Để trả lại môi trường sống trong lành cho người dân xã Thụy Lâm và xã Vân Hà (huyện Đông Anh), đề nghị chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng của huyện Đông Anh cần phối hợp chặt chẽ với các địa phương của tỉnh Bắc Ninh - nơi có các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm, tăng cường kiểm tra, ngăn chặn và sớm có biện pháp xử lý, giải quyết triệt để tình trạng trên…

Tình trạng ô nhiễm môi trường ở xã Thụy Lâm, xã Vân Hà do việc đốt phế liệu, rác thải công nghiệp ở thôn Quan Độ (xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh) đã diễn ra lâu nay. Được biết, các cấp chính quyền địa phương thuộc Hà Nội và Bắc Ninh đều đã chủ động vào cuộc ngăn chặn. Thế nhưng, đến bao giờ mới hết cảnh bị ô nhiễm môi trường vẫn đang là bài toán chưa tìm được lời giải.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) xã Thụy Lâm Nguyễn Văn Thu thông tin, trước đây, tình trạng đốt rác thải phế liệu của người dân thôn Quan Độ diễn ra rất nhiều và thường xuyên. Tuy nhiên, khoảng 1, 2 năm trở lại đây, tình trạng đốt rác thải đã giảm xuống đáng kể. Đặc biệt, thời gian qua, sau khi tỉnh Bắc Ninh làm nghiêm việc dẹp bỏ các lò tái chế nhôm phế liệu thì xuất hiện việc người dân bắt đầu chạy sang xung quanh, kể cả trên địa bàn xã Thụy Lâm để bắt đầu nấu nhôm trộm, trái phép. “Chúng tôi cũng đã trông ngày trông đêm để xử lý triệt để. Hiện nay, trên địa bàn xã không còn việc nấu nhôm trái phép nữa”, ông Thu thông tin.

Chia sẻ thêm về công tác phối hợp xử lý ô nhiễm môi trường, ông Vũ Văn Thu - Phó Chủ tịch UBND xã Thụy Lâm, cho biết, xã có 11 thôn với gần 22.000 nhân khẩu và 5,4 nghìn hộ dân. Những năm qua, việc ô nhiễm môi trường do ảnh hưởng từ việc đốt rác thải thôn Quan Độ ảnh hưởng trực tiếp tới khoảng 2,5 nghìn hộ dân xã Thụy Lâm, chủ yếu tập trung ở thôn Khu 5, Khu 6. Cũng theo ông Thu, trước kia, việc đốt các loại rác phế liệu, rác thải công nghiệp rất là nhiều. Thậm chí, có thời điểm, rác đốt sáng rực cả một bầu trời, ngọn lửa cháy cao bằng một ngôi nhà ba tầng, đứng từ xa còn nhìn thấy. Chính việc đốt rác thải công nghiệp này đã gây ra nhiều khói, bụi, theo hướng gió bay về phía xã Thụy Lâm.

Thời gian qua, xã Thụy Lâm cũng đã thường xuyên phối hợp với xã Văn Môn (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh), đã có công văn để phối hợp xử lý, tuy nhiên tình trạng đổ, đốt phế liệu không dứt điểm được. Chính quyền xã đã phối hợp với lực lượng an ninh thôn và bên xã Văn Môn để triển khai xử lý, hạn chế tình trạng đổ, đốt rác thải không đúng nơi quy định. “Khoảng 1 năm gần đây, xã Văn Môn và xã Thụy Lâm đã phối hợp rất nhiều để xử lý ngay khi người dân bên Văn Môn tập kết ra để chuẩn bị đốt. Chúng tôi cũng đã kịp thời bắt quả tang, ngăn cản, dập lửa ngay, có biên bản phối hợp giữa 2 bên để xử lý. Tuy nhiên, hiệu quả chưa được cao, dẫn đến tình trạng kéo dài nhiều năm, chưa xử lý được dứt điểm”, Phó Chủ tịch UBND xã Thụy Lâm cho biết.

Còn tại xã Vân Hà, Phó Chủ tịch UBND xã Vân Hà Nguyễn Văn Nhuẩn nhấn mạnh, từ nhiều năm nay, tình trạng đốt phế thải, chất thải công nghiệp tại xã Văn Môn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sản xuất của người dân xã Vân Hà nói riêng và huyện Đông Anh nói chung. Hiện nay, trên địa bàn xã Vân Hà, thôn Vân Điềm chịu ảnh hưởng nhiều nhất, khoảng 2.600 hộ dân thường xuyên chịu ảnh hưởng.

“Việc này, UBND xã và ban lãnh đạo thôn cũng đã nắm bắt tình hình, đề xuất cấp trên; trong các cuộc tiếp xúc cử tri, các kì họp cũng đã đề nghị các cấp có thẩm quyền ngăn chặn, không cho người dân đốt phế liệu bừa bãi. Tuy nhiên, việc triển khai chưa triệt để, do vậy tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn tiếp tục xảy ra. Trong thời gian tới, chúng tôi tiếp tục kiến nghị, phối hợp tuyên truyền đến nhân dân nhằm đảm bảo môi trường cho người dân”, ông Nhuẩn chia sẻ.

Để tiếp tục tìm hiểu sự việc, chúng tôi tìm về xã Văn Môn (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). Theo ông Nguyễn Công Đoàn - Phó Chủ tịch UBND xã Văn Môn, vấn đề đốt rác thải nơi giáp ranh giữa xã Văn Môn và các xã Thụy Lâm, Vân Hà liên quan trực tiếp đến thôn Quan Độ (xã Văn Môn). Đặc thù của thôn Quan Độ là làng nghề thu gom phế liệu, và điểm tập kết đổ, đốt rác thải theo như phản ánh là tự phát, không đúng nơi quy định.

“Sau khi nhiều lần các xã bạn phản ánh đến cơ quan chức năng hoặc phản ánh trực tiếp đến xã Văn Môn, dưới sự chỉ đạo của huyện Yên Phong, UBND xã Văn Môn cũng đã giao lực lượng tuần tra, xử lý vi phạm các trường hợp đổ, đốt chất thải không đúng nơi quy định. Cũng đã có trường hợp, UBND xã và lực lượng Công an xã đã tịch thu tang vật, tổ chức mua máy bơm dập lửa…”, ông Đoàn thông tin.

Cũng theo ông Đoàn, trên địa bàn xã Văn Môn hiện nay có 5 thôn, các điểm tập kết chỉ là tập kết rác thải sinh hoạt, còn rác thải công nghiệp, UBND xã Văn Môn cũng đã chỉ đạo các hộ tại làng nghề, kí cam kết, đề nghị các hộ không đổ, đốt bừa bãi ra môi trường. Tại làng nghề, cũng đã có các đơn vị đi thu gom, xử lý các loại rác thải công nghiệp này rồi. Tuy nhiên, tình trạng đổ, đốt rác thải công nghiệp vẫn diễn ra, bởi một số hộ lợi dụng ban đêm không có lực lượng tuần tra để tìm cách đổ và đốt trộm. UBND xã Văn Môn cũng đã chỉ đạo lực lượng Công an quyết liệt trong việc đổ, đốt trộm chất thải công nghiệp này.

Ông Vũ Văn Thu - Phó Chủ tịch UBND xã Thụy Lâm cho biết: Thời gian qua, xã Thụy Lâm cũng đã thường xuyên phối hợp với xã Văn Môn (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh), đã có công văn để phối hợp xử lý, tuy nhiên tình trạng đổ, đốt phế liệu không dứt điểm được. Chính quyền xã đã phối hợp với lực lượng an ninh thôn và bên xã Văn Môn để triển khai xử lý, hạn chế tình trạng đổ, đốt rác thải không đúng nơi quy định.

Theo ông Nguyễn Văn Thảo - Trưởng thôn Khu 5, xã Thụy Lâm, mặc dù thời gian qua, lãnh đạo địa phương, xã, huyện, cũng đã nhiều lần ý kiến với các cấp trên để xem xét, giải quyết nhưng cho đến nay bãi rác vẫn còn tồn tại. Năm 2023, trên địa bàn thôn Khu 5 xảy ra hiện tượng lúa cháy khô hàng loạt, khoảng 20ha người dân không được thu hoạch. Mọi người trong thôn đều cho rằng việc đốt rác phế liệu đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động nông nghiệp của người dân.

“Đặc biệt, mới đây, thành phố Hà Nội đã phê duyệt thành lập Cụm công nghiệp Thụy Lâm, nhưng vị trí của cụm công nghiệp lại nằm ngay cạnh bãi rác này. Do vậy, tôi hi vọng việc đổ, đốt trộm rác thải phế liệu được xử lý triệt để, kịp thời để khi Cụm công nghiệp đi vào hoạt động, có thể thu hút được nhiều nguồn đầu tư, cũng như thu hút được người lao động địa phương đến làm việc; tạo môi trường làm việc an toàn, sạch đẹp cho người lao động, góp phần phát triển, xây dựng địa phương ngày càng giàu, đẹp”, ông Thảo bày tỏ nguyện vọng.

Tương tự, anh Nguyễn Thế Sinh - thôn Vân Điềm cũng đề nghị huyện Đông Anh, các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội phối hợp với huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh có giải pháp căn cơ, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. “Rất mong trong thời gian tới, các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội và tỉnh Bắc Ninh cùng phối hợp, có giải pháp hiệu quả để xử lý triệt để vấn nạn ô nhiễm môi trường tại huyện Đông Anh, bảo đảm môi trường trong lành cho người dân địa phương. Tình trạng môi trường có được giải quyết thì chúng tôi mới yên tâm lao động, sản xuất; các cháu nhỏ mới được vui chơi, hít thở không khí trong lành ”, anh Sinh đề nghị.

Được biết, do đây là vấn đề ô nhiễm môi trường liên tỉnh, có tính chất phức tạp, kéo dài, UBND huyện Đông Anh, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã nhiều lần có văn bản gửi huyện Yên Phong, Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh đề nghị có giải pháp xử lý. Song đến nay, vi phạm vẫn tái diễn.

Trước đó, trả lời ý kiến cử tri sau kỳ họp thứ 17 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội về tình trạng ô nhiễm môi trường do hoạt động đốt rác thải công nghiệp tại khu vực “núi rác thải” xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của các hộ dân trên địa bàn 2 xã: Thụy Lâm và Vân Hà thuộc huyện Đông Anh, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản số 5444/STNMT-CCBVMT ngày 01/9/2015, số 6752/STNMT-CCMT ngày 20/10/2015, số 8098/STNMT-CCMT ngày 19/8/2018 báo cáo UBND Thành phố có văn bản báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị có biện pháp xử lý tình trạng đốt phế liệu gây ô nhiễm môi trường tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh.

Theo đó, ngày 25/11/2015, UBND Thành phố đã có văn bản số 8425/UBND-TNMT gửi UBND tỉnh Bắc Ninh về việc đề nghị phối hợp chỉ đạo giải quyết tình trạng trên. Ngày 17/4/2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản số 208/TTr-TDXLĐT đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh kiểm tra, giải quyết dứt điểm vụ việc và thông báo kết quả giải quyết đến Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Ngày 28/5/2024, UBND huyện Đông Anh tiếp tục có văn bản số 1330/UBND-TNMT gửi UBND tỉnh Bắc Ninh, UBND huyện Yên Phong để phối hợp làm việc và giải quyết dứt điểm tình trạng đốt rác thải công nghiệp tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của các hộ dân trên địa bàn 2 xã: Thụy Lâm và Vân Hà thuộc huyện Đông Anh.

Do đây là vấn đề ô nhiễm môi trường liên tỉnh liên tiếp tái diễn gây bức xúc dân sinh; để giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm do đốt phế liệu tại xã Văn Môn, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, tạo điều kiện ổn định cho đời sống và sản xuất của nhân dân xã Thụy Lâm, huyện Đông Anh cũng như xã Văn Môn, huyện Yên Phong; UBND Thành phố cho biết sẽ tiếp tục có văn bản báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thành lập Đoàn kiểm tra liên tỉnh để giải quyết dứt điểm vụ việc, làm rõ trách nhiệm của các bên để tình trạng trên không tái diễn.