Đại biểu Quốc hội: Tài năng trong hoạt động công vụ là tài năng đặc thù

Tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, thảo luận tại hội trường về dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), các đại biểu tán thành việc sửa đổi toàn diện Luật Cán bộ, công chức và đánh giá cao dự thảo Luật đã kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng liên quan đến xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức đủ phẩm chất, năng lực, uy tín; bảo đảm tính đồng bộ, liên thông trong hệ thống cán bộ, công chức từ Trung ương đến cơ sở phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.

Các nội dung của Dự thảo luật cũng đã đổi mới mạnh mẽ phương pháp tuyển dụng, đánh giá, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ, công chức trong hệ thống chính trị.

Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Theo ý kiến của các đại biểu, tài năng trong hoạt động công vụ là một loạt tài năng đặc thù, không chỉ đòi hỏi chuyên môn, kỹ năng tổ chức mà còn cần sự liêm chính, tinh thần trách nhiệm, khả năng chịu áp lực và bản lĩnh chính trị. Do đó, người có tài năng cần được phát hiện thông qua nhiệm vụ thực tiễn, có khả năng xử lý vấn đề mới, phức tạp và đặc biệt là qua kết quả tạo ra giá trị công.

Do đó, những chính sách ưu đãi không nên chỉ dừng lại ở góc độ tiền lương mà quan trọng hơn là trao cho họ cơ hội được cống hiến, được tin tưởng và được trọng dụng. Cần thiết kế một hệ thống đánh giá cán bộ, không dựa vào hình thức, đồng thời trao quyền cho người đứng đầu phát hiện, đề xuất và sử dụng người tài, đồng thời phải đi kèm với cơ chế giám sát, đánh giá khách quan.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) cho rằng, để tiếp cận và giải quyết vấn đề chính sách đối với người có tài năng, Ban soạn thảo cần nghiên cứu theo hướng quy định tài năng theo từng lĩnh vực cụ thể như khoa học công nghệ, quản lý nhà nước, pháp luật, giáo dục, y tế,… cũng như trong lĩnh vực tư và lĩnh vực công, để từ đó có một chính sách cụ thể hơn khi áp dụng.

Tại khoản 3 Điều 5, Dự thảo quy định “thu hút, trọng dụng người có tài năng làm việc trong cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý phù hợp với khả năng ngân sách và thẩm quyền quản lý cán bộ, công chức theo phân cấp”.

Còn theo đại biểu Trịnh Minh Bình (Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long), quy định này sẽ khó khả thi trên thực tế, do theo phân cấp NSNN còn khó khăn như hiện nay, thì người đứng đầu bộ, ngành trung ương, địa phương sẽ không tuyển dụng, thu hút được người tài năng vào làm việc, do không đủ nguồn kinh phí để chi trả, từ đó việc triển khai đối với nội dung này trên thực tế sẽ không đạt theo kỳ vọng của Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) khi có hiệu lực.

Đại biểu Trịnh Minh Bình phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Một số ý kiến đánh giá cao dự thảo đã bổ sung tiêu chí đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, công việc thông qua số lượng, chất lượng và tiến độ sản phẩm theo vị trí việc làm. Các đại biểu cho rằng đây là cơ sở pháp lý quan trọng để tiến tới xây dựng đội ngũ công chức có trách nhiệm và chất lượng cao.

Liên quan đến việc đánh giá hiệu suất công việc của cán bộ dựa trên chỉ số KPI, đại biểu Lê Đào An Xuân (Đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên) cho rằng, chỉ số đánh giá hiệu suất công việc bên cạnh gắn với đặc thù về vị trí việc làm phải gắn với quá trình phát triển nghề nghiệp của công chức. Vì vậy chỉ số này cần được thiết kế như tấm bản đồ thể hiện sự tiến bộ của công chức.

Đại biểu Lê Đào An Xuân cũng đề nghị, Dự thảo Luật cần quy định cơ chế trách nhiệm cá nhân cho người đứng đầu, đồng thời giao thẩm quyền xây dựng chỉ số đánh giá công chức trong phạm vi ngành, lĩnh vực, địa phương, cơ quan, gắn với vị trí việc làm, cùng với đó là cơ chế kiểm tra, giám sát độc lập kết quả đánh giá để dễ dàng cụ thể hóa và tăng tính khả thi, nhất là với các tiêu chí hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và tiêu chí sáng tạo đổi mới, dám nghĩ, dám làm trong đánh giá cán bộ, công chức.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà giải trình vấn đề đại biểu nêu. (Ảnh: QH)

Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã giải trình vấn đề đại biểu nêu liên quan đến sửa đổi các quy định để liên thông cán bộ, công chức cấp xã với cấp tỉnh, thống nhất một chế độ công vụ từ Trung ương đến cấp xã; vị trí việc làm công chức; chính sách đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ; đánh giá công chức, nguyên tắc quản lý cán bộ, công chức.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, qua thảo luận, các ý kiến phát biểu của đại biểu sôi nổi, thẳng thắn, có tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, trí tuệ, vừa thể hiện nội dung bao quát, vừa cụ thể chi tiết.

Các ý kiến tập trung vào các nội dung trọng tâm về đổi mới quản lý cán bộ, công chức, chế độ công vụ; đổi mới phương thức làm việc gắn với trách nhiệm của cán bộ, công chức; liên thông cán bộ, công chức cấp xã với cấp tỉnh; đổi mới quản lý cán bộ,công chức, chính sách đối với cán bộ,công chức nhất là cán bộ, công chức là người dân tộc thiểu số, người có tài năng trong hoạt động công vụ; quyền và nghĩa vụ của cán bộ,công chức gắn với ngạch công chức và vị trí việc làm; đánh giá cán bộ, công chức, xử lý kỷ luật cán bộ, công chức và nhiều nội dung quan trọng khác…

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu kết luận phiên họp. (Ảnh: QH)

Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo luật, đồng thời phân tích, đánh giá, làm sâu sắc hơn nhiều nội dung, góp ý nhiều ý kiến thiết thực, cụ thể để tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật, đảm bảo tính đồng bộ của hệ thống pháp luật.

Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo tổng hợp đầy đủ ý kiến đại biểu Quốc hội gửi Chính phủ, các cơ quan liên quan nghiên cứu tiếp thu, giải trình; đề nghị Bộ Nội vụ khẩn trương phối hợp với thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội và các cơ quan liên quan để nghiên cứu, tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và hoàn thiện dự thảo luật, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.

Hoàng Phúc