--> -->

Mùi già đón tất niên

Trong khi nhà nhà tất bật mua sắm, dọn dẹp chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 thì người dân làng Hoạch An, xã Kim An, huyện Thanh Oai, Hà Nội lại hối hả vào vụ thu hoạch mùi già lớn nhất năm. Những bó mùi già của làng có mặt ở hầu hết các chợ dân sinh, sẵn sàng cho các gia đình “tẩy trần” tất niên, đón chào năm mới.
Những điểm cần lưu ý khi sửa soạn mâm cỗ cúng Tất niên Những việc cần làm ngày Tất niên

Thơm ngát cánh đồng mùi già

Những ngày giáp Tết Nguyên đán, phố phường Hà Nội mang một nét riêng biệt, không khí Tết tỏa ra từ khắp mọi nhà. Mùi hương trầm, mùi cam Canh, mùi bưởi Diễn, mùi hoa ly trên bàn thờ gia tiên ấm cúng… và còn một mùi hương đặc biệt, chẳng gặp ở đâu khác được là hương của cây mùi già.

Người dân làng Hoạch An tất bật với vụ mùi già ngày cuối năm.	Ảnh: P.Ngân
Người dân làng Hoạch An tất bật với vụ mùi già ngày cuối năm. Ảnh: P.Ngân

Người Hà Nội xưa giờ vẫn có tục lệ đun nước cây mùi già vào chiều 30 Tết để tắm, rửa mặt. Theo quan niệm của người xưa, việc tắm lá mùi già vào ngày cuối năm là để xua tan những chuyện không vui. Được tắm gội bằng nồi nước lá mùi với hương thơm nồng nàn, ấm áp trong ngày cuối cùng của năm cũ là như thấy những điều chưa toại nguyện, chưa vẹn tròn hay những nỗi buồn phiền còn vương vấn trong tâm tư được trút bỏ, để từ đó sẵn sàng đón nhận niềm vui, may mắn của năm mới.

Mùi già ở Thủ đô đã quá đỗi thân thuộc nhưng nếu hỏi loài cây này được trồng ở đâu thì chắc hẳn không phải ai cũng biết. Ở vùng đất ngoại thành, làng Hoạch An chính là một trong những vựa mùi già lớn chuyên cung cấp cho thị trường Hà Nội. Trên những nẻo đường về vùng ven đô của đất Hà thành, dễ dàng cảm nhận được mùi hương thơm ngát từ những thửa ruộng mùi già chờ đến ngày thu hoạch.

Bên những luống mùi già bông hoa trắng li ti bay phất phơ trong gió, bà Trần Thị Dung cho biết: “Vùng đất Hoạch An này chuyên trồng hành, răm, mùi để bán vụ đông và Tết. Từ thời cha ông, chúng tôi đã lớn lên cùng với cây mùi. Đến bây giờ, chúng tôi cứ thế mà làm nghề. Có lẽ vì chất đất phù sa nên cây nào trồng lên cũng đậm mùi, đậm vị lắm, không lẫn đi đâu được”.

Cây mùi già đắt khách trong những phiên chợ.	 	ảnh: Minh Phương
Cây mùi già đắt khách trong những phiên chợ. Ảnh: Minh Phương

Cũng như bà Dung, người làng Hoạch An mang trong mình tình yêu quê hương và niềm tự hào với nghề trồng mùi được truyền từ đời này qua đời khác. Người làng kể, mùi ở làng Hoạch An là giống mùi ta, thân cây trắng mà quả rất tròn trịa và thơm, mang một nét rất riêng biệt, dễ dàng nhận ra, không như nhiều giống mùi mới, cây thì to, lá như lá cần tây mà lại không có tí hương nào.

Thông thường, dân làng Hoạch An sẽ bắt đầu trồng mùi vào khoảng tháng 9 Âm lịch. Họ gieo những hạt mùi giống xuống đất rồi chờ một tháng cho hạt nảy mầm lên cây. Lúc này, họ mới tỉa bớt cây mùi non mang ra chợ bán cho nhà nào ăn rau sống, phần còn lại sẽ nuôi để già. Trong luống già họ cũng không thu hoạch hết mang đi bán mà luôn chừa lại một phần nhỏ làm giống cho vụ sau. Cứ như thế, giống mùi ta thơm nức mũi này tồn tại trên đất ruộng Hoạch An từ năm này sang năm khác.

Kiên trì bám nghề

Cây mùi già vụ Tết trồng kéo dài trong 3 tháng, phải tầm ngày 25, 26 tháng Chạp thì mới chín già quả và cho mùi hương đượm nhất. Đây cũng là lúc thu hoạch rộ nhất, 5 ngày cuối cùng của năm cũ, bà con nông dân lại tất bật trên những cánh đồng. Thời gian thu hoạch chuẩn như kim đồng hồ, bởi nếu cắt sớm hơn thì quả còn xanh và nhiều hoa đun nước sẽ bị vẩn đục. Do đó, bà con thường phải chờ đến đúng ngày mới cắt, rồi bán rải rác cho đến tận 30 Tết là vừa xong một mùa.

Ông Nguyễn Văn Tập, Trưởng thôn Hoạch An cho biết, người dân Hoạch An cần cù, chịu khó và nhiều kinh nghiệm canh tác rau màu. Hiện làng có khoảng 30 hộ đang trồng cây mùi già. Theo ông Tập, nhiều đời nay, các hộ dân vẫn trồng cây mùi già để phục vụ người dân Thủ đô vào dịp Tết Nguyên đán, vừa để có thêm thu nhập, vừa duy trì, giữ gìn truyền thống, văn hóa đặc trưng của người dân trong những ngày Tết đến Xuân về.

Mặc dù việc gieo trồng không đòi hỏi nhiều kĩ thuật nhưng công đoạn thu hoạch lại tỉ mỉ và tốn nhiều công sức nhất. Vào thời gian cao điểm, cứ 1, 2 giờ đêm, gia đình 4 người nhà bà Trần Thị Oanh sẽ ra đồng cắt mùi. Cây trồng trên đất cát mềm nên khi thu hoạch người nông dân chỉ cần dùng tay. Sau khi mang về từ đồng, những bó mùi được mang đi rửa sạch phần đất cát, rồi được phân loại, chia thành những bó nhỏ tí xíu chừng 2 ngón tay. Bà Oanh bảo phải bó nhỏ như thế này vì mỗi gia đình chỉ cần vài nắm con con cũng cho tất cả thành viên “tẩy trần” cuối năm.

Qua một đêm tỉ mẩn, đến sáng hôm sau, từng xe chất đầy cây mùi già của người làng Hoạch An sẽ nối đuôi nhau tỏa vào trong phố phường Hà Nội. Có người bán ở chợ Hà Đông, có người mang lên phố cổ và các quận khác. Bán xong, họ lại tất tả đi về và tiếp tục ra đồng chuẩn bị cho buổi chợ ngày mai. Sáng sớm 30 Tết, mùi già được bán tại hầu hết các chợ dân sinh. Mặt hàng rẻ nhất chợ, chỉ vài ngàn đồng một mớ nhưng lại rất đông khách mua.

“Năm nào cũng thế, phải hết phiên chợ chiều 30 Tết thì chúng tôi mới xong việc. Hàng chục năm bán hàng, ai cũng xuýt xoa khen mùi thơm nên tôi thích lắm, có động lực bám nghề đến nhiều năm sau nữa. Dù tiền thu về từ đây không thấm là bao, chỉ khoảng 5-6 triệu đồng/sào nhưng trồng mùi nó như một cái thú, cái cảm giác thân quen mà nếu bỏ thì sẽ thấy thiếu thốn, bứt rứt trong lòng”, bà Oanh cho biết. Và dù có bận rộn hay đắt khách đến đâu, trên chuyến xe trở về nhà, bà Oanh cũng luôn giữ lại một bó mùi để “ướp hương” cho chính gia đình mình đón chào năm mới.

Quả thực, với những người thường xuyên mua mùi già về tắm chiều cuối năm, cứ thấy hương mùi thì coi như là đã cảm nhận khoảnh khắc giao thừa đã cận kề, nếu thiếu nó thì vị Tết thật trống trải. Ai đó đã nói đúng rằng mùi hương và âm thanh là những thứ lưu giữ ký ức tốt nhất. Hương mùi già vẫn mãi ở đó, vẹn nguyên qua năm tháng nhờ đôi bàn tay gieo trồng, vun đắp của người nông dân tảo tần, dù lấm lem nhưng luôn mong muốn mang những điều đẹp đẽ, thơm tho nhất đến với cuộc đời, đến với mọi gia đình, cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

Phương Ngân

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Nhận định Crystal Palace vs Wolves: “Đại bàng” tự tin tung cánh

Nhận định Crystal Palace vs Wolves: “Đại bàng” tự tin tung cánh

Vào lúc 02h00 ngày 21/5, sân vận động Selhurst Park sẽ chứng kiến cuộc đối đầu giữa Crystal Palace và Wolverhampton Wanderers trong khuôn khổ vòng 37 Premier League 2024/25. Đây là trận đấu áp chót của mùa giải, và trong khi Crystal Palace đang bay cao với những tín hiệu cực kỳ tích cực, thì Wolves lại có dấu hiệu hụt hơi ở chặng nước rút.
Nhận định Brighton vs Liverpool: Thử thách cuối mùa cho Lữ đoàn đỏ

Nhận định Brighton vs Liverpool: Thử thách cuối mùa cho Lữ đoàn đỏ

Vào lúc 02h00 ngày 20/5, sân Amex sẽ trở thành tâm điểm với cuộc chạm trán giữa Brighton và nhà đương kim vô địch Premier League, Liverpool. Đây là trận đấu thuộc khuôn khổ vòng 37, áp chót của mùa giải, mang theo những ý nghĩa riêng cho cả hai đội trong bối cảnh mùa giải sắp khép lại.
Tỷ giá USD hôm nay (19/5): Đồng USD thế giới tăng nhẹ

Tỷ giá USD hôm nay (19/5): Đồng USD thế giới tăng nhẹ

Tỷ giá USD hôm nay (19/5): Đồng USD hiện đang nối dài đà tăng tuần thứ tư liên tiếp.
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 19/5: Mưa rào và dông rải rác, chiều tối cục bộ mưa to

Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 19/5: Mưa rào và dông rải rác, chiều tối cục bộ mưa to

Dự báo thời tiết khu vực Hà Nội ngày 19/5, đêm mưa vừa và dông, cục bộ mưa to. Ngày mưa rào và dông rải rác.
Giá vàng hôm nay (19/5): Vẫn ở mức thấp, nhiều nhà đầu tư lỗ nặng

Giá vàng hôm nay (19/5): Vẫn ở mức thấp, nhiều nhà đầu tư lỗ nặng

Sáng nay (19/5), giá vàng trong nước tạm thời vẫn duy trì theo bảng giá niêm yết của ngày hôm qua. Hiện vàng SJC giao dịch quanh ngưỡng 115,5 triệu đồng/lượng mua vào và 118,5 triệu đồng/lượng bán ra.
Xử phạt hành chính Công ty dược phẩm Nhất Nhất 200 triệu đồng

Xử phạt hành chính Công ty dược phẩm Nhất Nhất 200 triệu đồng

Ủy ban Cạnh tranh quốc gia - Bộ Công Thương vừa quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực cạnh tranh đối với Công ty TNHH Nhất Nhất (quận Thanh Xuân, Hà Nội) số tiền 200 triệu đồng.
Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội: Tích cực hiến máu tính nguyện

Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội: Tích cực hiến máu tính nguyện

Ngày 18/5, Công đoàn và Đoàn Thanh niên Trường Cao đẳng Y tế Hà Nội phối hợp với Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương tổ chức chương trình hiến máu tình nguyện đợt 1 năm 2025 với tên gọi “Trao giọt máu hồng - Ươm mầm sự sống”.

Tin khác

Lưu giữ hồn dân tộc qua di sản văn hóa dân gian

Lưu giữ hồn dân tộc qua di sản văn hóa dân gian

Là vùng đất có truyền thống văn hóa lâu đời, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, không chỉ nổi bật với các làng nghề truyền thống mà còn là nơi gìn giữ những giá trị văn hóa phi vật thể độc đáo. Từ hò cửa đình, múa bài bông đến hát trống quân, những di sản này không chỉ là sản phẩm của quá khứ mà còn là sự sống động của văn hóa cộng đồng, được duy trì qua nhiều thế hệ.
Dấu ấn cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua nghệ thuật tạo hình

Dấu ấn cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua nghệ thuật tạo hình

Ngày 16/5, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã diễn ra lễ khai mạc Triển lãm chuyên đề “Hồ Chí Minh trong nghệ thuật tạo hình”, nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Khai mạc triển lãm số về nghệ thuật Phật giáo thời Lý

Khai mạc triển lãm số về nghệ thuật Phật giáo thời Lý

Ngày 16/5, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã khai mạc triển lãm chuyên đề "Vũ khúc Thiền môn - Nghệ thuật Phật giáo thời Lý: Di sản và Công nghệ".
Đông đảo phật tử, người dân tiếp tục về chùa Quán Sứ chiêm bái Xá lợi Đức Phật

Đông đảo phật tử, người dân tiếp tục về chùa Quán Sứ chiêm bái Xá lợi Đức Phật

Những ngày vừa qua, chùa Quán Sứ linh thiêng - Trụ sở Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam - đã chứng kiến sự kiện chưa từng có khi hàng vạn tăng ni, phật tử và nhân dân từ mọi miền đất nước thành kính, trang nghiêm chiêm bái Xá lợi Đức Phật từ Ấn Độ lần đầu tiên được tôn thỉnh về Việt Nam.
Hào quang xuất hiện ở Đại lễ Phật đản tại Hà Nội dưới góc nhìn khoa học

Hào quang xuất hiện ở Đại lễ Phật đản tại Hà Nội dưới góc nhìn khoa học

Khoảng 11h30 ngày 15/5, tại khu vực chùa Quán Sứ (Hà Nội), nơi đang diễn ra Đại lễ Phật đản 2025 hàng ngàn Tăng ni, Phật tử và người dân đã có cơ duyên chứng kiến một vòng hào quang sáng chói bao quanh mặt trời. Hiện tượng này đã khiến nhiều người không khỏi hiếu kỳ...
“Quà tháng 5 dâng Người": Lắng đọng và giàu cảm xúc

“Quà tháng 5 dâng Người": Lắng đọng và giàu cảm xúc

Chương trình nghệ thuật đặc biệt "Quà tháng 5 dâng Người" khắc họa hành trình cuộc đời và sự nghiệp cách mạng cao cả của Bác Hồ thông qua nghệ thuật.
Lễ hội Làng Sen năm 2025: Dấu ấn văn hóa đặc sắc

Lễ hội Làng Sen năm 2025: Dấu ấn văn hóa đặc sắc

Lễ hội Làng Sen đã trở thành biểu tượng văn hóa tinh thần không thể thiếu của người dân xứ Nghệ và là dịp để mỗi người con đất Việt bày tỏ lòng thành kính, biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất.
Chùa Quán Sứ mở cửa cả đêm phục vụ người dân chiêm bái xá lợi Đức Phật

Chùa Quán Sứ mở cửa cả đêm phục vụ người dân chiêm bái xá lợi Đức Phật

Trước nhu cầu tâm linh sâu sắc của hàng vạn phật tử và người dân cả nước, Chùa Quán Sứ – trụ sở Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam - đã quyết định mở cửa xuyên đêm từ ngày 14 đến 16/5 để phật tử thập phương được chiêm bái xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni trong không gian trang nghiêm, thanh tịnh.
Người dân, Phật tử xúc động chiêm bái xá lợi Đức Phật

Người dân, Phật tử xúc động chiêm bái xá lợi Đức Phật

Từ sáng sớm tinh mơ, rất nhiều người dân và Phật tử đã có mặt tại trước cửa chùa Quán Sứ để chờ được chiêm bái xá lợi Phật. Đây là một trong chuỗi các hoạt động nhân dịp Đại lễ Vesak Liên Hợp Quốc 2025 do Việt Nam đăng cai tổ chức. Sau chùa Thanh Tâm (TP.HCM) và núi Bà Đen (Tây Ninh), xá lợi Đức Phật đã được cung rước về tôn trí tại chùa Quán Sứ để nhân dân được chiêm bái từ 13-16/5.
Chùm ảnh người dân xếp hàng khắp phố Hà Nội chờ chiêm bái xá lợi Phật

Chùm ảnh người dân xếp hàng khắp phố Hà Nội chờ chiêm bái xá lợi Phật

Trong ngày đầu tiên được chiếm bái Xá lợi Phật 14/5, hàng nghìn người dân từ khắp nơi về chùa Quán Sứ chiêm bái xá lợi Phật Thích Ca Mâu Ni - bảo vật quốc gia Ấn Độ, trong khuôn khổ Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 tại Việt Nam.
Xem thêm
Phiên bản di động