Đưa Thủ đô phát triển xứng tầm thời đại

Đổi mới, sâu sát, quyết liệt

Cụ thể, HĐND Thành phố tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai có hiệu quả Đề án số 15 của Ban Thường vụ Thành ủy về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp giai đoạn 2021 - 2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại thành phố Hà Nội”; Nghị quyết số 594 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, Ban của HĐND, Tổ Đại biểu HĐND và đại biểu HĐND” để hoạt động của HĐND Thành phố và các cấp ngày càng bài bản, hiệu lực, hiệu quả hơn.

Ngoài ra, HĐND Thành phố chủ động, trách nhiệm, kịp thời tổ chức các kỳ họp thường lệ, chuyên đề để xem xét, quyết nghị các vấn đề quan trọng, cấp thiết, có tác động sâu rộng đến hiệu lực, hiệu quả của các cấp chính quyền, các cơ chế chính sách, biện pháp để đảm bảo các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh - xã hội.

Quang cảnh kỳ họp thứ 20 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, năm 2024, HĐND Thành phố đã tổ chức 5 kỳ họp, trong đó có 4 kỳ họp chuyên đề và kỳ họp thường lệ giữa năm; ban hành gần 100 nghị quyết (nghị quyết quy phạm pháp luật và nghị quyết cá biệt), kịp thời xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng, cấp thiết, có tác động sâu rộng đến hiệu lực, hiệu quả của các cấp chính quyền, các cơ chế, chính sách, biện pháp để bảo đảm các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an sinh xã hội của Thành phố.

Công tác tổ chức kỳ họp và ban hành nghị quyết của HĐND Thành phố cũng tiếp tục được đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả. Các nội dung đều có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chủ động từ sớm, từ xa, bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật, có sự tham gia ý kiến chất lượng của các cơ quan chuyên môn, các nhà khoa học, chuyên gia, cử tri và nhân dân.Chương trình các kỳ họp được sắp xếp khoa học, tập trung theo từng nhóm vấn đề để bảo đảm vừa có chiều sâu, vừa bao quát đầy đủ nội dung công việc và đi đến tận cùng từng nội dung vấn đề; dành thời gian thảo luận nhằm phát huy tối đa kinh nghiệm, trí tuệ của các đại biểu.

Công tác điều hành của chủ tọa kỳ họp tiếp tục bảo đảm dân chủ, linh hoạt, khoa học, có tính tổng hợp chung; đưa ra các yêu cầu, kết luận rõ ràng, cụ thể, thuận lợi để xem xét, quyết định các nội dung thông qua, tạo không khí nghị trường dân chủ, thực chất. Các nghị quyết của HĐND Thành phố ban hành chất lượng, có tính khả thi cao, được các cấp, ngành triển khai theo đúng quy định, thực sự đi vào cuộc sống.

Chất vấn, giải trình, giám sát đúng trọng tâm trọng điểm

Một trong những điểm nhấn quan trọng trong hoạt động của HĐND Thành phố năm 2024 còn phải kể đến là hoạt động chất vấn, giải trình giám sát, khảo sát. Hoạt động giám sát của HĐND Thành phố đúng trọng tâm, trọng điểm, thuộc lĩnh vực quan trọng, được cử tri quan tâm, bảo đảm thiết thực, hiệu quả. Sau giám sát, các lĩnh vực, vấn đề đều có chuyển biến rõ nét, tích cực và có những kết quả, sản phẩm cụ thể.

HĐND Thành phố xây dựng kế hoạch công tác năm trong đó rà soát, lựa chọn nội dung, sắp xếp thống nhất thời gian, lộ trình và phân công các đơn vị tham mưu thực hiện chương trình giám sát của HĐND. Kế hoạch giám sát của Thường trực HĐND, các Ban của HĐND Thành phố đảm bảo khoa học, thiết thực, hiệu quả đúng quy định của luật và hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Các nội dung giám sát được lựa chọn trọng tâm, trọng điểm, tiếp tục được đổi mới theo hướng thực chất, hiệu lực, hiệu quả. Việc theo dõi, tổng hợp, đánh giá kết quả giải quyết các kiến nghị sau giám sát và thực hiện tái giám sát được chú trọng. Hiệu quả giám sát được lượng hóa và có những kết quả thiết thực, khẳng định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, góp phần giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong công tác chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền, thúc đẩy phát triển chính trị, kinh tế - xã hội của Thủ đô.

Đại biểu bấm nút thông qua các nghị quyết tại kỳ họp thứ 20 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Hoạt động giám sát trực tiếp tại kỳ họp thông qua phiên chất vấn, giải trình rất hiệu quả. Tại các kỳ họp, HĐND Thành phố tiếp tục bố trí thời gian, dành trọn 1 ngày cho hoạt động chất vấn. Nội dung chất vấn được HĐND Thành phố quyết định lựa chọn là các vấn đề quan trọng, thiết thực, dân sinh bức xúc, phù hợp với thực tiễn phát triển và đang được Thành phố tập trung chỉ đạo, qua đó đáp ứng nguyện vọng của cử tri và Nhân dân, như các vấn đề: Thực hiện kỷ luật, kỷ cương trách nhiệm trong thực thi công vụ tại các cơ quan nhà nước thuộc thành phố Hà Nội; công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm trên địa bàn Thành phố...

HĐND Thành phố cũng tái chất vấn những vấn đề mà cơ quan của chính quyền chưa giải quyết hoặc giải quyết chưa dứt điểm, trong đó tập trung vào các dự án chậm triển khai; vấn đề môi trường, nước thải, ô nhiễm môi trường, ô nhiễm không khí, rác thải; vấn đề về giao thông...

Các phiên chất vấn đều diễn ra sôi nối, nghiêm túc, trách nhiệm, thực chất. Qua chất vấn và trả lời chất vấn, các đồng chí Phó Chủ tịch UBND Thành phố, Giám đốc các sở, ngành và Chủ tịch UBND các quận, huyện đã thẳng thắn nhìn nhận các tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực và đưa ra các giải pháp thiết thực, khả thi, cam kết khắc phục để có sự chuyển biến tích cực.

Kết quả các phiên chất vấn cũng cho thấy các vấn đề được HĐND Thành phố lựa chọn chất vấn, tái chất vấn là trúng và đúng, quan trọng, thiết thực và phù hợp với thực tiễn của Thành phố. Tại phiên họp bế mạc, HĐND Thành phố đã biểu quyết thông qua Nghị quyết phiên chất vấn kèm theo phụ lục các nội dung, cam kết, nhiệm vụ, giải pháp, lộ trình đến UBND Thành phố và các cấp, các ngành tập trung khắc phục, tồn tại, hạn chế, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý nhà nước đối với nội dung chất vấn.

HĐND Thành phố cũng thực hiện hiệu quả các phiên giải trình. Năm 2024 Thường trực HĐND Thành phố đã tổ chức thành công phiên giải trình vào ngày 14/6/2024 về việc giải quyết kiến nghị của cử tri từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, nhằm đánh giá tình hình, kết quả và làm rõ những hạn chế, khó khăn, nguyên nhân, trách nhiệm của các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan. Đồng thời, đề xuất đưa ra các kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, tiến độ và hiệu quả giải quyết kiến nghị của cử tri Thành phố trong thời gian tới.

Bên cạnh hoạt động chất vấn, giải trình, hoạt động khảo sát, giám sát đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm của cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ chung của Thành phố, trong năm 2024 công tác tiếp xúc cử tri có nhiều hình thức đổi mới.

HĐND các cấp Thành phố đã tổ chức thành công các hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề, hoạt động tiếp xúc cử tri thường kỳ trước và sau các kỳ họp thường lệ; việc đánh giá, rà soát và giám sát kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri được tăng cường, phát huy hiệu quả cao. Hoạt động tiếp công dân của Chủ tịch HĐND và đại biểu HĐND Thành phố được thực hiện đúng quy định.

Triển khai kịp thời Luật Thủ đô năm 2024

Ngày 28/6/2024, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa XV đã thông qua Luật Thủ đô năm 2024. Luật Thủ đô năm 2024, gồm 7 chương với 54 điều, trong đó có nhiều điểm mới và tầm nhìn đột phá, tạo cơ sở pháp lý cho Hà Nội thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, huy động mọi nguồn lực, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô, là động lực dẫn dắt cho cả Vùng Thủ đô và cả nước.

Để kịp thời cụ thể hoá các cơ chế, chính sách trong Luật Thủ đô, thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, ngày 19/11/2024, HĐND thành phố Hà Nội đã tổ chức kỳ họp thứ 19, qua đó ban hành 11 nghị quyết triển khai Luật Thủ đô theo Kế hoạch số 11/KH-HĐND của Thường trực HĐND Thành phố, bảo đảm kịp thời, đồng bộ với hiệu lực thi hành Luật. Đồng thời, HĐND Thành phố ban hành các nghị quyết liên quan đến tổ chức, bộ máy; quản lý, khai thác, sử dụng tài sản công, các công trình kiến trúc có giá trị, hạ tầng văn hóa, thể thao; điều kiện, thủ tục xét tặng danh hiệu Công dân danh dự Thủ đô; quy định áp dụng các biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước đối với các công trình, cơ sở sản xuất, kinh doanh có vi phạm; trình tự, thủ tục điều chỉnh việc xác định phân vùng môi trường trong Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh cục bộ quy hoạch; Đề án giao thông thông minh của Thành phố; nhiệm vụ quy hoạch phân khu xây dựng của một số khu công nghiệp…

Ngày 9/12/2024, HĐND Thành phố tiếp tục tổ chức kỳ họp thường lệ cuối năm xem xét các nội dung triển khai thi hành Luật Thủ đô và nhiều vấn đề quan trọng khác thuộc thẩm quyền. Trong đó, kỳ họp đã thông qua 6 nghị quyết để triển khai thi hành Luật Thủ đô năm 2024 gồm: Quy định chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức; quy định thực hiện vùng phát thải thấp; mức tiền phạt trong lĩnh vực an toàn thực phẩm; các quy định về hoạt động của Khu công nghệ cao Hoà Lạc.

Đây là những cơ chế chính sách, cơ sở pháp lý quan trọng, tác động sâu rộng, kịp thời thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo công tác chỉ đạo, điều hành của chính quyền các cấp và giải quyết các vấn đề dân sinh, bức xúc của Thành phố. Đặc biệt là với mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước; hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao trong khu vực và trên thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm với thủ đô các nước phát triển trong khu vực như mục tiêu Bộ Chính trị đề ra.

Ngay sau kỳ họp, HĐND Thành phố đề nghị UBND Thành phố, các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, tập trung tổ chức triển khai khẩn trương, quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để đảm bảo các nghị quyết của HĐND Thành phố đi vào cuộc sống và đạt hiệu quả thiết thực. Trong đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng, tạo sự đồng thuận và nhận thức cao trong triển khai thực hiện Nghị quyết.

Việc tổ chức triển khai thực hiện cần đảm bảo nguyên tắc “đồng bộ, hiệu quả, khách quan, công khai, minh bạch”. HĐND Thành phố cũng đề nghị UBND Thành phố chỉ đạo các cấp, các ngành tiếp tục rà soát, đánh giá việc triển khai thực hiện đảm bảo phù hợp với điều kiện của Thành phố. Các cơ quan, đơn vị được phân công chủ trì khẩn trương nghiên cứu, tham mưu, đề xuất HĐND, UBND Thành phố ban hành đầy đủ, kịp thời các nghị quyết, văn bản triển khai, thi hành Luật Thủ đô theo Kế hoạch đảm bảo quy định, tiến độ, với chất lượng cao nhất.

Có thể nói, với những kết quả đạt được, các cấp HĐND Thành phố đã đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của Thành phố trong những năm qua. Phát biểu tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 20 HĐND thành phố Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng khẳng định: HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục là điểm sáng, tiêu biểu trong hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố. Chất lượng hoạt động ngày càng chuyên nghiệp, thực chất, hiệu lực, hiệu quả, từ việc tổ chức các kỳ họp, các hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình và quyết định các vấn đề quan trọng.