Khi giá đầu vào tăng cao

Để mức lương tối thiểu, đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu, tại một  phiên họp liên quan quan đến vấn đề tiền lương, Chính phủ quyết tâm thực hiện lộ trình tăng lương theo hướng cơ bản năm 2016 lương tối thiểu phải đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu.

Tuy nhiên, vào những tháng  đầu năm 2015, khi lộ trình tăng lương vẫn chưa thực hiện đồng bộ (mới thực thi cho một số nhóm đối tượng ưu tiên), thì giá một số mặt hàng đầu vào liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp như điện, xăng dầu đã điều chỉnh tăng giá. Điều này cho thấy, mặt bằng giá mới sẽ lại được hình thành và những người sống bằng lương vẫn đuổi sức trong cuộc đua với  giá cả trên thị trường.

Về xăng, dầu, dù những tháng qua, do giá dầu thô thế giới liên tục giảm mạnh khiến giá bán lẻ xăng, dầu trong nước cũng giảm theo nhưng khi giá dầu thô thế giới vẫn ở mức thấp, thì việc Quốc hội đồng ý nâng thuế bảo vệ môi trường qua giá xăng lên 300% từ 1.000 đồng/lít lên 3.000 đồng/lít, chỉ 1 ngày sau (11/3) Bộ Công thương đã điều chỉnh giá bán lẻ xăng tăng 1.600 đồng/lít.

Câu hỏi đặt ra, nếu tới đây, giá dầu thô thế giới vượt ngưỡng 80 USD/thùng, giá bán lẻ xăng, dầu sẽ còn tăng bao nhiêu. Tương tự, từ 16/3 các hộ sử dụng điện sẽ phải trả thêm 7,5%. Giá điện tăng, không chỉ người tiêu dùng phải mất thêm tiền sử dụng điện, mà quan trọng hơn DN sẽ không thể tăng lương cho người lao động để giảm tối đa kinh phí đầu vào. Và hơn hết, hàng hóa trên thị trường cũng sẽ tăng lên theo giá xăng, giá điện. Đấy là chưa kể đến giá viện phí đã điều chỉnh.

Từ những mặt hàng quan trọng trên thị trường điều chỉnh theo hướng tăng như hiện nay, làm một phép thử về mức thu nhập của người làm công ăn lương, chúng ta sẽ thấy những khó khăn đang chờ đón họ. Ví dụ, một  viên chức, công chức có hệ số lương 2,34 hoặc bậc 3, lương hàng tháng khoảng 2,7 – 3,2 triệu đồng.

Nếu cả thu nhập thêm, tổng thu hàng tháng khoảng 5 triệu đồng. Mức thu nhập này, những ai phải thuê nhà, coi như thuộc diện khó khăn; người không phải thuê nhà thì chi tiêu cũng phải tằn tiện mới đủ. Còn với công nhân lao động, khi giá xăng, điện tăng, chi phí giá thuê nhà và sinh hoạt cũng tăng theo.

Một chuyên gia về lao động, tiền lương, đồng thời chuyên nghiên cứu về công nhân cho rằng, khi mức điều chỉnh tiền lương còn nhỏ giọt như hiện nay do ngân sách hạn hẹp, thì việc giá cả các loại dịch vụ, đầu vào thiết yếu như y tế, điện, xăng… tăng  sẽ khiến mục tiêu cải cách tiền lương tối thiểu đáp ứng nhu cầu sống tối thiểu ngày càng xa, trước mắt có hàng triệu công chức, viên chức, công nhân lao động sẽ gặp khó khăn.

Theo nhận định của các chuyên gia, việc điều chỉnh giá các loại hàng hóa, dịch vụ tăng lên sẽ làm chỉ số giá tiêu dùng tăng từ 2% trở lên.

Hà Lê