"Hoa Nhài" Tràng An mãi thơm…

Tự hào mô hình văn hóa mang tên “Công đoàn”

Được triển khai theo Thông tư 08/2014/TT-BVHTTDL và Chương trình 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội, mô hình "Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa" đã tạo ra 67 Trung tâm Hoạt động Văn hóa Công nhân trên toàn thành phố, 35 cụm văn hóa - thể thao và 354 tủ sách pháp luật tại các khu tập thể công nhân. Những con số này không chỉ thể hiện quy mô mà còn cho thấy sự đa dạng trong các mô hình văn hóa được xây dựng.

Công ty Cổ phần Hãng Sơn Đông Á quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động.

Đặc biệt, Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội đã phối hợp với các Công đoàn cơ sở trực thuộc để triển khai các mô hình sáng tạo như "Không gian văn hóa Hồ Chí Minh", "Góc nghỉ công đoàn", "Không gian xanh và góc nghỉ công đoàn", và "Nhà nghỉ lưu động cho công nhân môi trường". Những sáng kiến này đã tạo nên môi trường làm việc không chỉ hiệu quả mà còn thấm đượm tính nhân văn và giá trị văn hóa truyền thống. Thành quả đáng chú ý nhất là hơn 480.000 đoàn viên, công nhân lao động đã tham gia vào các hoạt động văn hóa - thể thao do công đoàn tổ chức trong năm 2024, cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của mô hình này trong cộng đồng lao động.

Để đạt được danh hiệu "Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa", các tổ chức phải đảm bảo 100% cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đạt danh hiệu "Lao động tiên tiến" trở lên. Điều này đòi hỏi sự cam kết cao trong việc xây dựng phong cách, tác phong làm việc nền nếp, khoa học. Các tiêu chí nghiêm ngặt bao gồm: Không có tệ nạn xã hội, môi trường làm việc không khói thuốc, triển khai lối sống văn minh, môi trường văn hóa cơ quan, tuân thủ nội quy, quy trình làm việc và cải cách hành chính. Đồng thời, các cơ quan phải duy trì văn phòng "xanh - sạch - đẹp" và thực hiện đầy đủ các chỉ tiêu sản xuất, kinh doanh. Kết quả là một hệ thống hành chính hoạt động hiệu quả với tỷ lệ thành công 99,9% trong việc công nhận các tổ chức đạt chuẩn văn hóa (2.780 trong tổng số 2.784 hồ sơ đăng ký), thể hiện chất lượng cao của quá trình triển khai.

Ngay sau khi Thành ủy ban hành Chương trình số 06-CTr/TU ngày 17/3/2021 về "Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh", Liên đoàn Lao động Thành phố đã nghiêm túc triển khai, đưa vào Chương trình công tác và kế hoạch hoạt động. Ban Thường vụ

Liên đoàn Lao động Thành phố đã ban hành Kế hoạch số 22/KH-LĐLĐ ngày 14/12/2022 để hướng dẫn các cấp Công đoàn Thủ đô thực hiện từ năm 2023.

Sự tích cực tham gia của các cấp Công đoàn thể hiện qua số liệu ấn tượng: Từ năm 2023 đến nay, đã có 3.816 đơn vị đăng ký công nhận danh hiệu "Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa", trong đó giai đoạn 2023-2027 là 3.059 đơn vị và giai đoạn 2024-2028 là 757 đơn vị. Kết quả thẩm định hồ sơ cho thấy 45 Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã tiến hành kiểm tra, thẩm định và đề nghị công nhận 2.784 hồ sơ, bao gồm 540 cơ quan, 1.865 đơn vị và 379 doanh nghiệp. Đáng chú ý, 44/45 Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đã vượt tỷ lệ được giao, chứng tỏ sự nhiệt tình và cam kết cao trong việc thực hiện chương trình.

Sức sống mãnh liệt 2 Bộ quy tắc ứng xử

“Điểm sinh hoạt Công đoàn” tại trường THCS Nam Từ Liêm giúp cán bộ, nhân viên thư giãn sau những giờ lên lớp.

Đặc biệt, hai Bộ Quy tắc ứng xử được ban hành năm 2017 đã trở thành nền tảng vững chắc cho sự chuyển đổi văn hóa toàn diện. Quy tắc ứng xử cho cán bộ, công chức, viên chức và Quy tắc ứng xử nơi công cộng đã tạo nên khuôn khổ hành vi chuẩn mực, chuyên nghiệp. Hai Bộ Quy tắc ứng xử đã được đưa vào chỉ tiêu thực hiện, là một trong những tiêu chuẩn đánh giá, bình xét "Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa".

Sau 7 năm triển khai, hơn 30.000 cuốn cẩm nang đã được phát hành, hàng nghìn bài viết, chuyên mục được xuất bản, gần 40 hội thảo, cuộc thi được tổ chức, tạo nên hàng trăm mô hình hiệu quả và điển hình trên khắp thành phố. Các quy tắc đã quy định rõ về giờ giấc làm việc, trang phục chỉnh tề, đeo thẻ tên trong giờ hành chính, tiết kiệm tài sản công, cấm cờ bạc và tệ nạn xã hội. Đối với nơi công cộng, quy tắc yêu cầu tôn trọng không gian chung, hỗ trợ người khuyết tật, phụ nữ có thai, người cao tuổi và trẻ em, bảo vệ môi trường và cảnh quan.

Các cấp Công đoàn Thủ đô đã tích cực hưởng ứng phong trào thi đua "Cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở giai đoạn 2019 - 2025" theo Quyết định 733/QĐ-TTg ngày 14/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ gắn với việc thực hiện tốt quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thành phố Hà Nội.

Phấn đấu mỗi cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp là một địa chỉ văn hóa, các cấp Công đoàn đã xây dựng các mô hình văn hóa tiêu biểu về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội gắn với việc thực hiện quy tắc ứng xử nơi công cộng. Tiếp tục phát huy hiệu quả phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", gắn các hoạt động phát triển văn hóa, xây dựng đội ngũ công nhân viên chức lao động Thủ đô thanh lịch, văn minh với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Thực hiện Quyết định 3435/QĐ-UBND ngày 22/9/2022 của UBND thành phố Hà Nội về việc phê duyệt Đề án "Xây dựng Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân tại các doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất, nơi có đông công nhân lao động cư trú tập trung giai đoạn 2021 - 2025", năm 2024 đã thành lập mới 6 Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân, nâng tổng số Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân toàn thành phố lên 67 Điểm.

Trong nỗ lực nâng cao trình độ văn hóa và pháp luật cho người lao động, năm 2024 đã thành lập mới 10 Tủ sách Công đoàn, khai thác và quản lý hiệu quả 354 Tủ sách pháp luật tại Khu nhà trọ công nhân, trên 2.000 Tủ sách pháp luật tại các doanh nghiệp. Các tủ sách được bổ sung thường xuyên các tài liệu tuyên truyền, tờ gấp các loại để tuyên truyền về pháp luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật phòng chống HIV/AIDS, ma túy, mại dâm, sách, báo của Công đoàn, Bản tin sinh hoạt Công đoàn cơ sở.

Hệ thống văn hóa cơ sở được duy trì vững chắc với 92 Tổ tự quản các khu nhà trọ công nhân, 67 điểm sinh hoạt văn hóa công nhân và 35 Cụm văn hóa thể thao. Từng bước xây dựng các thiết chế văn hóa tại cơ sở, góp phần nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho đội ngũ công nhân viên chức lao động Thủ đô.

Nhiều đơn vị đã có các hoạt động mang tính sáng tạo, triển khai mô hình mới như: Mô hình "Không gian văn hóa Hồ Chí Minh", sáng tác ca khúc mới về Công đoàn Thủ đô chào mừng 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam; mô hình "Góc thư giãn Công đoàn"; mô hình "Điểm sinh hoạt công nhân"; mô hình "Điểm sinh hoạt Công đoàn"; mô hình "Không gian xanh, Góc thư giãn Công đoàn"; mô hình "Phúc lợi đoàn viên công đoàn"; mô hình "Đường hoa công đoàn"; mô hình "Nhà nghỉ lưu động cho công nhân môi trường"…

Mô hình doanh nghiệp văn hóa toàn diện

Trong số những mô hình điển hình triển khai thành công chương trình này, Công ty TNHH Dược phẩm Hoa Linh và Công ty Cổ phần Hãng Sơn Đông Á đã trở thành những minh chứng sống động cho hiệu quả của việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

Tại Hoa Linh, tổ chức Công đoàn luôn đóng vai trò then chốt trong việc định hình và lan tỏa văn hóa doanh nghiệp. Không chỉ là tổ chức đại diện quyền lợi người lao động, Công đoàn còn là cầu nối giữa ban lãnh đạo và nhân viên, góp phần xây dựng môi trường làm việc đoàn kết, nhân văn và bền vững. Công đoàn Công ty thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa - thể thao đa dạng như giải bóng đá nội bộ, hội thi văn nghệ, các chuyến dã ngoại, lễ kỷ niệm ngày truyền thống. Những hoạt động này không chỉ giúp cán bộ công nhân viên thư giãn sau giờ làm việc mà còn tăng cường sự gắn bó, tạo nên văn hóa nội bộ đặc trưng - nơi mọi người cùng chia sẻ và cùng phát triển.

Công ty TNHH Hoa Linh đã phối hợp với Công đoàn triển khai nhiều chính sách phúc lợi toàn diện bao gồm hỗ trợ khó khăn đột xuất cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn, tổ chức khám sức khỏe định kỳ đảm bảo sức khỏe cho toàn thể nhân viên, tặng quà dịp lễ, Tết thể hiện sự quan tâm của công ty đến đời sống của người lao động, cùng các hoạt động thiện nguyện, an sinh xã hội như hỗ trợ người dân vùng lũ, tổ chức hiến máu tình nguyện, trồng cây xanh. Đặc biệt, Công đoàn còn phát động các phong trào thi đua trong công nhân lao động, phối hợp công tác tuyên truyền giáo dục người lao động thực hiện tốt kỷ luật lao động, tuân thủ quy định, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và giữ gìn văn hóa doanh nghiệp.

Để nâng cao đời sống tinh thần cho người lao động, tổ chức Công đoàn Công ty đã đầu tư xây dựng "Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân" với hội trường đa năng diện tích trên 108m2. Không gian này được thiết kế để tổ chức các hoạt động văn hóa - thể thao như đọc sách, báo, bóng bàn, yoga, tổ chức hội họp, sinh hoạt chuyên đề, nói chuyện thời sự, tổ chức các hoạt động văn hóa - văn nghệ đa dạng, tổ chức các lớp tuyên truyền cho công nhân lao động và tạo không gian tập thể hình, thể dục thẩm mỹ, chơi bóng bàn.

Ông Nguyễn Thành Trung - Phó Tổng giám đốc phụ trách sản xuất cho biết: "Cán bộ, công nhân viên tại Nhà máy Dược phẩm Hoa Linh vô cùng vui mừng khi có "Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân". Đây sẽ là nơi tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao giúp công nhân, người lao động được hưởng thụ và sáng tạo thêm những giá trị văn hóa, rèn luyện nâng cao thể chất, sức khỏe, đem đến những giá trị tinh thần, niềm tin và sự gắn bó với doanh nghiệp để lao động với năng suất, chất lượng tốt hơn."

Trong khi đó, Công ty Cổ phần Hãng Sơn Đông Á đã xây dựng hệ thống văn bản quản lý toàn diện với đầy đủ các quy chế, quy tắc tạo thành quy chuẩn trong hoạt động bao gồm Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa trong công ty, nội quy lao động, quy chế tuyển dụng lao động, quy chế cấp phát phương tiện bảo hộ, quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế lương - thưởng và quy chế quản lý và sử dụng tài sản. Hệ thống này tạo nên môi trường lao động văn minh, chuyên nghiệp với 100% cán bộ nhân viên cam kết thực hiện nếp sống văn minh nơi công sở.

Ông Nguyễn Văn Nam - Chủ tịch Công đoàn Công ty Hãng sơn Đông Á cho biết: "Bộ Quy tắc ứng xử văn hóa được toàn bộ đoàn viên công đoàn nghiêm túc thực hiện. Các nhân viên công ty chấp hành tốt quy tắc này nên trong thực hiện công việc cũng như giao tiếp hàng ngày luôn thể hiện sự văn minh, lịch sự, trang phục gọn gàng phù hợp với môi trường công tác. Công ty không chấp nhận việc túm tụm nói xấu cá nhân, gây mâu thuẫn nội bộ. Mọi mâu thuẫn cá nhân đều được ban lãnh đạo giải quyết triệt để. Văn phòng công ty luôn giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, người lao động thực hiện giao tiếp theo quy chuẩn phù hợp với văn hóa người Việt Nam".

Công ty cũng đã chăm lo toàn diện đời sống người lao động như: Tổ chức thăm hỏi đoàn viên bị đau yếu, chăm lo việc hiếu hỷ, tặng quà cho các cháu con đoàn viên nhân ngày Tết thiếu nhi 1/6 và Tết Trung thu, tặng quà chị em phụ nữ nhân Ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 và ngày 20/10. Đặc biệt, chế độ bữa ăn ca miễn phí cho tất cả người lao động và bổ sung sữa tươi trong những tháng hè nóng bức với chế độ 1 hộp sữa tươi/người/ngày.

Thành công của hai bộ quy tắc ứng xử sau 7 năm triển khai, cùng với những mô hình điển hình như Công ty TNHH Dược phẩm Hoa Linh và Công ty Cổ phần Hãng Sơn Đông Á, đã minh chứng rằng việc kết hợp giá trị truyền thống với phát triển hiện đại là con đường bền vững để xây dựng văn hóa doanh nghiệp và văn hóa xã hội.

Với kết quả ấn tượng 3.816 đơn vị đăng ký và tỷ lệ thành công 99,9% trong việc công nhận các tổ chức đạt chuẩn văn hóa, mô hình "Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa" đã trở thành một trong những chương trình thành công nhất trong việc xây dựng văn hóa làm việc tại Thủ đô. Những thành tựu này không chỉ góp phần vào việc phát triển kinh tế mà còn tạo nên bản sắc văn hóa đặc trưng của Thủ đô Hà Nội trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

Năm 2025, tổ chức Công đoàn Thủ đô đã đặt ra mục tiêu thành lập mới 8 Điểm sinh hoạt văn hóa công nhân, tiếp tục mở rộng mạng lưới tủ sách pháp luật và nâng cao chất lượng hoạt động các thiết chế văn hóa hiện có. Đồng thời, tập trung phối hợp với người sử dụng lao động xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đẩy mạnh các hoạt động văn hóa văn nghệ chào mừng các sự kiện quan trọng của Thủ đô và đất nước. Với quyết tâm cao, chương trình này hứa hẹn sẽ tiếp tục lan tỏa, góp phần xây dựng Hà Nội ngày càng văn minh, hiện đại, xứng danh Thủ đô của đất nước nghìn năm văn hiến. Thành công của mô hình không chỉ dừng lại ở những con số mà còn thể hiện qua việc thay đổi nhận thức, hành vi của hàng trăm nghìn người lao động, tạo nên một môi trường làm việc năng động, sáng tạo và nhân văn.

Thủ đô Hà Nội hiện có khoảng 9 triệu người, nếu cả khách vãng lai số lượng lên tới 10 triệu người, trong đó người lao động (công chức, viên chức, công nhân…) chiếm lượng đông đảo. Do đó nâng cao văn hóa công sở, văn hóa giao tiếp chính là góp phần nâng cao văn hóa Người Hà Nội để “Hoa nhài” Trang An mãi thơm…