Liên hoan ca trù Hà Nội lần thứ Ba năm 2022: Góp phần gìn giữ di sản ca trù

Tiếp nối thành công của Liên hoan Tài năng trẻ Ca trù Hà Nội năm 2016 và năm 2019, Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ Ba - năm 2022 do Sở Văn hoá và Thể thao Hà Nội tổ chức với sự tham gia của 12 nhóm, câu lạc bộ Ca trù trên địa bàn Hà Nội (trong đó có các nhóm mới như nhóm Ca trù Đại học FPT, nhóm Triều Xương) và một số thí sinh tự do với số lượng là 48 thí sinh dự thi phần thi cá nhân và 6 tiết mục múa hát tập thể.

Tiết mục của Câu lạc bộ Ca trù Hà Nội tại Liên hoan.

Có mặt tại Liên hoan, Nghệ nhân Nhân dân Ngô Văn Đảm 94 tuổi, người vừa được phong tặng danh hiệu năm nay, bày tỏ vui mừng khi Thành phố đã quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Ca trù trên địa bàn Hà Nội. Nghệ nhân Nhân dân Ngô Văn Đảm cho biết, quê ông ở thôn Cao Bạt, xã Nam Cao, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình, vốn là cái nôi của Ca trù.

Năm lên 6 tuổi, ông đã tiếp xúc với trống cơm, 8 tuổi đã kéo được nhị, lên 9 tuổi thạo trống chầu. Sau khi đi bộ đội về Hà Nội sinh sống, ông thường đến nhà Nghệ sĩ Nhân dân Quách Thị Hồ, bậc thầy về Ca trù để theo học. Thông thạo đàn bầu, đàn đáy, đàn nhị, đàn nguyệt và có vốn hiểu biết sâu sắc về ca trù, chèo, xẩm, quan họ, chầu văn, ông được đánh giá là “kho tư liệu sống” của âm nhạc dân tộc. Dù tuổi đã cao nhưng Nghệ nhân Nhân dân Ngô Văn Đảm vẫn nỗ lực truyền nghề cho thế hệ sau.

Theo bà Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý Di sản văn hoá, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, nội dung Liên hoan Ca trù Hà Nội 2022 bám sát với tình hình, thực trạng hoạt động của các Câu lạc bộ, tạo điều kiện để các tài năng của Câu lạc bộ Ca trù và các cá nhân yêu thích Ca trù trên địa bàn Hà Nội thể hiện khả năng, giao lưu học hỏi, tăng cường chuyên môn để đẩy mạnh hiệu quả hoạt động bảo vệ, thực hành di sản. Thí sinh tham dự Liên hoan trong độ tuổi từ 5 tuổi (trong nhóm múa) đến 83 tuổi đến từ các Câu lạc bộ Ca trù trên địa bàn Thành phố hoặc sinh hoạt tự do. Tổng số người tham gia Liên hoan (bao gồm cả người hỗ trợ các phần thi cho thí sinh) là hơn 140 người.

Năm nay, ngoài những tiêu chí chấm giải chung về trang phục, không gian biểu diễn, sự hòa hợp ăn ý, tiêu chí riêng đối với mỗi hạng mục dự thi cũng được chú trọng đặc biệt. Theo đó, tiêu chí đúng lề lối, thể cách luôn được đề cao với tất cả các hạng mục. Liên hoan năm nay tiếp tục có sự phân loại thí sinh theo độ tuổi để có mức đánh giá công bằng nhất. Liên hoan Ca trù Hà Nội 2022 tìm kiếm các đào nương, kép đàn, trống chầu tài năng, tiếp bước các thế hệ cha ông duy trì, bảo vệ và phát huy giá trị Ca trù Hà Nội.

“Theo đánh giá của Hội đồng thẩm định, các tiết mục tham dự Liên hoan năm nay có nội dung đề tài phong phú, đa dạng. Các nhóm, Câu lạc bộ đã rất nhiệt tình tham dự Liên hoan, có sự luyện tập nghiêm túc. Điều đáng mừng là có những tiết mục được trình diễn bởi 3 thế hệ trong 1 gia đình”, Trưởng phòng Quản lý Di sản văn hoá cho hay.

Năm 2009, Ca trù được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp, từ đó đã thu hút được đông đảo sự quan tâm của người dân, khẳng định giá trị nghệ thuật độc đáo, quý báu mà cha ông để lại cũng như báo động về sự mai một của Ca trù. Năm 2022, có 66 nghệ nhân trong lĩnh vực Di sản văn hóa phi vật thể thành phố Hà Nội được Chủ tịch nước ký Quyết định phong tặng và truy tặng, trong đó có 11 Nghệ nhân Nhân dân và 55 Nghệ nhân Ưu tú. Loại hình Nghệ thuật trình diễn dân gian Ca trù có tới 9 nghệ nhân được phong tặng với 3 Nghệ nhân Nhân dân, 6 Nghệ nhân Ưu tú. Đây là kết quả cho thấy Nghệ thuật trình diễn dân gian Ca trù trên địa bàn thành phố Hà Nội đã đạt được những kết quả đáng mừng, Ca trù Hà Nội đã dần từng bước ra khỏi tình trạng bảo vệ khẩn cấp, góp phần quan trọng trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa Ca trù. /.