Loay hoay xử lý nhạc “tặc”

Nhạc “tặc” hoành hành

Sơn Tùng M-Tp đang là cái tên gây ầm ĩ nhất trong thời gian qua với nghi án đạo nhac. Hội Âm nhạc Việt Nam với các nhạc sĩ: Phó Đức Phương, Đỗ Bảo, Võ Thiện Thanh… đã phân tích ca khúc “Chắc ai đó sẽ về” và kết luận đây là một sản phẩm đạo nhạc. Tuy chưa có kết luận chính thức từ phía Cục Bản quyền về việc “Chắc ai đó sẽ về” có sao chép nhạc phẩm “Because I miss you” hay không nhưng Sơn Tùng đã đánh mất đi niềm tin của công chúng. Không chỉ đánh mất hình ảnh của riêng mình, việc kết tội Sơn Tùng những ngày qua của dư luận còn làm ảnh hưởng đến ê kíp làm phim “Chàng trai năm ấy”. Đây là bộ phim điện ảnh đầu tiên mà Sơn Tùng đóng vai chính và phụ trách sáng tác, trình bày ca khúc nhạc phim đã chính thức lùi ngày công chiếu.

Việc đạo nhạc không phải là vấn đề mới, mà nó đã tồn tại như một điều cố hữu trong làng nhạc Việt. Không chỉ ca sĩ trẻ như Sơn Tùng, ngay cả một số nhạc sĩ cây đa cây đề cũng dính nghi án đạo nhái. Điển hình như ca khúc “Niềm tin chiến thắng” của nhạc sĩ Lê Quang có sự giống đến ngạc nhiên với “When a child is born”, hay “Ước gì” – ca khúc góp phần làm nên tên tuổi Mỹ Tâm của nhạc sĩ Võ Thiện Thanh cũng từng xôn xao việc nhái “Night prayer” - trong album “Love song & Lullabies” của Jim Brickman. Rồi nhạc sĩ Quốc Bảo có “Tình ca “giống với” Addicted to you” - Utada Hikaru. Năm 2004 ca khác “Tình thôi xót xa” của nhạc sỹ Bảo Chấn làm rúng động dư luận khi bị phát hiện là đạo nhạc…

Không chỉ đau đầu về nạn đạo nhạc, mới đây, tại hội thảo bàn về đạo đức xã hội trong văn học, nghệ thuật diễn ra tại TP.HCM từ ngày 11 đến 12/11, nhiều chuyên gia âm nhạc tỏ ra lo lắng về vấn đề nhạc “rác”. Công chúng đang phải căng tai để nghe những ca từ gây sốc như: “Có một điều mà anh đã từng nói với em…Anh có một sở thích kì lạ là ăn thịt thỏ…Á! Nhưng mà anh chưa có cơ hội bỏ em vào nồi …Là tại vì anh đã lỡ yêu em mất rồi…” - bài hát “Thỏ con chiên bánh” do Kalentine và Phoebe Bảo Ngọc trình bày hay “Con trai bây giờ í hả, 100 đứa thì 99 đứa không đàng hoàng, còn một đứa không đàng hoàng là gay, a ha!” – bài hát Con gái thời nay…

Một bài toán khó

Chính sự lên ngôi của công nghệ thông tin khiến cho giới trẻ tiếp cận dễ dàng và dễ dãi hơn với nghệ thuật. Nhạc chế, nhạc lai căng, bắt chước, sao chép đang khuynh đảo thị trường âm nhạc nước nhà, làm méo mó đi giá trị nghệ thuật vốn có.

Bàn về “Chàng trai năm ấy” của Sơn Tùng, có nhiều nhạc sĩ đưa ra ý kiến trái chiều nhau. Tuy những nhạc sĩ trong Hội Âm nhạc Việt Nam khẳng định Sơn Tùng đạo nhạc thì nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng và nhạc sĩ Thế Bảo lại khác. Nhạc sĩ Thế Bảo nhận định giai điệu và lời bài hát ca khúc “Chắc ai đó sẽ về” và “Because I miss you” không giống nhau. Cả hai chỉ giống nhau ở nhịp 6/8 và vòng hoà âm, nhưng bấy nhiêu đây thì không thể kết luận là đạo nhạc. Trao đổi với PV, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng cũng cho rằng “Chàng trai năm ấy” của Sơn Tùng chưa thể gọi là “hàng đạo”. Về phía Cục Bản quyền đến giờ vẫn chưa có kết luận chính xác Sơn Tùng có đạo nhạc hay không. Việc lúng túng khi chưa thể xử lý việc này, của các nhà chuyên môn, cũng như cơ quan chức năng chứng tỏ nạn đạo nhái nhạc là một vấn đề, khó tìm hướng giải quyết

Đã qua rồi cái thời “có gì nghe nấy”, khán giả ngày nay nghe nhạc ngày một cởi mở, có chọn lọc hơn nên thật dễ dàng để phân biệt đâu là ca khúc tự sáng tác đáng nghe và đâu là các ca khúc đạo nhái, nhảm nhí. Việc dư luận quan tâm, lên án nạn đạo nhạc, nhạc nhảm chứng tỏ nghệ thuật chân chính bao giờ cũng được trân trọng, tôn vinh còn việc “ăn cắp” chất xám, đùa cợt với sáng tạo nghệ thuật sẽ dần phải bài trừ, tẩy chay. Khán giả chỉ mong rằng bản thân mỗi người làm nghề hãy tự ý thức trong việc sáng tác để âm nhạc Việt Nam phát triển và đẹp đẽ hơn trong mắt bạn bè quốc tế.

Lưu Nhi