Đầu xuân bàn về văn hóa mừng thọ

Nét đẹp văn hóa

Thông thường, 70 tuổi gọi là chúc thọ, 80 tuổi là thượng thọ, 90 tuổi là thượng thượng thọ và100 tuổi là bách tuế. Lễ mừng thọ thường  diễn ra vào dịp đầu xuân, mồng 4 tết hoặc vào đúng ngày sinh. Trong tâm thức dân gian của người Việt, mỗi người sinh ra đều mong muốn đạt được ngũ phúc. Đó là: Phúc, lộc, thọ, khang, ninh. Trong đó, thọ là yếu tố khó nắm bắt nhất nên cũng là điều mà mọi người mong muốn. Điều này thể hiện ngay trong đời sống thường nhật, trong những lời chúc tụng, bao giờ người ta cũng đề cập đến lời chúc về sức khỏe đầu tiên, còn tiền tài hay danh vọng chỉ được xếp sau. Tuổi thọ là điều quý giá nhất của đời người.

59574

Người xưa cho rằng những người sống thọ là có phúc lớn nên mới được trời ban cho sống lâu, sống khỏe. Bởi vậy, theo tục lệ, vào những năm chẵn tuổi của ông bà cha mẹ, con cháu tổ chức lễ mừng thọ. Thông thường, những nghi thức trong lễ mừng thọ phụ thuộc vào phong tục của từng nơi, từng địa phương . Nhưng về cơ bản, lễ mừng thọ sẽ do con cháu trong nhà tổ chức. Rồi sau đó, vào dịp đầu xuân, lãnh đạo chính quyền trong thôn, xã sẽ tổ chức long trọng ở đình làng mừng thọ chung cho các bậc cao niên trong làng. Trong ngày mừng thọ, con cháu sẽ chúc những lời tốt đẹp để tỏ lòng biết ơn, mong cha mẹ, ông bà, chúc ông bà, cha mẹ được thọ, kèm theo món quà nhỏ như  áo đỏ, mũ đỏ hay chiếc khăn lụa… để ông bà vui lòng.

59572

Một lễ mừng thọ được tổ chức trang trọng, ấm cúng đem lại niềm vui và may mắn cho cả gia đình, dòng họ. Thông qua việc tổ chức mừng thọ, người già sẽ thấy hạnh phúc hơn vì con cháu đề huề lại hiếu thảo, nhận thấy công sức đã được đền đáp. Con cháu cũng  tự hào về ông bà cha mẹ cũng như truyền thống của gia đình

Không nên rườm rà, lãng phí

Cùng với sự đi lên của xã hội cũng xuất hiện tình trạng “phú quý sinh lễ nghĩa” khiến việc tổ chức lễ mừng thọ rườm rà, lãng phí.  Để chúc thọ ông bà cha mẹ có gia đình thuê cả kiệu rước các cụ ra đình, thuê dựng rạp, mở nhạc suốt ngày, rình rang đón khách như đám cưới… Thậm chí có nhà còn tổ chức ăn uống kéo dài 2-3 ngày. Nếu trước đây, vào ngày mừng thọ, ông bà cha mẹ thường chỉ nhận từ con cháu và những người thân thiết những món quà đơn giản, mang nặng ý nghĩa tình cảm  thì nay, khi được mời đi ăn tiệc mừng thọ, không ít người phải đắn đo về vấn đề phong bì, quà cáp.

59570

Việc tổ chức mừng thọ ở đình làng cũng rườm rà, hết đọc chúc thọ đến mừng thọ, trao khăn trao áo trong bối cảnh đông đúc ồn ào khiến người trẻ cũng mệt nhoài nói chi các cụ 80-90 tuổi. Thiết nghĩ, mừng thọ là một phong tục đầy ý nghĩa nhân văn được lưu truyền từ bao đời nay. Vì thế những quan niệm sai lầm trong việc tổ chức mừng thọ cần loại bỏ. Chính quyền các cấp cần chỉ đạo để lễ mừng thọ được tổ chức vừa đầm ấm, vừa tiết kiệm, để lễ mừng thọ mãi là nét đẹp văn hóa Việt.

Thu Hương