--> -->

Nhân lên những không gian xanh

Hà Nội đang trong quá trình đô thị hóa mạnh mẽ, điều này góp phần giúp bộ mặt Thủ đô khang trang, hiện đại hơn, song đi liền với nó là các không gian xanh, không gian công cộng ngày càng bị thu hẹp. Người dân Hà Nội vẫn đang “khát” điều này. Tuy nhiên, không thụ động đợi chờ vào quy hoạch, nhìn rộng ra có thể thấy hiện không ít mô hình hay, hiệu quả xuất phát từ cộng đồng, là điểm kết nối cộng đồng, thúc đẩy gắn kết cuộc sống của các tầng lớp nhân dân đô thị.
Xây dựng “không gian xanh” vì học trò Nhân lên những không gian xanh cho Thủ đô

Vấn đề khá nan giải của đô thị

Hà Nội đã có hàng loạt khu đô thị mới hiện đại, văn minh ra đời. Tuy nhiên, thực tế chỉ có một số khu đô thị bảo đảm đồng bộ hạ tầng, còn lại khá nhiều khu chủ đầu tư chỉ tập trung vào xây nhà ở để bán. Cụ thể, không ít chủ đầu tư chỉ tập trung vào làm các công trình, trong đó có nhà ở để kinh doanh lấy lãi, còn việc xây dựng các hạ tầng xã hội thì ít được chú trọng. Vấn đề kết nối các hạ tầng kỹ thuật như: Giao thông, điện, nước với các khu vực xung quanh chưa tạo nên sự đồng bộ. Bên cạnh đó, nhiều dự án khu đô thị mới với thiết kế hiện đại được triển khai, nhưng lại thiếu những khoảng không gian công cộng, không gian xanh, gần gũi với thiên nhiên.

Nhân lên những không gian xanh
Một bức tường, cổng được làm từ cây ô-rô. Chủ nhân của sản phẩm độc đáo này là ông Trịnh Nhân Kỳ. Mô hình này góp phần gìn giữ và phát triển không gian xanh, không gian công cộng cho làng quê. Ảnh: Giang Nam

Khảo sát thực tế cho thấy, tại các khu đô thị, chung cư mới, có rất ít khoảng không dành cho cây xanh, hồ nước, khu vui chơi… Đặc biệt, tại những nơi tập trung đông dân cư thì không gian công cộng càng “hiếm”. Lấy ví dụ, trung bình người dân Hà Nội chỉ có 3m2 diện tích không gian công cộng/người. Thậm chí, theo thống kê tại khu vực quận Hoàn Kiếm có khoảng 13 vườn hoa, với diện tích chia theo đầu người thì mỗi người dân ở đây chỉ có khoảng 0,1m2. Đặc biệt, tại khu vực phố cổ còn hạn hẹp hơn, khi khu vực này chỉ có duy nhất vườn hoa Đường Thành, phường Cửa Đông. Dẫn như vậy để thấy rằng, Hà Nội còn một khoảng cách rất xa mới đạt chuẩn về không gian công cộng so với các thành phố trên thế giới.

Thực tế, Hà Nội cũng có nhiều nỗ lực trong phát triển không gian xanh, không gian công cộng. Tuy nhiên, những nỗ lực này vẫn chưa đủ để “lấp” đủ nhu cầu của người dân. Tình trạng thiếu không gian sinh hoạt chung khiến cuộc sống của người dân trở nên bí bách, thiếu điểm để kết nối, giao lưu. Chẳng hạn, hiện nay, tại Thành phố chỉ có một vài điểm không gian công cộng có hiệu quả và thu hút được đông đảo người dân hưởng ứng tham gia như phố đi bộ hồ Gươm, phố sách 19/12, khu vực phố bích họa Phùng Hưng, khu vực phố đi bộ Trịnh Công Sơn... Ngoài ra, nhiều người dân chọn một số trung tâm thương mại, rạp chiếu phim, công viên giải trí để thư giãn vào những dịp cuối tuần.

Theo các chuyên gia nghiên cứu, không gian chung phục vụ cho tất cả mọi tầng lớp người dân, là một trong những biểu hiện cho tính dân chủ xã hội. Khi được thiết kế và chăm sóc đúng cách, chúng sẽ kéo gần con người lại với nhau hơn, cung cấp các địa điểm gặp gỡ và nuôi dưỡng các mối quan hệ xã hội. Nhìn rộng ra, những không gian này định hình nên bản sắc của một khu vực, tạo nên nét độc đáo và cảm nhận rất riêng về cộng đồng địa phương.

Nhân rộng các mô hình hay

Bên cạnh những không gian xanh hiện hữu, ít năm qua, Hà Nội cũng đã khởi công xây dựng hàng loạt công viên có quy mô lớn như công viên hồ điều hòa Nhân Chính (Công viên Thanh Xuân), công viên, hồ điều hòa phía Bắc và phía Nam nghĩa trang Mai Dịch, Công viên giải trí tại Mễ Trì... Cùng với những dự án lớn, hiện có nhiều nỗ lực của các tổ chức xã hội và cộng đồng người dân trong việc kiến tạo và mở rộng không gian công cộng.

Trường hợp ông Trịnh Nhân Kỳ ở thôn Yên Trường, xã Trường Yên, huyện Chương Mỹ nỗ lực gìn giữ, phát triển cảnh quan và không gian xanh nơi làng quê là ví dụ. Ông Kỳ là tác giả của công trình cổng và tường rào trước nhà bằng cây ô rô tuyệt đẹp mà khách đến đây đều trầm trồ thán phục. Theo lời kể, từ thời thanh niên ông đã mê mẩn những hàng tường rào bằng dâm bụt, ô rô cũng như những gốc cổ thụ. Trước quá trình đô thị hóa, cây xanh trở nên hiếm dần, cổ thụ chỉ còn một vài cây, những chiếc tường cây thì biến mất. Ông ao ước có thể tự tay mình trồng và chăm sóc, tạo nên một hình cổng cây lớn để thỏa tình yêu. Vậy là từ năm 1992, ông bắt tay vào công việc. Đến nay, công trình cây tuyệt mỹ của ông Kỳ đã có độ tuổi 30 năm, làm đẹp nhà, đẹp làng và là điểm đến của nhiều khách phương xa.

Chương trình số 03-CTr/TU của Thành ủy về “Chỉnh trang đô thị, phát triển đô thị và kinh tế đô thị thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025”, một trong 19 chỉ tiêu cụ thể được xác định là cải tạo nâng cấp 45 công viên, vườn hoa hiện có và đầu tư xây dựng mới 5 công viên, vườn hoa… Để cụ thể hóa, Thường trực HĐND Thành phố Hà Nội đã có văn bản đề nghị UBND Thành phố chỉ đạo rà soát thực trạng công tác quản lý, duy tu, duy trì công viên, vườn hoa trên địa bàn Hà Nội. Các giải pháp về đầu tư, quản lý sau đầu tư trong thời gian tới. Kế hoạch, danh mục công viên, vườn hoa cụ thể đề xuất đầu tư xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp trong giai đoạn 2021 - 2025. Thực trạng công tác trồng, chăm sóc, duy tu duy trì cây xanh trên địa bàn thành phố Hà Nội. Kế hoạch, đề xuất trồng mới, thay thế trên tuyến phố cũ và trồng mới trên các tuyến đường, tuyến phố mới mở giai đoạn 2021 - 2025... Như vậy, trong tương lai không xa, Hà Nội sẽ có thêm nhiều không gian công cộng cho người dân Thủ đô.

Bên cạnh những cá nhân, những sáng kiến phát triển không gian xanh, không gian công cộng cũng thường xuất phát từ các kiến trúc sư, những chuyên gia đô thị cùng sự chung tay của chính cộng đồng dân cư của Hà Nội. Dự án cải tạo bãi rác thành sân chơi tại Tổ 16, phường Phúc Tân, dự án Cải tạo cảnh quan và trồng cây xanh tại bờ vở sông Hồng, phường Chương Dương (quận Hoàn Kiếm) là ví dụ. 2 dự án này đều có điểm chung cải tạo bãi rác ô nhiễm ven sông Hồng thành các không gian công cộng, vui chơi cho người dân trong khu vực.

Theo tìm hiểu, 2 dự án do Mạng lưới Vì một Hà Nội đáng sống khởi xướng với sự tham gia các tổ chức như: Think Playgrounds, ECUE, Keep Hanoi clean, Trung tâm nghiên cứu môi trường và cộng đồng cùng một số tổ chức, cá nhân khác thực hiện. Điều đáng nói, đây là hai dự án cộng đồng nên những người thực hiện đã huy động sự tham gia của đông đảo người dân một cách hiệu quả.

Ví dụ, dự án cải tạo môi trường khu vực bờ vở sông Hồng ban đầu khi triển khai cũng gặp không ít khó khăn. Theo những người thực hiện dự án, lượng rác thực tế gấp nhiều lần so với ước tính ban đầu. Các tầng rác ăn sâu xuống đất, có chỗ tới 3m phải thuê máy đào cả ngày lẫn đêm để múc hết rác... Nhưng với sự tham gia nhiệt tình của đội ngũ chuyên gia, tình nguyện viên, người dân... khoảng 200 tấn rác thải đã được dọn sạch sau nhiều tuần. Đáng chú ý, sau khi dọn sạch rác thải, người dân ngách 43/32 Bạch Đằng cùng nhau xây dựng mô hình vườn rừng rộng 180m2 có hàng rào bao quanh. Vào mỗi ngày thứ bảy, chủ nhật hằng tuần, cư dân lại thay nhau ra trồng và chăm sóc cây.

Theo PGS.TS. Phạm Quỳnh Phương - Khoa các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội, chính các dự án tương tự như trên đã làm sáng rõ hơn góc nhìn văn hóa lịch sử ở khu vực bờ đê, phía bên kia sông Hồng, xóa nhòa ranh giới trong – ngoài đê, bao trùm cả không gian Hà Nội nhất là khi Thành phố đã có quy hoạch đô thị ven sông Hồng.

Rõ ràng, để phát triển một đô thị xanh thông minh và hạnh phúc đúng nghĩa, bên cạnh việc sử dụng, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại còn phải kết hợp với quy hoạch hoàn chỉnh để tạo nên không gian đô thị xanh bền vững. Ngoài ra, cũng nên nhân rộng những không gian xanh nhờ sự chung tay từ cộng đồng./.

Giang Nam

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

SCADA “trái tim số” trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô

SCADA “trái tim số” trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, hệ thống SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition - Giám sát điều khiển và thu thập dữ liệu) đã và đang trở thành “trái tim số” không thể thiếu trong công tác vận hành lưới điện Thủ đô.
Tiếp tục thêm khách hàng trúng voucher 20 triệu đồng từ Trà Xanh không độ

Tiếp tục thêm khách hàng trúng voucher 20 triệu đồng từ Trà Xanh không độ

Chị Nguyễn Thị Kim Loan (sinh năm 1970, phường Hải Châu, Đà Nẵng) trở thành khách hàng thứ 6 trúng giải Nhì từ chương trình khuyến mãi “Không Độ, hè không stress” với phần thưởng là 1 voucher trị giá 20 triệu đồng.
Giải pháp triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính

Giải pháp triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính

Ngày 24/7, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì Hội đồng thẩm định độc lập dự thảo Nghị quyết về giải pháp tiếp tục triển khai công tác quy hoạch gắn với sắp xếp đơn vị hành chính trong thời gian chưa ban hành Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Sau hơn 3 tuần vận hành, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được đánh giá hoạt động trơn tru, thông suốt, bước đầu có kết quả tích cực. Tuy nhiên với khối lượng công việc lớn, việc ứng dụng chuyển đổi số chính là cầu nối “sống còn”, nền tảng kiến tạo mô hình chính quyền mới - minh bạch, linh hoạt, gần dân và vì dân.
HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

Ngày 24/7, Hội đồng nhân dân (HĐND) phường Ô Chợ Dừa khóa I, nhiệm kỳ 2021-2026 đã tổ chức Kỳ họp thứ hai để xem xét nhiều nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền.
Người lao động phấn khởi gia nhập tổ chức Công đoàn

Người lao động phấn khởi gia nhập tổ chức Công đoàn

Chiều 24/7, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội đã tổ chức Lễ ra mắt Công đoàn cơ sở Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu FANI. Hoạt động thiết thực này diễn ra trong không khí chào mừng kỷ niệm 96 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam và trong niềm vui mừng, phấn khởi của toàn thể người lao động Công ty TNHH thương mại xuất nhập khẩu FANI.
Theo chân cán bộ phường tri ân những người có công

Theo chân cán bộ phường tri ân những người có công

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), nhiều xã, phường trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tổ chức đồng loạt các hoạt động tri ân sâu sắc tới các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.

Tin khác

Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Chuyển đổi số - cầu nối “sống còn” giữa hai cấp chính quyền địa phương

Sau hơn 3 tuần vận hành, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được đánh giá hoạt động trơn tru, thông suốt, bước đầu có kết quả tích cực. Tuy nhiên với khối lượng công việc lớn, việc ứng dụng chuyển đổi số chính là cầu nối “sống còn”, nền tảng kiến tạo mô hình chính quyền mới - minh bạch, linh hoạt, gần dân và vì dân.
HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

HĐND phường Ô Chợ Dừa thông qua nhiều nghị quyết quan trọng

Ngày 24/7, Hội đồng nhân dân (HĐND) phường Ô Chợ Dừa khóa I, nhiệm kỳ 2021-2026 đã tổ chức Kỳ họp thứ hai để xem xét nhiều nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền.
Theo chân cán bộ phường tri ân những người có công

Theo chân cán bộ phường tri ân những người có công

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), nhiều xã, phường trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tổ chức đồng loạt các hoạt động tri ân sâu sắc tới các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài gửi Thư thăm hỏi Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An

Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài gửi Thư thăm hỏi Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An

Trước tình hình lũ lụt nghiêm trọng ảnh hưởng đến đời sống người dân một số địa phương miền núi tỉnh Nghệ An, ngày 24/7, đồng chí Bùi Thị Minh Hoài - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã có Thư thăm hỏi gửi Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An.
Xã Xuân Mai thăm, tặng quà người có công với cách mạng và gia đình chính sách tiêu biểu

Xã Xuân Mai thăm, tặng quà người có công với cách mạng và gia đình chính sách tiêu biểu

Xã Xuân Mai vừa tổ chức 4 đoàn thăm, tặng quà 12 người có công với cách mạng và gia đình chính sách tiêu biểu nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025).
Liên thông dữ liệu là "chìa khóa vàng" để vận hành hiệu quả chính quyền 2 cấp

Liên thông dữ liệu là "chìa khóa vàng" để vận hành hiệu quả chính quyền 2 cấp

Theo tinh thần quyết liệt, chỉ bàn làm không bàn lùi của Thủ tướng, thành phố Hà Nội quyết tâm và cam kết với Trung ương, Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Nội vụ nhận những mô hình thí điểm, những mô hình trong quy định chưa có tiền lệ.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài thăm hỏi các thương binh, gia đình liệt sĩ

Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài thăm hỏi các thương binh, gia đình liệt sĩ

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), chiều 24/7, đồng chí Bùi Thị Minh Hoài - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đã đi thăm, tặng quà một số thương binh, gia đình liệt sĩ trên địa bàn Thành phố.
Thành phố Hà Nội hỗ trợ tỉnh Nghệ An 5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả của cơn bão Wipha

Thành phố Hà Nội hỗ trợ tỉnh Nghệ An 5 tỷ đồng để khắc phục hậu quả của cơn bão Wipha

Trước những ảnh hưởng của cơn bão số 3 (Wipha) đối với Nhân dân tỉnh Nghệ An, thành phố Hà Nội đã quyết định hỗ trợ 5 tỷ đồng để các hộ dân trên địa bàn tỉnh khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống.
Phường Chương Mỹ thăm, tặng quà các gia đình chính sách

Phường Chương Mỹ thăm, tặng quà các gia đình chính sách

Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), phường Chương Mỹ đã tổ chức các đoàn công tác đến thăm hỏi, động viên và trao quà tới các gia đình chính sách, thân nhân liệt sĩ, thương binh, bệnh binh và Mẹ Việt Nam Anh hùng trên địa bàn.
Quốc Oai tổ chức chuỗi hoạt động tri ân ý nghĩa dịp 27/7

Quốc Oai tổ chức chuỗi hoạt động tri ân ý nghĩa dịp 27/7

Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Quốc Oai, đã tổ chức chuỗi hoạt động ý nghĩa với chủ đề "Uống nước nhớ nguồn - Đền ơn đáp nghĩa".
Xem thêm
Phiên bản di động