báo chí phát triển.

Thời kỳ mới, tình hình mới bất luận thế nào, nền báo chí cách mạng Việt Nam luôn đồng hành cùng dân tộc, bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước... đặc biệt, trong bối cảnh quốc tế và khu  vực có nhiều diễn biến khó lường, trong nước các vấn đề “diễn biến hòa bình; tự diễn biến” cũng diễn ra phức tạp, nhiệm vụ của nền báo chí nói chung, mỗi cơ quan báo chí nói riêng còn rất nặng nề.

Để báo chí thực sự là đội quân xung kích trên mặt trận tư tưởng, cần có những cơ chế, chính sách để báo chí hoàn thành sứ mệnh của mình.

Tuệ Giang