Tổng Bí thư Tô Lâm: Dỡ bỏ rào cản và trì trệ đã thành câu cửa miệng “Hà Nội không vội được đâu”

Sáng 16/6, Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội để nghe đánh giá tình hình và kết quả thực hiện các nghị quyết, kết luận của Trung ương, sắp xếp tổ chức bộ máy (kể cả việc hợp nhất, sáp nhập các xã), 2 thông báo kết luận của Tổng Bí thư tại các cuộc làm việc trước; việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế, công tác an sinh xã hội, giảm nghèo nâng cao đời sống Nhân dân và những đề xuất, kiến nghị của Thành phố.

Đi đầu trong việc tự sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Phát biểu kết luận cuộc làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cuộc làm việc hôm nay không chỉ đơn thuần là dịp để rà soát tình hình kinh tế - xã hội của Thủ đô, đánh giá những việc đã làm, mà quan trọng hơn là cơ hội để cùng xác định tầm nhìn dài hạn, khơi nguồn cảm hứng cải cách và đề ra những định hướng mang tính đột phá chiến lược nhằm giúp Hà Nội tiếp tục giữ vững vai trò dẫn dắt trong thời kỳ phát triển mới của đất nước.

Qua cuộc làm việc, Tổng Bí thư ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực mạnh mẽ, tinh thần quyết tâm đổi mới, sáng tạo và hành động hiệu quả của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội trong thời gian qua. Theo đó, trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường, kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, thương mại, đầu tư quốc tế sụt giảm, áp lực lạm phát, giá cả năng lượng leo thang, cùng với yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng trong nước, Hà Nội vẫn duy trì được đà phục hồi và phát triển tích cực.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu kết luận cuộc làm việc.

Theo Tổng Bí thư, cả nước đang bước vào một thời khắc quan trọng, có ý nghĩa chiến lược: Tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh và không tổ chức cấp huyện. Đây không đơn thuần là giải pháp kỹ thuật nhằm giảm số lượng đầu mối mà là quyết định mang tính bước ngoặt trong lộ trình đổi mới hệ thống chính trị và quản trị quốc gia, hướng tới một nền hành chính tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, giảm chi phí để phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn. Chủ trương này phản ánh tầm nhìn xa trăm năm của Đảng trong việc tái thiết lại cấu trúc nhà nước theo hướng hiện đại hóa, thích ứng với yêu cầu phát triển mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ, trong bối cảnh đó, Hà Nội - với vị thế là Thủ đô, trung tâm hành chính - chính trị - kinh tế - văn hóa - khoa học của cả nước, tuy không thuộc diện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh nhưng không thể và không được đứng ngoài cuộc. Ngược lại, Hà Nội càng phải đi đầu, chủ động và mạnh dạn hơn trong việc tự sắp xếp, tinh gọn bộ máy, không chỉ vì yêu cầu nội tại, mà còn để làm gương, dẫn dắt và truyền cảm hứng cải cách cho cả nước.

Trong phát biểu, Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh, với tinh thần chủ động, quyết liệt, Hà Nội đã hoàn thành khối lượng công việc lớn trong sắp xếp tổ chức bộ máy từ cấp Thành phố đến cấp xã, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong các cấp ủy và toàn hệ thống chính trị, được Nhân dân ủng hộ, đánh giá cao. Đồng thời, Hà Nội cũng là một trong những địa phương đi đầu, thực hiện bài bản, nghiêm túc việc sắp xếp đơn vị hành chính; có tỷ lệ giảm đơn vị hành chính cấp xã cao nhất cả nước (giảm hơn 76%, từ 526 xuống còn 126 đơn vị), với tỷ lệ đồng thuận của người dân trên 97%.

Thành ủy Hà Nội đã khẩn trương cụ thể hóa Chỉ thị 45-NQ/TW của Bộ Chính trị "về Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng", kịp thời ban hành kế hoạch và tổ chức thực hiện đồng bộ chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp. Việc xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị và phương án nhân sự trình Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố được tiến hành nghiêm túc, cầu thị, bám sát chỉ đạo của Trung ương. Đáng chú ý, cách tiếp cận mới trong biên tập văn kiện đã thể hiện tư duy đổi mới, đi thẳng vào vấn đề, không hình thức, nêu rõ định hướng phát triển không chỉ cho Đảng bộ Thành phố mà còn lan tỏa đến toàn xã hội, đáp ứng yêu cầu dễ hiểu, dễ nhớ, dễ triển khai, dễ thực hiện, dễ kiểm tra.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Tổng Bí thư cũng nhận định, Hà Nội đã thể hiện quyết tâm đổi mới trong xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, chủ động rà soát mô hình tổ chức, tinh gọn bộ máy, cải cách hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong hệ thống chính trị. Việc tổng kết thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW "về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” được triển khai nghiêm túc, với trọng tâm là kiện toàn các cơ quan chuyên môn, giảm cấp trung gian, sáp nhập đơn vị tương đồng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ theo hướng chuyên sâu, hiệu quả.

Đặt ra mục tiêu, khát vọng phát triển lớn hơn

Theo Tổng Bí thư, tầm nhìn đến năm 2045 đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao - đây là một cam kết chính trị - xã hội mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị. Với tư cách là Thủ đô - trái tim của cả nước, Hà Nội cần tự đặt ra cho mình những mục tiêu, tiêu chuẩn cao hơn và khát vọng phát triển lớn hơn, đóng góp lớn vào mục tiêu chung của cả nước.

Từ đó, Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội khẩn trương hoàn tất việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, bảo đảm đúng tinh thần các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị. Việc tổ chức lại cấp xã phải thực hiện theo nguyên tắc tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, minh bạch, vận hành thông suốt, có hướng dẫn thống nhất từ Thành phố đến cơ sở, tuân thủ đầy đủ các nghị quyết, kết luận, quy định của Trung ương. Bộ máy mới cần được thiết kế theo hướng một đầu mối xuyên suốt, giảm tầng nấc trung gian, tăng tính linh hoạt trong quản trị, tạo điều kiện thúc đẩy đổi mới sáng tạo ở từng cấp.

"Trong quá trình sắp xếp, cần đặc biệt coi trọng giữ vững đoàn kết nội bộ, củng cố niềm tin trong đội ngũ cán bộ và Nhân dân; không để xảy ra tình trạng gián đoạn công việc, suy giảm động lực hoặc phát sinh tâm lý trì trệ, chờ đợi", Tổng Bí thư chỉ rõ.

Đồng thời, Tổng Bí thư yêu cầu, việc thực hiện phải gắn với bảo đảm ổn định chính trị, quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội. Công tác tuyên truyền, vận động, giải thích chính sách phải rõ ràng, nhất quán, thuyết phục, tạo sự đồng thuận xã hội; đồng thời, chủ động nắm bắt dư luận, xử lý kịp thời các tình huống phát sinh, tránh bị động, bất ngờ.

Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng tham dự buổi làm việc.

Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng yêu cầu tạo đột phá về cấu trúc kinh tế và mô hình tăng trưởng đô thị hiện đại, kiến tạo nền kinh tế tri thức, sáng tạo và có giá trị gia tăng cao. Theo đó, Hà Nội cần xác lập bản sắc kinh tế mới dựa trên tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Các ngành như công nghiệp sáng tạo, tài chính công nghệ, logistics thông minh, y tế, giáo dục chất lượng cao và du lịch trải nghiệm phải trở thành động lực tăng trưởng chủ lực.

Hà Nội cũng cần mạnh dạn thử nghiệm những không gian phát triển mới, xem kinh tế ban đêm như một cấu phần văn hóa - tiêu dùng đa dạng; kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh như một cam kết trách nhiệm với tương lai và mô hình đô thị sáng tạo như một nền tảng cho đổi mới xã hội.

Muốn làm được như vậy, Tổng Bí thư cho rằng, Hà Nội cần tiếp tục chuyển mình thành một thành phố sáng tạo, nơi nhân lực sáng tạo, những ý tưởng mới, công nghệ mới được quan tâm ưu tiên. "Đây cũng là lúc Thủ đô tiếp tục nhìn ra ngoài biên giới, học hỏi không phải để bắt chước mà để lựa chọn, tích hợp tinh hoa của các thành phố toàn cầu vào bản sắc riêng của mình. Tầm nhìn phát triển Hà Nội không chỉ để dẫn đầu cả nước mà để Thủ đô ngàn năm văn hiến thực sự là thành phố tiên phong, hấp dẫn của châu Á" - Tổng Bí thư Tô Lâm nói.

Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng yêu cầu, Hà Nội tái thiết không gian phát triển theo hướng mở, đa trung tâm và tích hợp vùng để Thủ đô dẫn dắt phát triển của miền Bắc và cả nước. Muốn vậy, Hà Nội cần triển khai các cơ chế chính sách, quy hoạch và phân quyền cùng các mô hình quản trị đô thị đặc thù để các vùng này tự lớn lên, có sức hút, sức sống riêng.

Song hành với điều đó là nhiệm vụ cấp bách thiết lập lại hệ thống hạ tầng kết nối đa dạng, không chỉ là đường vành đai, cao tốc mà cần một tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp vùng Thủ đô; chuyển vùng nông thôn từ vai trò hậu cần đô thị sang một vành đai xanh thông minh nơi kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp an toàn, công nghệ cao, bảo tồn sinh thái, cảnh quan, lưu giữ văn hóa làng xã và thử nghiệm các mô hình kinh tế tuần hoàn, nông nghiệp trải nghiệm, du lịch bản địa. Theo Tổng Bí thư, đây không chỉ là không gian sinh thái của Thủ đô mà còn là nơi nâng đỡ tinh thần và bản sắc của một thành phố hiện đại.

Đồng thời, trong vai trò là trung tâm vùng Thủ đô, Hà Nội cần đặt các chương trình hợp tác liên tỉnh về logistics, giáo dục, chuyển đổi số, du lịch, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn … trong bối cảnh hành chính - kinh tế mới, nơi Hà Nội trở thành hạt nhân kiến tạo hệ sinh thái vùng phát triển chung.

Tổng Bí thư cũng yêu cầu, Thành phố cần thúc đẩy cải cách thể chế với tư duy kiến tạo và hành động quyết liệt, luật pháp và cơ chế phải thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và phát triển bứt phá. Đặc biệt, không ngồi chờ hướng dẫn, Hà Nội cần chủ động đề xuất, thiết kế và triển khai các cơ chế thí điểm đặc biệt.

“Hà Nội sẽ không thể bứt phá nếu chỉ lợi thế cũ, cách làm cũ mà chỉ có thể bứt phá bằng đổi mới quản trị và công nghệ, dỡ bỏ những rào cản và trì trệ đã thành câu cửa miệng “Hà Nội không vội được đâu”, đừng để tác phong “doanh nghiệp cần nhưng chính quyền không vội”, trở thành phong cách làm việc của cán bộ”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước chụp ảnh lưu niệm với lãnh đạo Thành phố Hà Nội.

Tổng Bí thư cũng đặt ra yêu cầu đối với Hà Nội trong việc kiến tạo một hệ sinh thái khoa học công nghệ gắn với đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân. Theo Tổng Bí thư, Nghị quyết 57-NQ/TW và Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác lập rất rõ định hướng chiến lược: khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và khu vực kinh tế tư nhân là những động lực trung tâm của tăng trưởng trong giai đoạn tới.

Với lợi thế hội tụ mạng lưới đại học, viện nghiên cứu, trung tâm R&D, cùng một cộng đồng doanh nghiệp năng động, Tổng Bí thư nhận định, Hà Nội hoàn toàn có thể và cần xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo tầm cỡ, nơi sản sinh ý tưởng mới, công nghệ mới và doanh nghiệp mô hình mới. Các trung tâm này phải kết nối chặt chẽ giữa học thuật, công nghệ, kinh doanh và đầu tư mạo hiểm, hoạt động theo nguyên tắc mở - nhanh - linh hoạt như các mô hình tại Seoul hay Singapore.

Tổng Bí thư chỉ rõ, Hà Nội đã chủ động tháo gỡ các rào cản thể chế đang cản bước doanh nghiệp tư nhân vươn lên, từ tiếp cận vốn, đất đai, đến thủ tục đầu tư, đấu thầu, thuê đất, đổi mới công nghệ, nhưng sâu hơn thế, Hà Nội cần thiết kế lại quan hệ giữa chính quyền và doanh nghiệp, từ cơ chế “xin - cho” sang quan hệ “đồng hành - kiến tạo - cùng chịu trách nhiệm”. Mỗi chính sách đưa ra cần được nhìn qua lăng kính của một nhà đầu tư đang cân nhắc có nên chọn Hà Nội để khởi sự hay không. Đặc biệt, phải nuôi dưỡng một lớp doanh nhân mới, không chỉ giỏi kinh doanh, mà còn mang trong mình tư duy phụng sự xã hội, khát vọng vươn ra toàn cầu và trách nhiệm với quốc gia.

Hà Nội cần định hướng là một trung tâm đổi mới sáng tạo, tài chính, công nghệ và văn hóa, mang bản sắc riêng của Việt Nam, hội nhập sâu sắc vào mạng lưới đô thị toàn cầu và kiến tạo hình ảnh một “Thủ đô xanh - thông minh - đáng sống - có sức hút quốc tế”.

Tổng Bí thư Tô Lâm cũng gợi mở, Thành phố biến quá trình chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp thành một cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển để từ đó định hình một tầm nhìn mới cho Thủ đô trong thời đại mới. Theo đó, Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố sẽ không chỉ là nơi nhìn lại một nhiệm kỳ mà phải là khởi thảo cho một chặng đường phát triển đến năm 2030, 2045 và xa hơn nữa.

Theo Tổng Bí thư, lịch sử đã trao cho Hà Nội một sứ mệnh đặc biệt, không chỉ là Thủ đô hành chính - chính trị mà là biểu tượng tinh thần, trung tâm trí tuệ, đầu tàu phát triển và niềm tự hào của cả dân tộc. Vì vậy, yêu cầu đặt ra với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô là rất cao để khơi dậy khát vọng phát triển vì cả nước.

Từ đó, Tổng Bí thư mong rằng, Đảng bộ Thành phố của Đại hội lần thứ XVIII sẽ là một Đảng bộ đổi mới, trí tuệ, liêm chính, đoàn kết, bản lĩnh và hành động, sẽ là lực hấp dẫn lớn nhất để thu hút nhân tài, khơi dậy nguồn lực và đồng lực, khát vọng công hiến, tinh thần phụng sự Thủ đô trong toàn xã hội.