Hệ lụy từ thiếu ý thức

Lối sống buông thả

Kinh tế phát triển, nhiều khu CN, khu CX được hình thành thu hút  các tập đoàn, công ty lớn trên thế giới đầu tư. Đồng nghĩa với đó, nhiều lao động phổ thông có việc ổn định, tăng thêm thu nhập, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, không phải công nhân nào cũng có ý thức, trân trọng cơ hội việc làm của mình nên sống buông thả, vi phạm pháp luật.
Gần 1 tuần có mặt tại các khu công nghiệp, chúng tôi đã ghi nhận được nhiều hình ảnh không hay, được nghe nhiều chuyện buồn về những lối sống “lệch chuẩn”.

Ngồi tại một quán nước thôn Bầu, xã Kim Chung, huyện Đông Anh vào giờ làm việc, chúng tôi được nghe chuyện về “hành trình xin việc” của nam công nhân tên Tuấn. Tuấn đã tốt nghiệp ĐH Công nghiệp Hà Nội, từng được nhận vào nhiều công ty để làm, nhưng giờ vẫn thất nghiệp. Lý do mà Tuấn thất nghiệp bởi không chuyên tâm cho công việc. Do đó chỉ làm một thời gian ngắn hoặc Tuấn tự bỏ hoặc bị công ty cho thôi việc. Theo bà chủ quán nước, Tuấn lười lao động, suốt ngày ngủ, đi làm muộn nên bị đuổi việc. Không những thế, CN này còn thường “giết thời gian” ở quán xá hoặc các cửa hàng trò chơi điện tử và “đỏ đen” nên nợ nần đầm đìa…

Trao đổi với phóng viên Lao động thủ đô, bà Nguyễn Thị Kiều Hoa, Trưởng phòng nhân sự Công ty TNHH TOHO Việt Nam cho biết: Mặc dù trước khi tuyển dụng lao động Công ty đã sàng lọc kỹ, cũng như việc thường xuyên đào tạo, tập huấn về ý thức lao động, nội quy cơ quan, nhưng công ty vẫn thường xuyên phải cho lao động nghỉ việc vì không chấp hành nội quy. Cụ thể trong năm 2014 công ty đã cho 2 CN  nghỉ việc vì ý thức kém. Bà Hoa cho biết trước đây còn có công nhân ăn trộm tài sản của công ty bị phát hiện và xử lý.

Trả giá

Cảnh sống xa nhà, thiếu đủ đường, nên chuyện mong muốn “đổi đời”, chia sẻ tình cảm của công nhân là rất lớn. Chính điều này nhiều công nhân đã thiếu tỉnh táo khi “góp gạo thổi cơm chung”, “làm tăng ca” bằng việc bán vốn tự có để rồi phải ngậm trái đắng. Câu chuyện về những nữ công nhân phải phá thai vì “sống thử” không phải là chuyện hiếm. Nhưng đó còn là may mắn, bởi nhiều người còn phải “một mình nuôi con” hay nhiễm căn bệnh thế kỷ vì sự thiếu hiểu biết, sống buông thả.

Trong căn phòng trọ nhỏ, ẩm ướt, Vi T. L., công nhân trong KCN Bắc Thăng Long đang loay hoay dỗ con trai hơn 1 tuổi khóc ngằn ngặt vì thiếu sữa. Thấy khách lạ, L. cúi xuống, tủi hổ, không nói. Khi chúng tôi đưa gói quà, L. lí nhí cảm ơn với hai hàng nước mắt tuôn rơi. L., người dân tộc Thái, ở Tuyên Quang xuống khu CN Bắc Thăng Long làm việc. Đã gần 2 năm L. không dám về nhà bởi xấu hổ với gia đình, làng xóm khi không chồng mà có con.

Theo tìm hiểu của phóng viên còn có tình trạng công nhân muốn giàu nhanh nên đã vi phạm pháp luật để rồi phải trả giá bằng những năm tháng tuổi xanh trong trại giam. Mới đây,  CSĐT Công an tỉnh Bắc Ninh vừa tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Biên (SN 1992) và Lương Thế Đấu (SN 1992) cùng trú tại Lục Nam (Bắc Giang), Nguyễn Văn Hoàng (SN 1993, trú tại Sóc Sơn, TP. Hà Nội), Nguyễn Văn Đại (SN 1990, trú tại Yên Phong, Bắc Ninh) về hành vi trộm cắp tài sản. Theo đó, lợi dụng những hiểu biết của mình về công nghệ, có thể qua mắt được hệ thống an ninh của Công ty Samsung     Electro Việt Nam, trong vòng hơn 1 tháng, Biên, Đấu, Hoàng đã ăn cắp hơn 300 bản mạch (giá trị trên 800 triệu đồng) rồi chuyển cho Đại bán ra ngoài…

Vẫn biết CN sống vô kỷ luật, phạm pháp chỉ là số ít nhưng ảnh hưởng lớn tới DN, tới cái nhìn thiếu thiện cảm của chủ DN người nước ngoài đối với công nhân Việt Nam. Chính vì vậy đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa trong DN; xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ gắn với xây dựng khu, cụm công nghiệp văn hóa, khu nhà trọ văn hóa là hết sức cần thiết. Trong những năm qua các cấp CĐ Thủ đô đã triển khai kế hoạch cũng như có nhiều hoạt động xây dựng nếp sống văn hóa công nghiệp trong DN;  Định hình nếp sống văn hóa tiên tiến, lành mạnh trong CNLĐ, nhất là tại các khu, cụm công nghiệp, như thành lập “tổ tự quản khu nhà trọ CN”, “Các điểm sinh hoạt văn hóa CN”… Tuy nhiên để phong trào thực sự hiệu quả cần ý thức chấp hành kỷ luật của mỗi CNLĐ. Cần xây dựng và thực hiện tốt văn hóa trong sản xuất, kinh doanh với ý thức tôn trọng pháp luật, giữ gìn chữ tín, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa người sử dụng lao động và NLĐ. Chú trọng  sản xuất, kinh doanh đi đôi với bảo vệ môi trường. Đồng thời  các DN cũng cần tạo sân chơi bổ ích cho CNLĐ để họ thực sự gắn kết với DN.

Tuấn Trung