Hiểu đúng để thực hiện tốt

	Ghi nhận trước “giờ G”
	Làm quyết liệt và kiên trì

Hài hòa lợi ích các bên

Theo tinh thần chung của QĐ số 15, 17 và một số quy định khác thì tư tưởng chung là đối với vỉa hè có các cơ quan Đảng, Nhà nước, ngoại giao… thì tuyệt đối cấm kinh doanh và để xe trên vỉa hè. Còn các tuyến vỉa hè khác, nếu rộng từ 3 m trở lên thì chính quyền địa phương áp dụng theo các văn bản quy phạm pháp quy để quản lý trên tinh thần phải dành tối đa trên 1, 5 m dành cho người đi bộ. Các vỉa hè phải được kẻ sơn, có bảng hướng dẫn để xe đạp, xe máy đúng nề nếp. Tuy nhiên, không hiểu lý do gì, công tác tuyên truyền của các cấp chưa thấu mà thời gian qua, việc lấn chiếm vỉa hè tràn lan khiến người đi bộ mất lối đi, trật tự văn minh đô thị bị ảnh hưởng.

Để xe ngăn nắp trên những đoạn vỉa hè được phép để xe máy là một trong những quy định bắt buộc.

Do đó, để thiết lập lại trật tự đô thị nói chung, trong đó có vỉa hè lòng đường nói riêng, hôm nay (10/3) tất cả các quận, huyện trên địa bàn Thành phố ra quân để thiết lập… Vấn đề đặt ra đã đến lúc người dân phải hiểu đúng bản chất của việc thiết lập lại trật tự đô thị để thực thi đúng, còn các cấp cơ sở nơi được giao nhiệm vụ thiết lập lại trật tự phải triển khai trúng để vừa thực thi đúng pháp luật, quy định của Thành phố, vừa không gây ảnh hưởng đến kinh doanh, việc mua bán của người dân.

Với tinh thần đó, trên góc độ xã hội học, TS. Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội cho rằng, chúng ta đã từng làm đi làm lại rất nhiều lần các hoạt động thiết lập trật tự vỉa hè, nhưng cũng chỉ sau ít hôm là đâu lại hoàn đấy. “Kinh doanh vỉa hè từ nhiều năm gần đây mang lại khá nhiều lợi ích cho một số bộ phận của cư dân, nhất là bộ phận phi chính thức nhưng nó cũng mang lại rất nhiều vấn đề về đô thị, hậu quả là chúng ta không có đủ khả năng để quản lý và sắp xếp đô thị sao cho bài bản” – TS Khuất Thu Hồng cho biết.

Từ thực tế hiện nay, TS. Khuất Thu Hồng đề xuất bản thân chúng ta cũng phải thấu hiểu cho người dân, thế nên trước mắt phải tuyên truyền, vận động người dân thi hành đúng quy định của Nhà nước và Thành phố sau đó chính quyền phải có những đột phá ở tầm chiến lược để giải quyết triệt để vấn đề này. Cụ thể, như ở Nhật Bản họ không cho phép kinh doanh trên vỉa hè. Thay vào đó, họ bố trí các cửa hàng tiện lợi, những cửa hàng này dù khá nhỏ nhưng rất tiện lợi và ở hầu hết tuyến phố nào cũng có. Trong phạm vi cấp quận, thì sẽ có vài siêu thị hoặc chợ ngoài trời và tất cả đều có một điểm chung là không làm ảnh hưởng đến vệ sinh, trật tự mỹ quan cũng như an ninh trong khu vực. Tất cả đều được chính quyền quản lý chặt chẽ, không để xảy ra tình trạng không gian công cộng, không gian sống của người dân bị ảnh hưởng.

Nhìn nhận về bối cảnh hiện nay, TS Hồng kiến nghị: “Tôi nghĩ cần có sự đối thoại của 3 bên, thậm chí cả 4 bên (Thành phố; địa phương; người kinh doanh; cộng đồng dân cư) kể cả đại diện những người dân ở phía cộng đồng. Cộng đồng là những người nói lên mong muốn, nhu cầu như thế nào là hợp lý nhất để đảm bảo sinh hoạt, trật tự, an ninh an toàn và mỹ quan. Chính quyền Thành phố giới thiệu ra những quy hoạch chung, những phương án quản lý của toàn thành phố để tạo sự đồng thuận, tạo sự phối hợp. Nếu cứ ra quân dọn vỉa hè trong khi người dân có thể chưa có sự chuẩn bị trước, chưa thực sự là thống nhất, chưa biết nên giải quyết như thế nào thì sẽ không thực sự hiệu quả, không bền vững”.

Lực lượng chức năng phải làm gương

Là một người có nhiều kinh nghiệm trong công tác quy hoạch của Thủ đô, TS. Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Hà Nội, nguyên KTS Trưởng Thành phố cho rằng, trong quản lý đô thị, TP cũng có nhiều quy định linh hoạt nhằm đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân. Lấy ví dụ, tại một số nơi có vỉa hè rộng trên 3m, Thành phố đã kẻ vạch và cho phép để xe trên vỉa hè, tuy nhiên phải dành diện tích tối thiểu là 1,5m cho người đi bộ. Quy định rõ là vậy nhưng trên thực tế, ngoài diện tích dùng để xe nhiều hộ kinh doanh vẫn lấn chiếm thêm diện tích vỉa hè.

Để cải thiện tình trạng này, TP Hà Nội rất nhiều lần đưa các lực lượng ra quân, cũng xử phạt quyết liệt, nhưng sau những đợt ra quân thì tình trạng tái lấn chiếm vỉa hè vẫn diễn ra ngang nhiên. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do ở nhiều nơi sau các lần kiểm tra này, cơ quan quản lý lực lượng chức năng lại lơi lỏng, thậm chí xem nhẹ. “Vỉa hè cũng là lợi ích. Đó là lợi ích của người kinh doanh, lợi ích của người lấn chiếm, nhưng trước tiên phải ngăn chặn chuyện lợi ích không chính đáng cho người quản lý, cho lực lượng kiểm tra. Phải mạnh tay loại trừ các lợi ích cá nhân, thậm chí phải giám sát chính lực lượng kiểm tra” – TS Đào Ngọc Nghiêm cho hay.

Người dân nói gì? Anh Nguyễn Hồng Phúc (chủ hộ kinh doanh trên phố Hồ Đắc Di, phường Trung Tự, quận Đống Đa) Mong thực thi đúng quy định Thực tế cho thấy, nhiều năm nay các cơ quan chức năng dường như vẫn chưa xử lý dứt điểm trước những vi phạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường. Việc xử lý những vi phạm về trật tự đô thị để Hà Nội trở nên sạch sẽ, thông thoáng hơn là điều hết sức cần thiết. Tuy nhiên, nếu cứ xử lý triệt để, nơi nào cũng như nơi nào, dẹp toàn bộ vỉa hè thì những hộ kinh doanh như chúng tôi chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn. Ví dụ như dọc tuyến phố Hồ Đắc Di hầu hết là hàng ăn, quán cà phê, ở khu vực này vỉa hè rất rộng nên chúng tôi cũng kiến nghị chính quyền địa phương dành một diện tích vừa đủ để chúng tôi có thể để xe cho khách hàng vào ăn, uống. Các hộ sẽ phải cam kết đảm bảo đúng phần diện tích được sử dụng thêm, nếu lẫn chiếm sẽ bị xử lý nghiêm… Anh Trần Văn Quang (chủ cửa hàng ăn uống ở Huỳnh Thúc Kháng, phường Láng Hạ, quận Đống Đa) Cần phải tính đến tính đặc thù của hạ tầng Đầu tiên, phải thừa nhận, chủ trương thiết lập lại trật tự, văn minh đô thị của Chủ tịch UBND TP Hà Nội là đúng và được nhiều tầng lớp nhân dân ủng hộ. Nhiều năm qua, vi phạm về trật tự đô thị ở nhiều thành phố lớn trên cả nước chứ không riêng gì Hà Nội. Để những vi phạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường cứ mãi tồn tại một phần là do cơ sở hạ tầng của chúng ta chưa đáp ứng được với sự phát triển nhanh chóng về kinh tế. Vỉa hè thậm chí đã trở thành một phần văn hóa của người Hà Nội. Chính vì vậy, muốn thiết lập lại trật tự đô thị, trả lại vỉa hè cho người đi bộ cũng cần phải có thời gian thử nghiệm. Nhà nước vẫn đang khuyến khích các hộ kinh doanh cá thể phát triển để góp phần vào ngân sách Nhà nước. Nếu dẹp toàn bộ vỉa hè thì dần dần, các hộ kinh doanh nhỏ, lẻ cũng khó phát triển; đồng nghĩa với việc, doanh nghiệp giải thể, người lao động mất việc, tạo thêm áp lực cho xã hội… Chị Đinh Hoài Nga (giáo viên ở Mỹ Đình, Nam Từ Liêm) Phải xử lý nghiêm nhưng phải tạo sự đồng thuận Cá nhân tôi và cả gia đình, bạn bè… rất ủng hộ việc Thành phố xử lý nghiêm những vi phạm về trật tự đô thị để đường thông, hè thoáng, thành phố xanh – sạch – đẹp. Những hình ảnh lộn xộn, nhếch nhác của vỉa hè ở Thủ đô đã ảnh hưởng không nhỏ đến du lịch của Hà Nội- “Thành phố vì hòa bình”. Những năm gần đây, vỉa hè thực sự đã bị “xẻ thịt” bởi tình trạng kinh doanh, buôn bán, trông giữ xe trái phép… Giải quyết “sạch” vỉa hè còn giảm tiêu cực như tình trạng bảo kê để buôn bán, kinh doanh trái phép, thậm chí giảm cả gánh nặng về tội phạm bởi vỉa hè cũng là nơi phát sinh ra trộm cắp, cướp giật, gây rối trật tự… Tuy nhiên, các cơ quan chức năng cũng phải xem xét cơ chế đặc thù từng khu vực để đảm bảo việc kinh doanh, buôn bán của các hộ dân, có thế mới tạo sự đồng thuận, góp phần để Thủ đô Hà Nội phát triển toàn diện.

T. Dũng - V.Giang - H.Lê (thực hiện)