-->

Những bàn tay thêu cờ Tổ quốc

Những lá cờ Tổ quốc tung bay giữa biển khơi, nơi miền biên viễn, rợp màu đỏ trong những trận cầu bóng đá của tuyển Việt Nam, phấp phới trên những con phố, rực rỡ tại những khu chung cư… và đặc biệt trong rừng cờ tại Quảng trường Ba Đình, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 phần nhiều được làm ra từ bàn tay của người dân làng Từ Vân (xã Lê Lợi, huyện Thường Tín).
Tự hào lá cờ Việt Nam trên hành trình chinh phục miền biên ải Cần ứng xử có văn hóa với lá cờ Tổ quốc

Gần một thế kỷ “giữ hồn” cho lá cờ Tổ quốc

Với mỗi người dân, dù ở bất cứ đâu, trong bất kì hoàn cảnh nào, lá cờ đỏ sao vàng năm cánh luôn là đại diện cho niềm tự hào Việt Nam, khơi dậy hai tiếng quê hương trong mỗi người con đất Việt. Vào mỗi sự kiện trọng đại của đất nước, hình ảnh lá cờ Tổ quốc bay phấp phới trên phố phường khiến lòng người cảm thấy hân hoan. Thân thuộc là vậy, thế nhưng, ít ai biết được chính xác về nơi sản xuất ra những lá cờ đỏ thắm ấy.

Những bàn tay thêu cờ Tổ quốc
Cờ Tổ quốc phấp phới bay trên đỉnh Cột cờ Hà Nội. (Ảnh: M. Phương)

Cách trung tâm Thủ đô Hà Nội chừng 30km, ngoài vẻ đẹp mộc mạc, bình dị như bao làng quê khác, làng Từ Vân chính là nơi tạo ra hàng triệu lá cờ Tổ quốc đi đến khắp mọi miền đất nước. Nếu có dịp đến Từ Vân vào trước ngày lễ lớn, không khó để bắt gặp cảnh các gia đình mải miết với những cánh sao vàng năm cánh và những đường may thẳng tắp trên nền cờ đỏ trải dài khắp nơi. Tiếng máy khâu dồn dập, tiếng cắt vải xoèn xoẹt khắp mọi ngõ ngách đã trở thành thứ âm thanh quen thuộc của làng quê quanh năm rợp bóng cờ hoa này.

Có dịp trò chuyện với các bậc cao niên trong làng, chúng tôi càng thêm trân quý lịch sử của nghề may cờ làng Từ Vân. Theo lịch sử ghi lại, từ thế kỷ 16, làng Từ Vân đã nổi tiếng bởi các sản phẩm thêu, dệt. Trong số những người con của làng, không ít người đã lên phố Hàng Bông, Hàng Gai (Hà Nội) để mở cửa hàng bán sản phẩm thêu truyền thống.

Tháng 8/1945, để chuẩn bị cho ngày tổng khởi nghĩa, Ủy ban kháng chiến đã mời các nghệ nhân của làng Từ Vân thêu, làm cờ Tổ quốc. Những nghệ nhân sau đó được tuyển vào Hợp tác xã Cờ đỏ trên phố Hàng Bông. Đó là thời khắc lịch sử và cũng là dấu mốc “khai sinh” ra nghề may cờ Tổ quốc của làng Từ Vân.

Cách mạng tháng Tám thành công, ngày Quốc khánh 2/9/1945, trong dòng người náo nức với rừng cờ phấp phới trên quảng trường Ba Đình có hàng vạn lá cờ được thêu dệt nên từ bàn tay tài hoa của những người thợ làng Từ Vân. Người làng còn nhớ lại, sau Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/12/1946), cả làng Từ Vân vẫn tiếp tục may cờ để đưa lên chiến khu cách mạng. Họ âm thầm thêu những ngôi sao năm cánh với tất cả tấm lòng của mình cùng niềm tin cách mạng chiến thắng.

76 năm trôi qua, những ký ức hào hùng về ngày lịch sử vẫn chảy mãi trong huyết quản của dân làng. Chính vì vậy, trải qua biết bao biến cố, thăng trầm của thời gian, đến nay, làng Từ Vân vẫn còn giữ nguyên nghề truyền thống. Những đôi bàn tay vẫn ngày đêm miệt mài bên tấm vải đỏ, cần mẫn làm nên những lá cờ mang hồn Tổ quốc. Thậm chí, trong làng có nhiều gia đình đã 4 đời gắn liền với nghề may cờ.

Anh Nguyễn Văn Phục (chủ một cơ sở may ở làng Từ Vân) cho biết, làng hiện có khoảng 10 nhà làm cờ, sản xuất vô cùng đa dạng. Người thêu cờ, người may cờ. Cờ phục vụ khai giảng năm học mới, cờ Tổ quốc treo ngày Quốc khánh 2/9, băng rôn, khẩu hiệu, phục vụ dịp lễ, Tết…

“Nghề này ở đây chủ yếu là cha truyền con nối, các thế hệ cứ thế nối tiếp nhau, vì thế nghề may cờ Tổ quốc sẽ chẳng bao giờ mất đi. Bản thân tôi cũng đã có 20 năm kế thừa nghề từ bố. Ý thức được lá cờ là hình ảnh quốc gia, nên chúng tôi luôn cố gắng làm sao cho thật đẹp để phục vụ đất nước”, anh Phục chia sẻ.

Anh Phục cũng cho biết thêm, trước đây, việc may cờ chủ yếu làm thủ công nên tốn thời gian, cần nhiều nhân công. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, hiện nay, các hộ sản xuất quy mô lớn tại Từ Vân đều trang bị máy móc hiện đại, lập trình tự động trên máy tính nên độ chính xác cao, tốc độ cắt vải nhanh mà chi tiết lại sắc nét, đẹp hơn.

Mỗi dịp lễ, xưởng sản xuất của gia đình anh thường có từ 15 đến 20 lao động làm việc, trung bình mỗi ngày may vài trăm lá cờ với đủ mọi kích cỡ khác nhau. Tuy nhiên, năm nay do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và thực hiện Chỉ thị về giãn cách xã hội của Thành phố, xưởng của anh đã hạn chế tối đa người làm, sản lượng bằng 1/3 những năm trước.

Cháy mãi ngọn lửa truyền thống

Lá cờ mang hồn thiêng dân tộc nên may cờ tuy không đòi hỏi kỹ thuật cao nhưng phải khéo léo, cẩn thận. Nghề may cờ Tổ quốc có nhiều cái khó so với các nghề may thêu khác và kỳ công từ khâu chọn vải, thêu, in, pha màu... làm sao để cờ may xong không chỉ chính xác về tiêu chuẩn mà phải sắc nét, bền đẹp. Để hoàn thành một lá cờ đạt tiêu chuẩn phải qua 10 công đoạn. Mỗi công đoạn đều đòi hỏi người làm cờ phải thực sự khéo léo, tỉ mỉ, chỉ cần một đường cắt lệch, lá cờ phải loại bỏ.

Những bàn tay thêu cờ Tổ quốc
Những đôi bàn tay của người làng Từ Vân miệt mài bên tấm vải đỏ làm nên những lá cờ mang “hồn” Tổ quốc (Ảnh chụp trước thời điểm giãn cách xã hội)

Bên cạnh áp dụng máy móc công nghiệp, chị Vương Thị Nhung là 1 trong số ít người ở làng Từ Vân còn theo nghề thêu tay thủ công. Mặc dù công sức phải bỏ ra nhiều hơn song với chị, việc làm này đã trở thành một thói quen và niềm yêu thích. Kỳ công là vậy cùng với thu nhập không cao nhưng gia đình chị Nhung vẫn quyết tâm “sống chết” với nghề. Bởi với chị, việc tiếp tục duy trì vừa là trách nhiệm gìn giữ nghề truyền thống của cha ông vừa như một niềm tự hào dân tộc.

Loại vải để thêu cờ được chị Nhung đặt mua từ làng La Khê (quận Hà Đông), còn chỉ thêu được mua từ làng Triều Khúc. “Thêu tay rất kì công và tỉ mỉ. Lá cờ khi hoàn thành không chỉ chính xác về tiêu chuẩn mà sắc nét, chắc chắn mà ngôi sao vàng phải đẹp, nổi bật trên nền cờ đỏ. Ngày trước bố tôi làm nghề này rồi truyền lại cho tôi. Tôi đã học nghề từ năm chưa đầy 10 tuổi, đến khi đi lấy chồng cũng mang nghề đi theo”, chị Nhung bày tỏ. Được biết bố chị Nhung là một trong những người đầu tiên đem nghề làm cờ về làng Từ Vân.

Trò chuyện trong tiếng những mũi thêu nhịp nhàng, chị Nhung kể về làng nghề trong niềm hãnh diện: “Mỗi năm, đến dịp Quốc khánh nhà nào cũng phải tăng nhân công lên gấp đôi, gấp ba để kịp tiến độ sản xuất phục vụ nhu cầu các xưởng. Năm nay tình hình có khác, việc sản xuất hạn chế nhiều”. Theo đó, có năm gia đình chị Nhung phải thuê thêm gần 50 thợ mới kịp tiến độ. Khung cảnh lúc nào cũng nhộn nhịp, người già, trẻ nhỏ ríu rít khiến cho lòng tự hào dân tộc trỗi dậy hơn bao giờ hết.

Một điều đáng quý ở làng Từ Vân đó là lá cờ Tổ Quốc với mỗi người đã trở thành một hình ảnh quen thuộc ngay từ khi lọt lòng. Từ khi sinh ra, những lá cờ đỏ sao vàng đã in sâu trong tâm trí họ. Với mong muốn truyền nghề lại cho thế hệ đi sau, nhiều gia đình đã dạy con làm quen với nghề từ khi còn nhỏ. Nhiều năm trôi qua, dù có thế nào, những lá cờ được làm ra từ bàn tay của những người thợ Từ Vân vẫn bền bỉ, óng đẹp theo thời gian, tung bay trên khắp mọi miền Tổ quốc. Đó là niềm tự hào và cũng chính là niềm tin nghề may cờ Tổ quốc của làng Từ Vân sẽ tồn tại mãi với thời gian./.

Ngân Phương

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Đã có hơn 1.300 lượt ý kiến góp ý sửa đổi Hiến pháp qua VNeID

Đã có hơn 1.300 lượt ý kiến góp ý sửa đổi Hiến pháp qua VNeID

Chiều 7/5, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Qua thảo luận, các ý kiến phát biểu đều bày tỏ sự đồng thuận, nhất trí cao với các nội dung dự kiến sửa đổi.
Nhà Triển lãm Việt Nam trở thành một trong những điểm thu hút hàng đầu của Expo 2025

Nhà Triển lãm Việt Nam trở thành một trong những điểm thu hút hàng đầu của Expo 2025

Trong kỳ nghỉ dài được mệnh danh là “Tuần lễ vàng” của người dân Nhật Bản, Nhà Triển lãm Việt Nam đã trở thành một trong những điểm thu hút hàng đầu của Expo 2025 Osaka, Kansai, Nhật Bản. Ước tính đã có gần 25.000 khách tham quan Nhà Triển lãm Việt Nam trong 7 ngày (30/4 - 6/5/2025).
Toàn văn: Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân

Toàn văn: Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân

Thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Báo Lao động Thủ đô trân trọng giới thiệu toàn văn Nghị quyết này.
"Tình đất phù sa" ngợi ca vẻ đẹp đồng bằng Bắc Bộ

"Tình đất phù sa" ngợi ca vẻ đẹp đồng bằng Bắc Bộ

Tiếp nối thành công của các tác phẩm "Tình ta Hà Tĩnh" và "Biển trời quê hương", nhạc sĩ Ngọc Lê Ninh vừa cho ra mắt ca khúc mới mang tên "Tình đất phù sa" ngợi ca vẻ đẹp của đồng bằng Bắc Bộ, nơi hội tụ những giá trị văn hóa lịch sử lâu đời cùng những tiềm năng kinh tế to lớn.
Khẩn trương thực hiện việc sửa chữa, đảm bảo quyền lợi học tập của học sinh

Khẩn trương thực hiện việc sửa chữa, đảm bảo quyền lợi học tập của học sinh

Liên quan đến sự việc vữa trên trần lớp học rơi xuống khiến một học sinh Trường Trung học cơ sở Thanh Quan (quận Hoàn Kiếm) bị rạn mắt cá chân, chiều 7/5, Ủy ban nhân dân (UBND) quận Hoàn Kiếm đã có thông tin chính thức.
Thực hư lòng se điếu giá bạc triệu 1kg

Thực hư lòng se điếu giá bạc triệu 1kg

Video lan truyền trên Internet ghi cảnh chủ quán ăn khoe bộ “lòng se điếu” dài đến hơn 40m đang gây nhiều tranh cãi trên mạng xã hội. Trên nhiều hội nhóm, một kg lòng se điếu được “hét” giá từ 800.000 đến 1 triệu đồng/kg. Đằng sau món ăn đang "gây sốt" này là những câu hỏi lớn về nguồn gốc và mức độ an toàn thực phẩm khiến người tiêu dùng không thể làm ngơ.
Tàu điện lớn nhất thế giới hạ thủy: Bước ngoặt xanh cho ngành vận tải biển

Tàu điện lớn nhất thế giới hạ thủy: Bước ngoặt xanh cho ngành vận tải biển

Mới đây, tàu hai thân chạy điện lớn nhất thế giới Hull 096 với tên gọi China Zorrilla chính thức hạ thủy tại Hobart, Tasmania, đánh dấu một cột mốc lịch sử trong nỗ lực điện khí hóa ngành vận tải biển. Với bộ pin nặng hơn 250 tấn và sức chứa ấn tượng, con tàu đại diện cho một bước tiến mới hướng đến vận tải phát thải thấp.

Tin khác

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Minh Tám: Người thầm lặng giữ “hồn” trống hội

Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Minh Tám: Người thầm lặng giữ “hồn” trống hội

Một buổi chiều Hà Nội ngập tràn nắng, tôi tìm đến khu nhà nhỏ nằm yên ả trong lòng phường Nghĩa Đô (quận Cầu Giấy). Ở đó, tôi gặp bà - người phụ nữ đã bước qua tuổi 83, với ánh mắt hiền hậu và nụ cười ấm như hơi nắng cuối chiều. Người đời vẫn trìu mến gọi bà là “báu vật sống” của nghệ thuật trống hội đất Hà thành. Nhưng với tôi, ấn tượng đầu tiên lại là sự thanh thản và rạng rỡ toát lên từ dáng hình bé nhỏ, như thể bà mang theo cả nắng chiều lấp lánh trong bước đi nhẹ nhàng. Bà là Nghệ nhân ưu tú Nguyễn Thị Minh Tám hay “cô Minh Tâm”, cái tên thân thương mà bao thế hệ học trò trìu mến dành tặng cho người “truyền lửa” trống hội đáng kính.
Ký ức người lính xe tăng về ngày đất nước liền một dải

Ký ức người lính xe tăng về ngày đất nước liền một dải

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng ký ức về những tháng năm hoa lửa vẫn in đậm trong tâm trí những người lính trận. Đặc biệt, trong những ngày tháng Tư lịch sử - khi cả nước hân hoan kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), những kỷ niệm xưa lại ùa về, sống động như mới hôm qua. Mang trong mình phẩm chất cao quý của “Bộ đội Cụ Hồ” - ông Nguyễn Tiến Thưởng người lính xe tăng năm xưa nay vẫn vững vàng trên một mặt trận khác. Ông đồng hành cùng các cựu chiến binh thị xã Sơn Tây tiếp tục dựng xây quê hương, vun đắp hòa bình bằng nghị lực, tình yêu nước và khát vọng cống hiến không ngơi nghỉ.
Bản lĩnh thép của Công an Thủ đô trong kháng chiến chống Mỹ

Bản lĩnh thép của Công an Thủ đô trong kháng chiến chống Mỹ

Chiến thắng mùa Xuân 1975 là bản anh hùng ca của cả dân tộc. Lịch sử mãi ghi tạc chiến công hiển hách của những đoàn quân rầm rập tiến về giải phóng miền Nam. Nhưng trong bản thiên anh hùng ca vĩ đại ấy, có đóng góp của lực lượng Công an Thủ đô - họ là những người giữ vững an ninh trật tự, là "lá chắn thép" bảo vệ hậu phương lớn, góp phần không nhỏ vào thắng lợi cuối cùng.
Hàng nghìn người đến Quảng trường Ba Đình từ sáng sớm để xem lễ thượng cờ ngày 30/4

Hàng nghìn người đến Quảng trường Ba Đình từ sáng sớm để xem lễ thượng cờ ngày 30/4

Sáng sớm ngày 30/4, hàng ngàn người dân đã có mặt tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội) để chứng kiến nghi lễ thượng cờ nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Xúc động hình ảnh người dân Thủ đô và du khách trang nghiêm tại Lễ chào cờ sáng 30/4 lịch sử trước Lăng Bác

Xúc động hình ảnh người dân Thủ đô và du khách trang nghiêm tại Lễ chào cờ sáng 30/4 lịch sử trước Lăng Bác

Sáng 30/4 lịch sử, tại Thủ đô Hà Nội hàng nghìn người con đất Việt cùng hội tụ về Quảng trường Ba Đình linh thiêng, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh yên nghỉ. Không quản đường xá xa xôi, không phân biệt tuổi tác, tất cả đều có chung một lòng kính yêu vô hạn dành cho Bác và tình yêu với Tổ quốc. Đồng thời, dự Lễ chào cờ trước Lăng Bác.
Màn pháo hoa chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Màn pháo hoa chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước

Tối 27/4, ngay sau khi kết thúc chương trình "Vang mãi khúc khải hoàn", tại khu vực sân khấu đa năng Công viên Thống Nhất, 600 quả pháo tầm cao cùng 90 giàn pháo hoa tầm thấp đã thắp sáng bầu trời Hà Nội. Sự kết hợp "mãn nhãn" giữa ánh sáng, âm thanh đã tạo nên cảm xúc tự hào dâng trào trong lòng người dân Thủ đô.
Công an Hà Nội tri ân các thế hệ đi trước nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam

Công an Hà Nội tri ân các thế hệ đi trước nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam

Trong khuôn khổ các hoạt động chính trị kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), Đoàn công tác của Công an thành phố Hà Nội đã đến thăm hỏi tặng quà tri ân những đóng góp đối với sự nghiệp cách mạng của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Công an Thủ đô.
Quạt giấy Chàng Sơn khẳng định sức sống lâu bền của làng nghề truyền thống

Quạt giấy Chàng Sơn khẳng định sức sống lâu bền của làng nghề truyền thống

Làng Chàng Sơn, xã Thạch Xá (huyện Thạch Thất, Hà Nội) từ lâu đã có nghề làm quạt giấy nổi tiếng bao đời nay. Trải qua những thăng trầm của nghề, quạt giấy Chàng Sơn nay đã vươn mình ra thế giới, nhận được nhiều sự yêu thích của bạn bè khắp bốn phương, góp phần bảo tồn nét văn hóa xưa.
Ước vọng một Hà Nội hào hoa, quyến rũ

Ước vọng một Hà Nội hào hoa, quyến rũ

Hà Nội những ngày cuối xuân thời tiết se se lạnh. Khi trời đã ngả chiều, “xách" xe dạo một vòng từ hồ Gươm, qua Công viên Thống Nhất đến đường Láng, nơi công nhân đang ngày đêm cải tạo sông Tô Lịch… bất chợt nhớ đến lời bài hát “Trời Hà Nội xanh”: Xanh xanh thắm bầu trời xanh Hà Nội/Hồ Gươm xanh như mái tóc em xanh/Thân thương quá nụ cười người Hà Nội/Đã gặp rồi mà bồi hồi nhớ mãi Hà Nội ơi…
Giữ gìn và phát triển nghề thêu tay truyền thống

Giữ gìn và phát triển nghề thêu tay truyền thống

Từ xưa đến nay, những nghệ nhân làng thêu tay truyền thống Quất Động (huyện Thường Tín, Hà Nội) vẫn duy trì tạo ra những sản phẩm cầu kỳ và tinh tế, khéo léo trong từng đường kim mũi chỉ.
Xem thêm
Phiên bản di động