-->

Văn hóa "thưởng trà" của người Hà Nội

Sáng chủ nhật, trong tiết cuối xuân se lạnh bỗng thấy thèm một thứ đồ uống nóng ấm lòng giữa sương mù giăng nhẹ.
van hoa thuong tra cua nguoi ha noi Tinh hoa “Tiên ẩm” đất Tràng An
van hoa thuong tra cua nguoi ha noi Hà Nội: Quận Tây Hồ xây dựng không gian thưởng thức trà sen

Điện thoại cho anh mời đi uống cà phê, anh bảo: “Cô người Sài Gòn à mà đòi uống cà phê buổi sáng? người Hà Nội gốc là cứ phải chén trà bình minh, cô có đi uống trà sen với anh không?”. Chợt nhớ ra anh mình vốn là một dân Hà Nội gốc, “đệ tử” của trà nên tôi vui vẻ nhận lời.

Quán trà sen ven Tây hồ lộng gió, mờ sương. Anh cẩn thận tráng bộ ấm chén Bát Tràng xanh lục rồi nhẩn nha kể: “Cô có biết không? Cái thú thưởng trà buổi sáng là cái thú thanh tao của người Hà Nội, mà phải là trà ướp sen mới đúng kiểu, trà ướp nhài chỉ uống chiều tà chập tối. Để làm ra một ấm trà sen kỳ công lắm”.

Châm một chút trà sen vào ấm, anh rót một chút nước sôi vừa nhắc ra trên chiếc bếp cồn nhỏ, lượng nước chỉ vừa đủ ngập mặt trà đáy ấm. “Pha trà sen cũng là cả một nghệ thuật, nước đầu chỉ để ủ cho trà nở, cánh trà nở bung vừa tới trong chừng ba phút, lượt nước thứ hai mới là để lấy nước uống, lượng nước cũng chỉ vừa đủ với số người trong bàn, khi rót ra chén là rót lần lượt đủ cho mọi người, có như vậy mới không có chén đậm chén nhạt. Pha trà đã khó, thưởng thức nó cũng không thể xô bồ mà tợp như cà phê sinh tố đâu”.

van hoa thuong tra cua nguoi ha noi
(Ảnh minh họa: Thu Hà)

Anh bảo tôi trước khi uống trà là phải cầm chén trà lên tay xoay xoay đưa lên cánh mũi hít hà cái hương thơm của nhị sen ngan ngát rồi mới nhấp nhẹ chút một. Thứ nước màu xanh lục ấy sẽ ngát hương, chan chát ngay đầu lưỡi rồi từ từ trôi vào cuống họng để lại một dư vị ngọt khó tả. Trà pha đúng cách, uống đúng cách sẽ cho ta cảm giác ướt ở cổ họng và ngọt rất lâu… Câu chuyện về trà sen cứ cuốn hút tôi như một kẻ bị mê hoặc bởi một thứ nước thần kỳ ngay giữa lòng Hà Nội.

Quả như anh nói, vị chát lúc đầu đã biến thành vị ngọt nơi cổ họng, hương sen vẫn cứ phảng phất ngan ngát như hồn phố cũ đâu đây. Đến bây giờ tôi mới tường tận một thú thưởng lãm thanh tao của người Hà nội gốc.

“Nào! cô theo anh, anh sẽ đưa cô đến gặp một nghệ nhân chuyên làm trà sen Hà Nội”. Tôi hồ hởi theo anh lên xe. Điểm đến là một ngôi nhà nằm trong con ngõ thanh bình trên đường Xuân Diệu, Tây Hồ. Tiếp chúng tôi là anh Tuấn, một trong số ít nghệ nhân làm trà sen ở Hà Nội.

Pha ấm trà tiếp chúng tôi, anh Tuấn kể, khi anh còn bé, anh đã học được cách ướp trà sen, trà nhài của mẹ. Nghề ướp trà là nghề gia truyền của gia đình anh.

Qua câu chuyện của anh Tuấn, tôi mới biết, làm trà ướp rất kỳ công, nhất là trà sen, Hà Nội đếm trên đầu ngón tay cũng chỉ còn có vài ba người. Người làm trà sen phải cất công lên tận vùng đất trồng chè Thái Nguyên để tìm ra thứ chè tốt nhất, hướng dẫn người dân trồng chè đạt chất lượng để về ướp sen. Trà để ướp sen đòi hỏi phải thu hoạch đúng cách, hái đúng lúc. Thường thì chè hái vào màa đông đông, khi tiết trời lạnh giá, búp chè sẽ đậm đà hơn và đủ độ chát.

Công đoạn gia công sao, sấy chè cũng phải rất cẩn thận, công đoạn “đánh hương” chè cũng là một nghệ thuật mà chỉ có một số ít người trồng chè có thể làm đúng tiêu chuẩn. Chè ấy lưu cất đến mùa hạ mới được đem làm ướp sen, bởi mùa sen là mùa hạ.

Những bông sen Tây Hồ được thu hoạch vào sáng sớm, nghệ nhân tách lấy phần gạo sen từ nhụy sen để trộn lẫn với trà đã khô, ủ trong một thời gian nhất định, trà lại được sấy khô, rồi lại được trộn lần nữa với gạo sen ướp lần hai, lại sấy, lại trộn, lại ướp…. cứ như vậy tới bảy lần mới xong. Bởi vậy mà phải cần tới hơn một nghìn bông hoa sen mới được một kilogam gạo sen dùng để ướp một kilogam trà. Trà ướp nhài thì cũng làm như vậy nhưng lượng nhài tốn ít hơn bởi hoa nhài hương gắt hơn sen.

Anh Tuấn cũng cho biết, chỉ có sen ở Hồ Tây mới cho ra thứ trà ngon, ngọt và có hương vị đặc biệt như thế do hoa sen Hồ Tây mọc trên vùng thổ nhưỡng hấp thụ được nhiều tinh khí của đất trời, nắng ấm và sương sớm.. Lấy hoa sen ở vùng khác về ướp trà sẽ không có được vị thơm ngon ấy.

Còn rất nhiều câu chuyện xoay quanh việc thưởng trà và làm trà của người Hà Nội khiến tôi xúc động và tiếc nuối, bởi là người dân Hà Nội bấy lâu nay mà chưa từng biết cách thưởng trà và hiểu về những tinh hoa của Hà Nội thì thật sự đáng tiếc.

Rời nhà anh Tuấn, hai anh em tôi lên xe đi dạo thêm một vòng quanh hồ sen mặc dù mùa này không còn sen nữa. Anh bảo, nhanh thôi, đến tháng sáu vào mùa sen nở, anh mời tôi lên đây ngồi ở giữa cái lán trong đầm sen, thưởng lãm trà sen và tận hưởng hương sen thơm ngát đưa lại từ trong đầm gió đưa qua, con người sẽ thấy sảng khoái như bay bổng vào cõi tiên. Anh còn bảo, “cô uống trà ở đâu thì anh không biết, nhưng đã đi với anh thì phải gọi là thưởng trà”.

Với tôi, đó là một buổi sáng thi vị và lãng mạn vô cùng quanh ấm trà của người Hà Nội.

Diệp Anh

Nên xem

Google ra mắt công cụ AI tạo video từ văn bản và hình ảnh

Google ra mắt công cụ AI tạo video từ văn bản và hình ảnh

Google vừa chính thức giới thiệu hai công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) mới mang tên Veo 2 và Whisk Animate, cho phép người dùng tạo ra video ngắn từ mô tả bằng văn bản hoặc hình ảnh.
Cửa Lò rực rỡ khai mạc mùa du lịch năm 2025

Cửa Lò rực rỡ khai mạc mùa du lịch năm 2025

Tối ngày 19/4, tại Quảng trường Bình Minh, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An tổ chức khai mạc Lễ hội du lịch biển Cửa Lò năm 2025.
Thanh Trì: Quá trình sắp xếp không làm gián đoạn các nhiệm vụ

Thanh Trì: Quá trình sắp xếp không làm gián đoạn các nhiệm vụ

Trong ngày 20/4, 16 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Thanh Trì sẽ tổ chức lấy ý kiến người dân đối với phương án sắp xếp đơn vị hành chính xã trên địa bàn mà hộ gia đình cư trú. Theo phương án, huyện Thanh Trì sau sắp sếp sẽ còn 5 xã: Thanh Trì, Tân Triều, Đại Thanh, Ngọc Hồi và Nam Phù.
Raphinha rực sáng, Barca ngược dòng điên rồ chạm tay vào ngôi vương La Liga

Raphinha rực sáng, Barca ngược dòng điên rồ chạm tay vào ngôi vương La Liga

Barcelona đã có màn lội ngược dòng nghẹt thở trước Celta Vigo, giành chiến thắng 4-3 đầy cảm xúc tại vòng 32 La Liga vào tối 19/4. Sự tỏa sáng đúng lúc của Raphinha cùng tinh thần chiến đấu kiên cường giúp đoàn quân Hansi Flick nắm lợi thế lớn trong cuộc đua vô địch, tạm hơn Real Madrid tới 7 điểm.
Everton 0-2 Man City: Lực bất tòng tâm, Man xanh giành 3 điểm trong gian khó

Everton 0-2 Man City: Lực bất tòng tâm, Man xanh giành 3 điểm trong gian khó

Trước áp lực phải thắng để nuôi hy vọng dự Champions League mùa tới, Man City đã trải qua một buổi tối không hề dễ dàng trên sân Goodison Park. Nhưng với bản lĩnh của một đội bóng lớn, đoàn quân của Pep Guardiola vẫn biết cách vượt khó, giành chiến thắng 2-0 đầy nhọc nhằn trước một Everton kiên cường.
Lịch thi đấu giải bóng chuyền các CLB nữ châu Á 2025: VTV Bình Điền Long An sẵn sàng chinh phục châu lục

Lịch thi đấu giải bóng chuyền các CLB nữ châu Á 2025: VTV Bình Điền Long An sẵn sàng chinh phục châu lục

Giải bóng chuyền vô địch các CLB nữ châu Á 2025 (AVC Women's Club Championship) chính thức khởi tranh từ ngày 20/4 đến 27/4 tại Pasig, Philippines. Đại diện của Việt Nam – CLB VTV Bình Điền Long An – sẽ góp mặt với quyết tâm cao, hướng tới tấm vé vào vòng knock-out.
Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam lỗ lũy kế hơn 6.300 tỷ đồng

Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam lỗ lũy kế hơn 6.300 tỷ đồng

Áp lực bồi thường bảo hiểm cộng với chi phí vận hành ở mức cao khiến lực đỡ từ lợi nhuận tài chính không đủ sức giúp Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam thoát khỏi tình trạng thua lỗ liên tiếp. Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024 cho thấy doanh nghiệp tiếp tục lỗ sau thuế gần 870 tỷ đồng, nâng tổng lỗ lũy kế lên hơn 6.300 tỷ đồng, chiếm hơn 30% tổng nguồn vốn.

Tin khác

Raphinha rực sáng, Barca ngược dòng điên rồ chạm tay vào ngôi vương La Liga

Raphinha rực sáng, Barca ngược dòng điên rồ chạm tay vào ngôi vương La Liga

Barcelona đã có màn lội ngược dòng nghẹt thở trước Celta Vigo, giành chiến thắng 4-3 đầy cảm xúc tại vòng 32 La Liga vào tối 19/4. Sự tỏa sáng đúng lúc của Raphinha cùng tinh thần chiến đấu kiên cường giúp đoàn quân Hansi Flick nắm lợi thế lớn trong cuộc đua vô địch, tạm hơn Real Madrid tới 7 điểm.
Everton 0-2 Man City: Lực bất tòng tâm, Man xanh giành 3 điểm trong gian khó

Everton 0-2 Man City: Lực bất tòng tâm, Man xanh giành 3 điểm trong gian khó

Trước áp lực phải thắng để nuôi hy vọng dự Champions League mùa tới, Man City đã trải qua một buổi tối không hề dễ dàng trên sân Goodison Park. Nhưng với bản lĩnh của một đội bóng lớn, đoàn quân của Pep Guardiola vẫn biết cách vượt khó, giành chiến thắng 2-0 đầy nhọc nhằn trước một Everton kiên cường.
Lịch thi đấu giải bóng chuyền các CLB nữ châu Á 2025: VTV Bình Điền Long An sẵn sàng chinh phục châu lục

Lịch thi đấu giải bóng chuyền các CLB nữ châu Á 2025: VTV Bình Điền Long An sẵn sàng chinh phục châu lục

Giải bóng chuyền vô địch các CLB nữ châu Á 2025 (AVC Women's Club Championship) chính thức khởi tranh từ ngày 20/4 đến 27/4 tại Pasig, Philippines. Đại diện của Việt Nam – CLB VTV Bình Điền Long An – sẽ góp mặt với quyết tâm cao, hướng tới tấm vé vào vòng knock-out.
Nhận định Dortmund vs M’Gladbach: Cuộc chiến cho tấm vé châu Âu

Nhận định Dortmund vs M’Gladbach: Cuộc chiến cho tấm vé châu Âu

Nhận định bóng đá trận Dortmund vs M'Gladbach diễn ra vào lúc 22h30 ngày 20/4 trong khuôn khổ vòng 30 Bundesliga 2024/25. Với phong độ khởi sắc cùng hàng công đang thăng hoa, Dortmund có cơ hội lớn để giành trọn 3 điểm và vượt qua chính M’Gladbach trên bảng xếp hạng.
Nhận định AC Milan vs Atalanta: Trận chiến sinh tử tại San Siro

Nhận định AC Milan vs Atalanta: Trận chiến sinh tử tại San Siro

Nhận định bóng đá trận Milan vs Atalanta diễn ra vào lúc 01h45 ngày 21/4 trong khuôn khổ vòng 33 Serie A 2024/25. Khi mà hai đội đều đang phải vật lộn để duy trì vị trí trong top 7, ba điểm tại San Siro sẽ mang tính sống còn.
Nhận định Real Madrid vs Bilbao: Thử thách khắc nghiệt cho Los Blancos

Nhận định Real Madrid vs Bilbao: Thử thách khắc nghiệt cho Los Blancos

Trận đấu giữa Real Madrid vs Bilbao trong khuôn khổ vòng 32 La Liga sẽ diễn ra vào lúc 02h00 ngày 21/4. Dù Real Madrid vẫn được đánh giá nhỉnh hơn nhờ đẳng cấp và lợi thế sân nhà, nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, họ sẽ phải rất nỗ lực mới có thể vượt qua được Bilbao.
Những hình ảnh ấn tượng tại Giải thể thao CBGVNV ngành GD&ĐT Hà Nội

Những hình ảnh ấn tượng tại Giải thể thao CBGVNV ngành GD&ĐT Hà Nội

Ngày 19/4, tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao quận Bắc Từ Liêm, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội phối hợp với Công đoàn ngành Giáo dục Hà Nội tổ chức Giải thể thao cán bộ, giáo viên, nhân viên (CBGVNV) ngành GD&ĐT Hà Nội năm học 2024 - 2025.
Nhận định Barcelona vs Celta Vigo: Cơ hội vàng để Barca bứt tốc

Nhận định Barcelona vs Celta Vigo: Cơ hội vàng để Barca bứt tốc

Trận đấu giữa Barca vs Celta Vigo trong khuôn khổ vòng 32 La Liga sẽ diễn ra vào lúc 21h15 ngày 19/4. Ở trận đấu này, Barca sẽ cần giữ sự tập trung tối đa nếu muốn giành trọn 3 điểm để duy trì lợi thế trong cuộc đua vô địch.
Ronaldo im tiếng, Al Nassr thua đau phút cuối trước Al Qadsiah

Ronaldo im tiếng, Al Nassr thua đau phút cuối trước Al Qadsiah

Trong một trận đấu kịch tính tại vòng 28 Saudi Pro League, Cristiano Ronaldo im tiếng suốt 90 phút, còn Al Nassr phải nhận thất bại đau đớn 1-2 trước Al Qadsiah, qua đó đánh mất lợi thế trong cuộc đua vô địch khi mùa giải bước vào giai đoạn quyết định.
Nhận định Ipswich vs Arsenal: Pháo thủ lấy đà trước thềm đại chiến châu Âu

Nhận định Ipswich vs Arsenal: Pháo thủ lấy đà trước thềm đại chiến châu Âu

Vào lúc 20h00 ngày 20/4, trận đấu giữa Ipswich vs Arsenal sẽ diễn ra trong khuôn khổ Premier League. Trong cuộc đối đầu này, với đẳng cấp và chiều sâu đội hình, Arsenal đủ khả năng giành chiến thắng thuyết phục để lấy đà trước thềm đại chiến với PSG.
Xem thêm
Phiên bản di động