Chuyện lão nông "khắc tinh" của rắn độc

Suýt mất mạng vì độc xà

Về xã Cẩm Mỹ hỏi thăm ông Dần, bất cứ người nào cũng hỏi lại: “Có ai bị rắn cắn à? Đã nguy kịch lắm chưa? Mau mà gặp ông Dần. Đi hết con dốc ở cuối xóm là đến nhà ông”… Nhà ông Dần nằm lọt thỏm giữa núi đồi. Bà Nguyễn Thị Xuân, vợ ông Dần, trạc tuổi ngũ tuần cười nhân hậu: “Ngồi đó chờ ông Dần chút. Ông ấy đang đi phun thuốc cho lúa ngoài đồng”. Một lát sau, ông Dần về. Như quen với việc có khách chờ lấy thuốc nên ông vội vàng thay quần áo để tiếp chúng tôi một cách nhanh nhất.

Ông Dần kể cho chúng tôi nghe về “duyên nghiệp” chữa bệnh của mình. Cách đây gần 30 năm, ông Dần đi giúp người trong xóm vác gỗ làm nhà. Đang đi giữa rừng bỗng nhiên ông nghe có tiếng cào ở chân và liền sau đó có cảm giác đau nhói. Nhìn bàn chân thấy 3 dấu răng, ông nghĩ bị tít (rết) cắn. Trong chốc lát, toàn thân ông Dần đau nhức và không thể đi lại được. May thay, hai người đi rừng khiêng ông về một trang trại gần đó. Nghĩ ông bị tít cắn nên ông chủ trang trại chủ quan, để ông nằm trong lán rồi đi câu cá. Đến sáng, thấy sức khỏe ông nguy kịch mọi người đoán ông bị rắn độc cắn nên mới mượn thuyền chở ông về nhà.

Về đến nhà thì chân ông đã sưng căng hết cả ống quần. Ông được chuyển đến bệnh viện tỉnh nhưng càng điều trị, vết thương càng nặng hơn. Lo sợ về tính mạng của ông, bác sỹ tư vấn cho gia đình nên tháo khớp chân. “Nghe nói tháo chân tôi bi quan lắm. Lúc ấy tôi còn quá trẻ, mới 23 tuổi. Mình làm nông, làm rừng mà thiếu đi một chân thì lấy gì mà ăn. Thôi thì cứ để rứa, có chết cũng chết toàn thây” - ông Dần hồi tưởng.

55229Ra viện, ông uống đủ thứ thuốc nhưng bệnh tình không thuyên giảm. Bàn chân ông nổi từng tảng nước, bốc mùi hôi thối. Đang trong cơn tuyệt vọng thì có một người anh em dẫn về nhà một ông cụ 92 tuổi, trông ốm yếu. Ông cụ ở luôn trong nhà để chữa trị cho ông Dần. Hàng ngày, cụ dẫn bà Xuân lên núi hái thuốc và hướng dẫn cách pha chế. Mỗi lần đi, cụ đều dặn dò: “Nhớ mấy cây thuốc ni để sau mà cứu người”. Từ ngày uống thuốc, bệnh tình của ông Dần ngày càng khá lên. Được gần 1 tháng, ông cụ bảo: “Không can chi nữa mô, tau về. Bọn bây nhớ, làm cái nghề này là phải có tâm đức”…

Duyên nghiệp

Sau một thời gian, sức khỏe ông Dần trở lại bình thường. Một hôm, trong xóm có người bị rắn cắn, tìm đến ông nhờ chữa. Trong tâm, ông chưa bao giờ nghĩ đến việc học nghề và hành nghề nhưng lúc đó lo cho tính mạng của người bệnh nên vợ chồng ông đã thử sức. Nhớ lại những bài thuốc trước đây, nhớ lời ông cụ dặn, hai vợ chồng lên núi hái thuốc về bào chế. Không ngờ, hiệu quả rất tốt. Từ đó, bất cứ ai trong vùng bị rắn cắn đều tìm đến ông.
Tiếng lành đồn xa, người dân các vùng lân cận, thậm chí từ các tỉnh khác cũng tìm đến nhờ ông chữa bệnh. Chữa cho nhiều người bệnh nên ông đã đúc rút được nhiều kinh nghiệm. Giờ chỉ cần nghe người nhà kể về tình trạng, triệu chứng của người bị rắn cắn là ông có thể biết được loại rắn nào và có thể dự báo về diễn biến sức khỏe của người bệnh.

Bà Xuân chia sẻ: “Giờ thì người bị rắn cắn ít rồi nhưng khoảng hơn chục năm trước thì rất nhiều. Mỗi ngày có 5-7 người tìm đến nhà để lấy thuốc. Chúng tôi chỉ giúp người chứ không nghĩ đến chuyện hành nghề nên không lấy tiền. Mãi cho đến sau này, nhiều người tha thiết đề nghị nên chúng tôi mới lấy chút ít. Giá thuốc được tính bằng ngày công lao động phổ thông”. Nói về phương thuốc quý, bà Xuân cho biết: Khi người bị rắn cắn tìm đến, trước hết phải tìm hiểu triệu chứng nhiễm độc để có thể đoán bị rắn gì cắn mà cho thuốc phù hợp. Thuốc là một loại cây mọc trong rừng. Lấy lá của cây đó cắt nhỏ nấu nước xông. Củ của cây giã nhỏ hòa với nước lạnh cho uống kết hợp trộn thật đặc với nước rịt lên vết thương. Người bị rắn cắn, tùy vào mức độ độc tố mà có lượng dùng khác nhau. “Người bị rắn cắn ban đầu uống thuốc vào sẽ thấy rất ngon, mát, dễ uống. Đến khi thấy chối thuốc, uống vào ói ra tức là đã hết độc tố trong người. Người bị các loài rắn độc cắn như cặp nia, rắn cò, hổ trâu, hổ mang.. đều trị khỏi được” - bà Xuân tiết lộ.

Thuốc có sẵn trên núi nhưng do phải dùng tươi nên mỗi lần có người đến lấy thuốc là ông Dần lại phải lên núi. Có hôm đang ăn cơm nhưng có người cần, ông lại gác đũa để lên rừng. Không chỉ bốc thuốc, đối với những bệnh nhân, ông còn đến trực tiếp tại nhà thăm khám, để điều chế thuốc cho phù hợp. Có lần ông lặn lội vào tận Đắk Nông chữa cho một người nằm chờ chết vì rắn cắn.

Đã rất nhiều người bị rắn cắn rơi vào tình trạng “thập tử nhất sinh” đều được ông Dần cứu chữa thành công, như: anh Tài (Thạch Lâm, Thạch Hà, Hà Tĩnh), anh Lâm (Cẩm Mỹ, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), chị Liên (phường Thạch Quý, TP Hà Tĩnh)… Đặc biệt, cháu Phạm Văn Hòa bị rắn hổ mang cắn nằm liệt giường được ông cứu chữa kịp thời, giờ là cán bộ công an và là con nuôi của ông bà…Chị Nguyễn Thị Liên (phường Thạch Quý) cho biết: “Tôi bị rắn hổ mang cắn, khi vào viện thì đã ở tình trạng nguy kịch. Bác sỹ chỉ sơ cứu và chuyển thẳng ra Bệnh viện Bạch Mai cấp cứu. Nằm viện 6 ngày thì bệnh viện trả tôi về trong tình trạng liệt toàn thân. Người nhà của tôi đã gặp ông Dần lấy thuốc. Dùng khoảng 1 tháng thì bệnh khỏi hẳn, sức khỏe hồi phục hoàn toàn. Toàn bộ chi phí hết khoảng bốn trăm ngàn đồng”.

Mỗi câu chuyện là một cuộc “cải tử hoàn sinh” cho những người bị rắn độc cắn… Cứ thế, chúng tôi bị cuốn vào mà không hay ngoài kia màn đêm đã buông xuống. Dẫn chúng tôi về qua những đoạn đường hoang vắng trong đêm, ông Dần nói: “Ở đây rừng núi nên rắn rết nhiều. Hễ ai bị rắn cắn là cứ qua tôi. Trước đây, tôi không nghĩ là mình hành nghề này nhưng nó như cái nghiệp vấn vào thân. Nói thật, tôi chỉ là người giải độc nên với bất cứ bệnh nhân nào tìm đến, tôi cũng khuyên họ phải vào bệnh viện. Làm nghề phải nghĩ đến tính mạng người bệnh trước và không đặt nặng chuyện tiền bạc.

Biện Nhung