--> -->

Những việc cần làm ngày Tất niên

Sau lễ cúng Táo quân, không khí Tết thật sự bắt đầu. Nhà nhà bận rộn dọn dẹp, sắm Tết và chuẩn bị cho lễ cúng Tất niên.
nhung viec can lam ngay tat nien Điều cần lưu ý khi cúng rằm tháng Chạp
nhung viec can lam ngay tat nien Độc đáo lễ cúng Rằm tháng Bảy của người Nùng ở Lạng Sơn
nhung viec can lam ngay tat nien Cách cúng Rằm tháng Bảy để vừa thành tâm vừa tiết kiệm
nhung viec can lam ngay tat nien Trong tháng cô hồn, người Việt kiêng kỵ gì?
nhung viec can lam ngay tat nien
Lễ cúng Tất niên thường được các gia đình tổ chức ngày 30 Tết. Ảnh: T.L

Mâm cỗ cúng Tất niên

Trước Tết Nguyên đán có lễ cúng Tất niên - một nghi lễ cổ truyền. Tùy điều kiện thời gian của từng gia đình mà tổ chức phù hợp vào các ngày trước đó là 27, 28, 29 Âm lịch và đa số các nhà thường làm vào chiều 30 Tết – khi con cháu đi làm ăn xa đã trở về sum vầy cùng gia đình. Ngày này ở các vùng quê, nhiều nhà còn “đụng” lợn, trâu, bò, mổ gà… để ăn Tết.

Thời điểm này, bàn thờ Phật, gia tiên cơ bản được bao sái sạch đẹp. Nhà cửa đã trang hoàng đào, mai, quất... Tất cả việc chuẩn bị cho một cái Tết đầm ấm, đoàn viên đã xong, tất cả mọi người tham dự bữa cơm Tất niên sum họp đông đủ chờ đón xuân sang.

Với người Việt, bữa cơm Tất niên là khoảnh khắc thiêng liêng để các thành viên gắn kết với nhau. Bữa cơm Tất niên cũng là dịp gặp gỡ bạn bè, anh em thân thuộc. Bữa cơm Tất niên còn là nghi thức tiễn biệt năm cũ, sửa soạn đón năm mới, mời các Táo quân về trần thế tiếp tục cai quản việc bếp núc.

Các cụ xưa quan niệm, càng đông đủ các thế hệ dự bữa cơm Tất niên chứng tỏ gia đình đó càng nhiều “phúc lộc”, may mắn.

Trên bàn thờ chiều 30 Tết phải có đầy đủ hương, đèn. Nén hương thơm theo quan niệm xưa là tượng trưng cho tinh tú, sự nối kết âm - dương.

Đèn tượng trưng cho mặt trăng, mặt trời (do đó luôn phải có hai cây đèn ở hai bên ban thờ).

Tùy tín ngưỡng vùng miền mà biện lễ, nhưng không thể thiếu mâm ngũ quả, gồm 5 loại quả khác nhau, mỗi loại tượng trưng cho một ước nguyện của gia chủ, thông qua tên gọi và màu sắc.

Bên cạnh đó là hoa, tiền mã giấy, nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét)...

Cỗ mặn, hoặc cỗ chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, chế biến thơm ngon, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.

Mâm cỗ Tất niên phần nào nói lên sở thích của từng vùng miền. Cỗ Tất niên của người miền Bắc đều có gà luộc lá chanh và giò thủ. Cỗ tất niên ở miền Nam thường có tôm khô, củ kiệu, thịt kho nước dừa ăn chung với dưa giá.

Cỗ cúng Tất niên không có quy định chặt chẽ, tùy nhà mà biện lễ. Quan trọng là thành tâm, nghiêm cẩn, chứ không phải linh đình, rượu chè quá mức. Mọi người vừa ăn vừa trò chuyện vui vẻ, động viên nhau năm mới nỗ lực vươn lên trong bầu không khí đầm ấm, hòa thuận.

Nhiều cơ quan, nhóm hội, công ty cũng tổ chức cúng tất niên cuối năm để tạ ơn trời đất, thần linh… đã gia hộ cho công việc làm ăn năm qua suôn sẻ. Họ liên hoan, trò chuyện tổng kết chuyện vui buồn năm cũ cho qua, và những dự định mới mẻ cho năm mới.

Lễ tạ mộ

Ngày 30 Tết nhiều gia đình ở quê đi tạ mộ, rồi về nhà ăn bữa cơm Tất niên luôn. Tạ mộ là để con cháu cảm ơn thần linh, thổ địa khu vực có mộ phần (tương tự lễ tạ thần linh, thổ địa gia tiên, tiền chủ nơi nhà đang sống dịp cuối năm), đồng thời mời tổ tiên về ăn Tết.

Sáng 30 Tết, trong lúc phụ nữ chuẩn bị cỗ bàn thì nam phụ, lão ấu trong nhà mang hương hoa, vàng mã đi tạ mộ (chạp mộ). Lúc này mộ phần đã được con cháu ở gần sửa sang đẹp đẽ, mọi người chỉ việc bày hoa quả, thắp hương mời gia tiên về ăn Tết.

Theo hướng dẫn của chuyên gia Nguyễn Khắc Hiếu (Công ty TNHH kiến trúc phong thủy Việt Nam), lễ tạ mộ ở nghĩa trang có nơi thờ thần linh, thổ địa riêng thì phải bày lễ hai nơi và tùy địa phương mà có điều chỉnh thích ứng. Còn lễ tạ mộ truyền thống, cần sắm lễ hoa quả đơn giản (hương, nước, hoa tươi, trầu cau, hoa quả, thuốc lá, chè, rượu trắng (kèm chén đựng rượu 5 cái), nến cốc màu đỏ. Có thể dùng vàng mã, hoặc tùy vong linh mà dùng áo quần mã phù hợp cúng tiến. Nhưng không nên dùng nhiều vàng mã.

Nếu dâng cỗ mặn thì chỉ dâng ở miếu thần linh, trong đó có xôi, gà (giò hoặc trống thiến nguyên con bày trên xôi). Tuyệt đối không đặt cỗ mặn lên mộ phần.

Nghi lễ tạ mộ không cần làm linh đình, tốn kém. Cũng không nặng về hình thức, đốt vàng mã nhiều gây lãng phí.

Tạ mộ nên đi lúc tạnh ráo, ấm áp, có thể cho trẻ em đi theo để biết dần vị trí phần mộ, sau là tập cho trẻ kính trọng, hiếu đễ tổ tiên. Nhưng không nên đi tạ mộ quá sớm, khi sương chưa tan, hoặc chiều tối trời về đêm âm khí nặng nề không có lợi cho sức khỏe. Phụ nữ có thai, “đèn đỏ”, người yếu, trẻ em dưới 10 tuổi… không nên đi tạ mộ để tránh bị nhiễm âm khí, phong hàn… Không nên nô đùa, ngồi lên những ngôi mộ vì bị coi là bất kính.

Khi đi tạ mộ hãy quan tâm đến tất cả các cụ trong dòng họ, nên “thăm hỏi” các mộ phần xung quanh. Nếu có những ngôi mộ vô chủ cũng cần thắp cho “họ” nén hương.

Tạ mộ là cơ hội anh em nội tộc gặp mặt cuối năm tại nhà thờ họ để cúng lễ, dọn dẹp, trang hoàng… đón Tết. Tuỳ địa phương mà tạ mộ diễn ra mang tính chất gia đình nhỏ, hoặc đi theo dòng họ. Lưu ý người dân là không nên ăn đồ cúng ở nghĩa trang, vì có thể ảnh hưởng không tốt đến hệ tiêu hóa, lạnh bụng… Hãy để lại đồ cúng ở nghĩa trang cho người đói cần ăn, hoặc đem về thì cho người nghèo khó.

Lưu ý ngày cuối năm Sau bữa cơm

Tất niên, mọi người sửa soạn cúng Giao thừa, tiễn năm cũ và đón mừng năm mới. Hiện nay đã có một số nơi gộp cúng Tất niên và Giao thừa làm một, với nội dung chính là mời thần linh, gia tiên về ăn Tết cùng gia đình.

Lưu ý cúng lễ là không nên cúng đồ giả. Nhiều người hay lấy câu “miễn thành tâm là được” để ngụy biện, khi thực hiện lại chạy theo hình thức, khoe mẽ với người ngoài mà không chú trọng đến chất lượng của hoa quả để thờ cúng. Hoa quả xanh, hoa quả giả (bằng nhựa) không được dùng cúng gia tiên.

Mâm ngũ quả dành cúng gia tiên nên chọn các loại hoa quả thông dụng, ăn được, đẹp mắt và phải là hoa quả vừa đủ chín có thể ăn được. Đĩa/mâm ngũ quả không đặt trước chính giữa bát hương vì chắn mất trục khí chính, mà nên để ở hai bên.

Hoa bày trên bàn thờ cũng vậy, cần phải hoa tươi chứ không dùng hoa giả, hoa nhựa.

Ông Tam Nguyên, Công ty TNHH kiến trúc phong thủy Tam Nguyên

Theo Hà Dương/Gia đình và xã hội

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Thêm một doanh nghiệp kết nối du lịch Việt Nam - Nhật Bản

Thêm một doanh nghiệp kết nối du lịch Việt Nam - Nhật Bản

Thị trường du lịch Việt Nam đang chứng kiến sự gia nhập của nhiều doanh nghiệp lữ hành mới, đặc biệt là trong bối cảnh ngành du lịch phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch. Sự gia nhập của các doanh nghiệp này không chỉ làm phong phú thêm thị trường du lịch mà còn góp phần vào sự phục hồi và phát triển bền vững của ngành du lịch Việt Nam.
Tình cảm của người dân dành cho nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương

Tình cảm của người dân dành cho nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương

Ngày 24/5, mưa rơi suốt cả ngày nhưng từng đoàn người vẫn nối nhau tiến vào Nhà tang lễ Quốc gia (số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội) để viếng nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương.
Đề xuất giao Sở GD&ĐT toàn quyền quản lý đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục

Đề xuất giao Sở GD&ĐT toàn quyền quản lý đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đề xuất giao Sở GD&ĐT toàn quyền quản lý đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, bao gồm: Tuyển dụng, sử dụng, bổ nhiệm, đào tạo, đánh giá, điều động - thống nhất toàn tỉnh.
Học sinh cần rà soát kỹ thông tin trên Phiếu báo dự thi vào lớp 10

Học sinh cần rà soát kỹ thông tin trên Phiếu báo dự thi vào lớp 10

Để tránh nhầm lẫn, sai sót, sau khi nhận Phiếu báo dự thi vào lớp 10 trung học phổ thông (THPT) năm học 2025 - 2026, học sinh cần kiểm tra toàn bộ thông tin in trên Phiếu.
Biểu dương gia đình Thủ đô tiêu biểu “5 không, 3 sạch” giai đoạn 2021 - 2025

Biểu dương gia đình Thủ đô tiêu biểu “5 không, 3 sạch” giai đoạn 2021 - 2025

Hướng tới chào mừng Ngày Gia đình Việt Nam 28/6, hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em năm 2025, chiều 24/5, Hội LHPN Hà Nội tổ chức chương trình Chắp cánh ước mơ cho con và biểu dương Gia đình tiêu biểu thực hiện Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” giai đoạn 2021 - 2025”.
Hà Nội chỉ đạo nâng cao công tác tiếp dân

Hà Nội chỉ đạo nâng cao công tác tiếp dân

Để phục vụ tốt cho các sự kiện chính trị quan trọng của Thành phố và đất nước, từ năm 2024 đến nay, Thành ủy và Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội đã ban hành nhiều chỉ đạo, nâng cao công tác tiếp công dân, siết chặt trách nhiệm của lãnh đạo các đơn vị có nhiệm vụ tiếp công dân nhằm giải quyết dứt điểm các vụ việc khiếu kiện, tố cáo phức tạp.
Biến chứng sau can thiệp thẩm mỹ: Cần lắm một hồi chuông cảnh tỉnh

Biến chứng sau can thiệp thẩm mỹ: Cần lắm một hồi chuông cảnh tỉnh

Nhu cầu làm đẹp không ngừng gia tăng trong xã hội hiện đại, kéo theo sự bùng nổ của hàng loạt cơ sở thẩm mỹ. Tuy nhiên, đằng sau những lời quảng cáo “làm đẹp không đau, nhanh gọn, giá rẻ” trên mạng xã hội là vô số cạm bẫy, đẩy nhiều chị em vào cảnh “tiền mất tật mang”, thậm chí biến dạng vĩnh viễn hoặc nguy hiểm đến tính mạng.

Tin khác

Tình cảm của người dân dành cho nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương

Tình cảm của người dân dành cho nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương

Ngày 24/5, mưa rơi suốt cả ngày nhưng từng đoàn người vẫn nối nhau tiến vào Nhà tang lễ Quốc gia (số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội) để viếng nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương.
Mưa lũ khiến 28 nhà bị thiệt hại, 56 vị trí đường giao thông sạt lở

Mưa lũ khiến 28 nhà bị thiệt hại, 56 vị trí đường giao thông sạt lở

Mưa lớn, ngập lụt, sạt lở trong ngày 23/5 đã gây thiệt hại cho các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn.
Người dân được đảm bảo an toàn thông tin khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Người dân được đảm bảo an toàn thông tin khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Việc thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến trên dịch vụ công của Hà Nội hoặc dịch vụ công quốc gia, người dân đều nhập bằng thông tin VNeID, do đó người dân cần chú ý không cung cấp thông tin cho những trang web không chính thống, web lạ, không đáng tin cậy để tránh bị lừa đảo, giả mạo...
4 tháng đầu năm 2025 có 15.614 căn hộ nhà ở xã hội được hoàn thành

4 tháng đầu năm 2025 có 15.614 căn hộ nhà ở xã hội được hoàn thành

Theo Bộ Xây dựng, 4 tháng đầu năm 2025 có 15.614 căn hộ nhà ở xã hội được hoàn thành. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này vẫn còn một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội, chưa có dự án được khởi công hoặc có dự án được khởi công, nhưng tỷ lệ hoàn thành thấp...
Cảnh báo chiêu trò “nháy máy 3 giây”: Thủ đoạn không thể coi thường

Cảnh báo chiêu trò “nháy máy 3 giây”: Thủ đoạn không thể coi thường

Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, các chiêu trò lừa đảo qua điện thoại ngày càng tinh vi. Một trong những thủ đoạn đang gây phiền toái và tiềm ẩn nhiều rủi ro hiện nay là hiện tượng “nháy máy 3 giây”, những cuộc gọi chớp nhoáng từ số lạ, đặc biệt là đầu số quốc tế, chỉ kịp đổ chuông rồi ngắt.
Tháng Năm, thương một mùa sen

Tháng Năm, thương một mùa sen

Tháng Năm đã về, hạ hồng đã rải nắng xuống những con đường và những cánh đồng. Cái nắng nồng nàn và cơn mưa vội vàng của mùa hạ làm tôi nhớ đến những mùa sen ở quê nhà!
Giải mã cơn sốt Lightstick trong giới trẻ

Giải mã cơn sốt Lightstick trong giới trẻ

Với giá bán lại dao động từ 4,5 đến 6 triệu đồng, thậm chí có thời điểm chạm mốc 10 triệu đồng cho một chiếc lightstick (gậy phát sáng). Điều này biến “HELLO, Day-G” trở thành một trong những lightstick cá nhân đắt đỏ nhất từng được săn đón tại Việt Nam.
Phim “Chốt đơn” do hoa hậu Thùy Tiên đóng chính có khả năng sẽ bị “đắp chiếu”

Phim “Chốt đơn” do hoa hậu Thùy Tiên đóng chính có khả năng sẽ bị “đắp chiếu”

Phim “Chốt đơn” do hoa hậu Thùy Tiên đóng chính có khả năng sẽ bị “đắp chiếu” vĩnh viễn sau thông tin nàng hậu bị khởi tố.
Học bơi giúp trẻ em phát triển toàn diện

Học bơi giúp trẻ em phát triển toàn diện

Học bơi không chỉ là cách phòng chống đuối nước hiệu quả, mà còn giúp trẻ rèn luyện sức khỏe, tinh thần và kỹ năng sống. Tại Hà Nội, các chương trình dạy bơi đang góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng sống, tạo nền tảng cho một thế hệ khỏe mạnh và tự tin.
Mukbang, trào lưu tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Mukbang, trào lưu tiềm ẩn nhiều nguy cơ

Trào lưu Mukbang, với hình ảnh các streamer tiêu thụ lượng lớn thức ăn trước ống kính, đã lan rộng từ Hàn Quốc ra toàn cầu trong hơn một thập kỷ qua. Ban đầu được xem là một hình thức giải trí lạ mắt và là phương tiện kết nối xã hội ảo, nhất là trong bối cảnh giãn cách do đại dịch, Mukbang ngày càng thu hút sự quan tâm không chỉ bởi tính hấp dẫn mà còn bởi những ảnh hưởng tiềm ẩn đến sức khỏe và hành vi của người xem.
Xem thêm
Phiên bản di động