Bác sĩ mạng: Tốt hay dở

Bác sĩ google

Trong thời đại internet, nhiều người từng dùng đến google để tra cứu thông tin. Ngay cả các bác sĩ đôi khi cũng cần sự tư vấn của “chuyên gia” google. Nhưng thông thường, bác sĩ đã có thông tin về bệnh từ các website của thư viện y khoa hoặc của hiệp hội y khoa uy tín. Sau đó, mới dùng google để tìm thêm các hướng dẫn mang tính phổ thông, dễ hiểu nhằm tư vấn cho bệnh nhân.

Về phần bệnh nhân, “phòng khám” của bác sĩ google là nơi quen thuộc mà không ít người thường xuyên ghé đến để tự tìm cách chữa bệnh. Tuy nhiên, vì quá tin “bác sĩ” trên google mà không ít bệnh nhân gặp họa, suýt mất mạng. Minh chứng là thời gian gần đây, nhiều bệnh viện liên tục tiếp nhận những ca biến chứng do bệnh nhân lướt web tìm thông tin về bệnh rồi tự chữa trước khi đến bác sĩ khám. Mới đây, khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận bệnh nhi 7 tháng tuổi (ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng suy hô hấp do hen dị ứng sau khi được mẹ và “bác sĩ mạng” điều trị gần 1 tuần. Theo mẹ cháu bé, thấy con húng hắng ho, chị lên google tra các triệu chứng, kể bệnh trên diễn đàn rồi cho con uống và xông thuốc theo kinh nghiệm của những bà mẹ khác. Sau một lần cho con uống thuốc theo hướng dẫn, bé lên cơn ho dữ dội, người tím tái, khó thở… thì cả nhà mới cuống cuồng đưa bé vào bệnh viện.

Theo một bác sĩ của Bệnh viện Nhi T.Ư: Cùng một bệnh ở mỗi cơ thể sẽ khác nhau, người mẫn cảm với thuốc loại thuốc này thì phải dùng thuốc khác, ở giai đoạn bệnh nặng - nhẹ, ở bộ phận đầu - cuối thì liều lượng khác nhau… Hơn nữa, nhiều trang web đưa các thông tin không khách quan, vì lợi ích kinh tế nào đó.

Hơn nữa, cùng một bệnh nhưng không có công thức chung, mà phải căn cứ vào từng trường hợp. Sức khỏe là vốn quý nhất của con người, nên hãy để những người có chuyên môn, được đào tạo bài bản chăm sóc cho vốn quý đó…

Theo ước đoán của các chuyên gia, có đến 60%-70% các bà mẹ trước khi đưa con đến bác sĩ đã tùy tiện cho trẻ uống một loại thuốc nào đó mà theo họ là kinh nghiệm từ những lần điều trị trước, tư vấn của bạn hoặc của cộng đồng mạng. Còn theo nghiên
cứu do hãng dược phẩm dành cho phụ nữ Balance Activ tiến hành khảo sát lấy mẫu trên 1.000 phụ nữ, cứ 7 bệnh nhân thì có 1 người “lướt” mạng để tìm kiếm thông tin về bệnh tật và tình trạng đau ốm của mình trước khi đi khám bác sĩ. Trong đó, 48% thích chẩn đoán qua internet, 56% thường mua thuốc kê đơn qua “online”.

55614

Điều đáng lo ngại là có đến 25% tự chẩn đoán bệnh sai và mua thuốc để tự chữa trị không đúng cách, 10% bị tác dụng phụ sau khi tham khảo thông tin trực tuyến. Thậm chí, có tới khoảng 50% số người tự chẩn đoán bệnh, mua thuốc không rõ nguồn gốc để chữa trị và sau đó cũng không hỏi ý kiến thầy thuốc xem thuốc đó có cần thiết hay không.

Kiến thức y trên mạng chỉ để tham khảo

Ở nước ta hiện nay, kiến thức về y học ở người dân nói chung còn thấp nên chuyện chữa bệnh nhờ bác sĩ google là một thói quen khó bỏ của nhiều người. Phải thấy rằng, tìm kiếm thông tin qua google giúp nâng cao kiến thức y học cho người dân, nhất là chuyện ăn uống, tập thể dục phòng ngừa bệnh tật. Nhưng thông tin từ google có thể đúng và cũng có thể sai. Khá nhiều tài liệu trên mạng chỉ truyền bá kinh nghiệm bản thân chứ chưa được kiểm chứng bằng những nghiên cứu bài bản, nghiêm túc. Trong khi đó, kiến thức y học chỉ có giá trị khi dựa trên cơ sở y học thực chứng (evidence based medecine), còn kinh nghiệm bản thân chỉ ở mức tin cậy thấp nhất.

Thực tế “Bác sĩ Google” đã giúp nhiều người bổ sung kiến thức về chăm sóc sức khỏe, giảm lo lắng trước khi tìm đến lời khuyên thích hợp từ thầy thuốc. Tuy nhiên, kiến thức trên mạng chỉ để tham khảo hoặc để biết được bệnh gì đó thì khám ở đâu, bệnh viện nào. Google có thể sử dụng để tìm và chọn lựa bác sĩ chuyên khoa uy tín, có nghiên cứu về bệnh đang mắc phải để đến khám bệnh và điều trị bệnh hiệu quả.

“Nếu muốn tìm kiếm thông tin về sức khỏe, các bậc cha mẹ có con nhỏ nên truy cập website của các bệnh viện hoặc các trang mạng do chính bác sĩ tư vấn”. Đó là lời khuyên của bác sĩ Hoàng Bùi Hải, Trưởng Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực Bệnh viện ĐH Y Hà Nội.

Google Doctor chuẩn bị ra mắt

“Khi cần tìm kiếm các thông tin y tế cơ bản, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích nhất và chúng tôi đang cố gắng tạo ra một tính năng mới, trực quan hơn để bạn có thể chăm sóc tốt cho bản thân.” Một phát ngôn viên của google cho biết. Và theo Engadget thì tính năng này sẽ hiển thị dưới dạng giao tiếp video giữa người tìm kiếm và các bác sĩ được chỉ định. Việc chat video sẽ là một phần của nền tảng Helpouts. Helpouts kết nối người sử dụng với các chuyên gia trên video trực tiếp và qua đó, các chuyên gia có thể tính một khoản phí cho mỗi Helpout của họ tùy theo mức độ tư vấn.

Quang Chính