Đăng ký khai sinh, kết hôn: Hết thời “khốn khổ” vì thủ tục

Đảm bảo các điều kiện về hạ tầng, kỹ thuật

Bộ Tư pháp cũng đề nghị đảm bảo các điều kiện về hạ tầng, kỹ thuật, triển khai kết nối giữa hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của địa phương với hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung của Bộ Tư pháp để tiếp nhận, giải quyết các thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân đúng quy định. Đồng thời, trường hợp người yêu cầu đã nộp bản điện tử Giấy chứng sinh hoặc cơ quan đăng ký hộ tịch đã khai thác được dữ liệu điện tử có ký số của Giấy chứng sinh thì không phải nộp bản giấy.

Công dân làm thủ tục hành chính tại UBND phường.

Cũng theo Nghị định số 07/2025/NĐ-CP, người yêu cầu đăng ký hộ tịch có thể nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan đăng ký hộ tịch, gửi hồ sơ qua hệ thống bưu chính hoặc đăng ký trực tuyến theo quy định pháp luật về đăng ký hộ tịch trực tuyến...

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tư pháp về việc triển khai thực hiện các quy định của Nghị định số 07/2025/NĐ-CP, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội đã giao Sở Tư pháp và UBND các quận, huyện, thị xã phổ biến, quán triệt, triển khai thực hiện việc không yêu cầu xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em, nếu cha, mẹ trẻ em đã đăng ký kết hôn, trừ trường hợp cha, mẹ trẻ em là người nước ngoài, khi tiếp nhận yêu cầu đăng ký khai sinh.

Đồng thời, không yêu cầu công dân nộp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, trích lục ghi chú ly hôn đối với công dân Việt Nam khi tiếp nhận yêu cầu đăng ký kết hôn, mà thực hiện tra cứu thông tin về tình trạng hôn nhân của cha, mẹ trẻ em, tra cứu thông tin về tình trạng hôn nhân của người yêu cầu đăng ký kết hôn trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thành phố thông qua kết nối với Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Trường hợp không tra cứu được tình trạng hôn nhân do chưa có thông tin trong cơ sở dữ liệu thì cơ quan đăng ký hộ tịch tiến hành xác minh theo quy định tại Điểm c Khoản 3 Điều 2 Nghị định số 07/2025/NĐ-CP.

UBND Thành phố giao Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan bảo đảm các điều kiện về hạ tầng, kỹ thuật, triển khai kết nối giữa Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thành phố với Hệ thống thông tin đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung của Bộ Tư pháp để tiếp nhận, giải quyết các thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân đúng quy định.

Tạo thuận lợi cho người dân

Theo quy định trước đây, người đăng ký kết hôn phải nộp bản chính Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, người yêu cầu đăng ký khai sinh (trường hợp cha, mẹ của trẻ đã đăng ký kết hôn) phải xuất trình Giấy chứng nhận kết hôn. Còn theo quy định mới, người đăng ký kết hôn và người yêu cầu đăng ký khai sinh sẽ không cần nộp hoặc xuất trình các loại giấy tờ tương ứng nêu trên.

Ông Nguyễn Văn Vĩnh, trú tại phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội rất phấn khởi khi biết để làm thủ tục đăng ký khai sinh không cần phải nộp Giấy chứng nhận kết hôn của cha, mẹ trẻ em, nếu cha, mẹ trẻ em đã đăng ký kết hôn.

“Vợ chồng con trai tôi mới sinh cháu, vì con trai đi công tác, còn con dâu mới sinh còn yếu nên tôi sẽ đi đăng ký khai sinh cho cháu. Thật may vì thủ tục đã được đơn giản, tạo thuận lợi cho người dân hơn, tôi chỉ cần mang theo Giấy chứng sinh và giấy tờ tùy thân là có thể làm khai sinh, thẻ bảo hiểm y tế cho cháu. Tôi mong thời gian tới các thủ tục hành chính sẽ được đơn giản hơn nữa, người dân chúng tôi chỉ cần xuất trình Căn cước công dân là tra cứu được đủ thông tin cá nhân”, ông Vĩnh chia sẻ.

Chị Nguyễn Thị Ánh Tuyết, công chức tư pháp hộ tịch phường Quán Thánh, quận Ba Đình cho hay, việc giải quyết thủ tục đăng ký khai sinh mà không yêu cầu công dân xuất trình Giấy đăng ký kết hôn với cha, mẹ trẻ đã đăng ký kết hôn đã được thực hiện từ cuối năm 2024 theo quy trình liên thông thủ tục hành chính. Với những trường hợp công dân đăng ký kết hôn ở đâu thì đăng ký khai sinh cho con ở đấy, sẽ có những thuận lợi nhất định.

Với việc không yêu cầu công dân nộp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, trích lục ghi chú ly hôn đối với công dân Việt Nam khi tiếp nhận yêu cầu đăng ký kết hôn, một số cán bộ tư pháp hộ tịch cấp phường chia sẻ, để đơn giản thủ tục này, cần có dữ liệu cơ sở hộ tịch, Cơ sở dữ liệu dân cư “sống, sạch, đủ”, được cập nhật mới nhất, để vừa đảm bảo minh bạch thông tin, vừa thuận lợi cho công chức thực hiện.

Theo quy định, trong trường hợp không tra cứu được tình trạng hôn nhân do chưa có thông tin trong Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thì cơ quan đăng ký hộ tịch đề nghị UBND cấp xã nơi người yêu cầu thường trú/nơi đã đăng ký kết hôn xác minh, cung cấp thông tin. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu xác minh, UBND cấp xã nơi nhận được đề nghị xác minh có trách nhiệm kiểm tra, xác minh và gửi kết quả về tình trạng hôn nhân của người đó.

Tuy nhiên, một số cán bộ tư pháp hộ tịch cấp phường chia sẻ, trong những tình huống không đủ thông tin để tra cứu mà cần phải xác minh, thì việc xác minh trong 3 ngày làm việc với các trường hợp ở tỉnh xa sẽ khó đảm bảo đúng thời hạn...

Phương Thảo